"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki adi ortaklığın fesih ve tasfiyesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili şirket ile davalıların 29.12.2005 tarihinde noterlikte yapılan ... ortaklığı sözleşmesi ile ... İli ... İlçesinde 304 konut, 81 sıraevi ve sosyal donatısı ada içi ve genel altyapı ve çevre düzenlemesi yapım işi için adi ortaklık kurduklarını, sözleşmeye göre taraf şirket temsilcilerinin ayrı ayrı imza yetkisine sahip olduklarını, adi ortaklık adına alınan işin tamamlandığını ve geçici kabulünün yapıldığını, bu anlamda artık ortaklığın gayesinin ve kuruluş amacının gerçekleştiğini, düzenlenen istihkakların davalılar tarafından alındığını, bu hususta müvekkili şirkete bilgi verilmediğini, özellikle müvekkili şirketin pilot ortak olması nedeni ile işten dolayı ödenmeme ihtimaline binaen doğmuş borçlar ile vergi ve sigorta borçlarından sorumlu olacağını ileri sürerek; adi ortaklığın fesih ve tasfiyesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar, davaya cevap vermemişlerdir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 12.12.2012 tarihli ve 2009/166 E., 2012/477 K. sayılı kararıyla; davanın adi ortaklığın üstlendiği işin geçici kabulünün yapılmasıyla amacına ulaştığı ve davalıların istihkaklara ilişkin bilgi vermediği iddiasıyla açıldığı, 02.12.2005 tarihli "... Ortaklığı Sözleşmesi"nin konusunun tarafların ... İli ... İlçesinde 304 konut, 81 sıraevi ve sosyal donatısı ada içi ve genel altyapı ve çevre düzenlemesi yapım işi olduğu, sözleşmenin 13 üncü maddesinde "... ortaklığı süresi 3 üncü maddede yazılı amacın gerçekleşip kar/zarar paylaşılması ve vergisel yükümlülüklerden sonra sona erer" hükmüne yer verildiği, TOKİ'den getirtilen belgerden ... ortaklığına ilişkin kesin hakediş tahakkukunun yapılmadığının belirlendiği, 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 535 inci maddesinde adi ortaklığın feshi nedenlerinin sayıldığı, adi ortaklığın amacının üstlenilen inşaatın tamamlanması olduğu, TOKİ'nin 01.08.2012 tarihli cevabi yazısından kesin hakediş yapılmadığından henüz inşaatın yapımına dair sürecin devam ettiğinin bildirildiği, ... ortaklığı sözleşmesinde ortaklığın sona ermesini inşaatın bitirilmesi vergi yükümlülüğünün bitmesine bağlandığı, kesin hakediş yapılmadığına göre inşaatın hukuki süreci ve vergi boyutunun devam ettiği, ... ortaklığın amacının henüz gerçekleşmediği ancak gerçekleşme ihtimalinin bulunduğu, vergisel yükümlülükler sona ermediğinden fesih şartlarının oluşmadığı, davacı tarafından haklı sebep iddiasının somutlaştırılarak ispat edilemediği ve TOKİ'deki kesin hesap süreci devam ettiği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 15.03.2018 tarihli ve 2016/11330 E., 2018/2549 K. sayılı ilamıyla; davacı tarafça adi ortaklığın feshi ile tasfiyesinin talep edildiği, ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 15.12.2015 tarihli ve 2014/217 E., 2015/1145 K. sayılı ilamı ile davalı şirketlerden ... İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. iflasına karar verildiği, bu kapsamda Türk Borçlar Kanunu'nun 639 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında adi ortaklığın sona erme sebeplerinden biri olarak gösterilen bir ortağın iflas etmesinin gerçekleştiği, öyle ise mahkemece uzman bilirkişi kurulundan alınacak rapor doğrultusunda, uyuşmazlığın Türk Borçlar Kanunu'ndaki maddeler halinde belirtilen sıra ve yöntem izlenerek çözümlenmesi gerektiği gerekçesiyle, karar bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma sonrası yapılan yargılama sürecinde davalı ... Ltd. Şti. hakkında verilen iflas kararının temyiz incelemesi nedeniyle bozulduğu, yeniden yapılan yargılama sonunda 24.04.2018 tarihli karar ile dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına dair verilen kararın kesinleştiği, ortaklığın sona erme sebeplerinin somut olayda bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine
karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; hükmün, bozma kararına ve dosya kapsamındaki delil ve istemlere aykırı olduğu, davacı şirketin kayıtlara ulaşamaması/dosyaya dahi ibrazının sağlanamaması, ödemelerin diğer ortaklarca tahsil edilerek adi ortaklık hesabına aktarılmaması, tüm ortaklık yükümlülüklerinin davacı şirket tarafından karşılanmasına karşın diğer ortakların ödemelerdeki paya iştirak etmemeleri, aşamalarda ortaklardan biri ile ilgili verilmiş iflas kararları vb. nedenlerin haklı neden olduğunu, bozma kararında yapılması gereken işlemler silsilesi açık bir biçimde işaret edilmesine karşın Mahkemece bu gerekliliklerin ifa edilmediğini, delillerin değerlendirmesinde hataya düşüldüğünü ileri sürerek; kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, adi ortaklığın fesih ve tasfiyesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6101 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun'un 1 inci maddesi.
2. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 639 uncu maddesi.
3.Değerlendirme
Davalılardan ... İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti aleyhine açılan iflas davasının temyize konu dava tarihinden sonra açıldığı, iflas kararının da bozma ilamı sonrasında davanın konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği ve kararın kesinleştiği nazara alındığında 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 639 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında adi ortaklığın sona erme sebeplerinden biri olan ortaklardan birinin iflası gerçekleştiğinin kabulü mümkün olmadığı, dava tarihi itibariyle 6098 sayılı Kanun'da sınırlı sayıda sayılan adi ortaklığın sona erme sebeplerinin somut olayda bulunmadığı, davacı tarafından haklı sebep iddiası somutlaştırılarak ispat edilemediği anlaşılmakla; temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davanın reddine karar verilmesi yerinde olup, davacının temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 440 ıncı maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
09.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.