"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/339 E., 2023/1301 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 1. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2019/470 E., 2020/756 K.
Taraflar arasındaki araç mülkiyetinin tespiti bu mümkün olmadığı takdirde bedel iadesi terditli davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince bedel iadesine ilişkin davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından duruşmalı olarak temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 03.12.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davalı vekili Avukat ...'nın sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin Porsche marka, 2013 model, Cayenne S Diesel Tipinde, Siyah Renk, ... şaşe nolu, CUDB001774 motor nolu, 34 TM ... plaka sayılı aracı davalı şirket ile imzalanan 07.03.2019 tarihli "Motorlu Araç Satış Sözleşmesi ve Taşıt Teslim Tutanağı" başlıklı sözleşme ile satın aldığını, aracın dava dışı ... Otomotiv ve Motor Tic. A. Ş. adına kayıtlı olduğunu, araç bedelinin 119.000,00 Euro olarak belirlendiğini, bu bedeli davalıya ödediğini ancak noterde satış işleminin gerçekleştirilmediğini belirterek, davaya konu aracın müvekkili adına tesciline, mümkün olmaması halinde ödenen bedelin ödeme tarihinden itibaren işleyecek en yüksek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davanın görevsiz mahkemede açıldığını, arabuluculuk kurumuna başvurmadığını, zamanaşımına uğradığını, yanlar arasında yapılan sözleşmede araç ruhsat kaydının dava dışı ... Oto. Motor. Tic. A.Ş. adına kayıtlı olduğunu, bilerek bu sözleşmeyi imzaladığını, kararlaştırılan bedel ve KDV ödemesini yapmadığından tescilin yapılmadığını, kendi edimini yerine getirmediğini, aracın 1 yıldan beri davacının kullanımında olduğunu, geçersiz sözleşmeye dayalı olarak tescil talep edilmesinin mümkün olmadığını, faiz isteminin yersiz olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; trafik kaydının iptali ve trafiğe tescil işlemi idari işlem niteliğinde olup, adli yargı mahkemelerince idareyi belli bir işlem yapmaya zorlayıcı şekilde karar verilmesinin mümkün olmadığı, davacının aracın bedelini ödediği, davalının iki tarafa borç yükleyen sözleşme niteliğindeki araç satış sözleşmesine göre tescil borcunu yerine getirmediği, davacının ödediği bedelin iadesini talep edebileceği, davacının 119.000 Euro ödeme yaptığı anlaşıldığından davacının davasının kabulüne, 34 TM ... plakalı aracın davacı adına tescili talebinin reddi ile, 119.000 Euro'nun dava tarihi olan 30.12.2019 tarihinden itibaren işleyecek Devlet Bankalarının euro cinsinden mevduata uyguladığı en yüksek faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; usuli itirazlarının dikkate alınmadığını, davanın alacak mı, istirdat mı, tespit davası mı olduğunun anlaşılamadığını, davacının üzerine düşen edimleri yerine getirmediğini, 1 yıldan uzun bir süreden beri aracı kullandığını ve kullanım bedelinin de iade edilmesi gerektiğini, mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacı tarafın kötü niyetli olduğunu, bu karar nedeni ile iki ayrı icra takibi başlatılmış olduğunu ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; trafikte kayıtlı araçların satış sözleşmesinin KTK 20/d'ye göre noterlikçe yapılmasının geçerlilik şartı olduğu, harici sözleşmenin "araç satış vaadi" şeklinde nitelendirilemeyeceği, alıcı yapılan bu sözleşmeye göre aracın kendi üzerine tescilini talep edemeyeceği gibi satıcı da satım bedelinin ödenmesini de talep edemeyeceği, 2918 sayılı Kanun'un 20/d maddesi uyarınca harici satışlar geçersiz olup, herkes sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince verdiğini geri isteyebileceği, hukuken geçersiz sözleşmelerde tarafların aldıklarını aynı anda iade etmekle mükellef olduğu gözetilerek davacının davalıya ödediği bedelin iadesi yönünde verilen mahkeme kararında usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazları tekrar ederek ayrıca ek beyan dilekçesinin dikkate alınmadığını, taleple bağlılık kuralına aykırı karar verildiğini,geçersiz bir sözleşme çerçevesinde davacının aracı 1 yıl kullandığının göz ardı edilerek bedelden kullanım bedeline ve değer azalmasına ilişkin hakkaniyet indirimi yapılmaksızın tüm bedelin ödenmesine ilişkin hüküm kurulmasının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, satış bedeli ödenen aracın tescili, mümkün olmadığı takdirde bedelin iadesi talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 20 nci maddesi,
2. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 8 inci maddesi,
3. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 77 vd. maddeleri.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere özellikle süresinden sonra istinaf aşamasında verilen ek beyan dilekçelerinin dikkate alınmayacağı, davalının araç kullanım bedeline ilişkin takas mahsup talebini cevap dilekçesinde ileri sürmediği ayrıca dava konusu aracın kullanım kira bedelinin, trafik cezası ve OGS, HGS geçişleri ile kasko ve vergisinin tahsiline ilişkin İstanbul 13. Tüketici Mahkemesinin 2022/162 E. sayılı dosyası üzerinden dava açıldığının anlaşılmasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.12.2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.