"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/949 E., 2022/1895 K.
DAVA TARİHİ : 09.01.2014
SAYISI : 2014/3 E., 2019/62 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı ve ... Belediyesi vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince; ... Belediyesi vekilinin istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına, davacı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi (ESKİ) vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı ... vekili; davalı şirket tarafından Belediye Başkanlığının su pompasına ait elektrik sayacının 544.259,00 TL asıl alacak, 149.243,00 TL gecikme zammı borcu bulunduğuna ilişkin yazı gönderildiğini, su pompasının muntazam çalıştığını ve aylık kullanım bedelinin 7.000,00 TL - 8.000,00 TL olduğunu, kullanım bedelinin yanlış hesaplandığını, davalı şirkete ödenmeyen elektrik borcunun 220.000,00 TL civarında olup gecikme faizi ile birlikte toplam 300.000,00 TL civarında olduğunu ileri sürerek, davalı şirkete 393.502,00 TL borcunun bulunmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davacı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi vekili; 6360 sayılı Kanun gereğince ... Belediyesinin su ve kanalizasyon idaresi ile ilgili işlerinin kurumlarına devredildiğini, bundan dolayı davayı takip edeceğini ileri sürerek, davalı şirkete 393.502,00 TL borcunun bulunmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Aras Elektrik Dağıtım A.Ş. vekili; ... Belediyesinin elektrik aboneliğinin 10.07.2000 tarihinde başladığını, halen aktif olarak devam ettiğini, tüketilen elektrik bedelinin ödenmediğini, 25.02.2005 - 25.07.2011 tarihleri arasındaki borcun 506.156,00 TL olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın, ... Belediye Başkanlığının ... Köyünde bulunan su pompasına ait elektrik sayacının muntazam çalışmasına rağmen fazla tüketim bedeli yansıtıldığı iddiasıyla borcun 393.502,00 TL'lik kısmı için açılan menfi tespit davası olduğu, borcun davanın açıldığı tarihten sonra ve yargılama devam ederken 25.12.2014 tarihinde yapılandırma ile 02.02.2015-31.10.2017 tarihleri arasında ödendiği, böylece menfi tespit davasının istirdat davasına dönüştüğü, hükme esas olan 18.01.2018 tarihli bilirkişi raporunda, borca konu elektrik sayacına takılı 150/5A'lık akım trafolarının ölçüm hatasını oluşturmayacağının ve tahakkuklarının 30 sayaç çarpanına göre olmasının yerinde bir uygulama olduğunun belirtildiği, yapılandırma ile ödenen borcun miktarının doğru olduğu gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi vekili ve ... Belediyesi vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. ... Belediyesi vekili; bilirkişilerin Mahkemeye sunmuş oldukları raporlar teknik hesaplamalardan uzak ve bilirkişi raporunda olması gereken özellikleri barındırmadığını, Mahkemenin eksik ve hatalı olan bilirkişi raporunu hükme esas aldığını ileri sürerek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2.Davacı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi vekili ; faturalandırmanın hatalı olduğunu, 6552 sayılı Kanun kapsamında borcun ödendiğini, 6552 sayılı Kanun kapsamında karar verilmesi gerektiğini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin yanlış hesaplandığını, bilirkişi raporunun yanlış hazırlandığını ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; elektrik tüketimi, ... Belediyesinin Su ve Kanalizasyon hizmetlerinden kaynaklanmakta olup dava konusu faturanın 15.08.2011 - 16.12.2013 arası dönemi kapsadığı, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 7 nci maddesinin (r ) fıkrasında "su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek" büyükşehir belediyesinin görev ve sorumlulukları arasında sayıldığını, 06.12.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun'un 1 inci maddesinin ikinci fıkrası ile ... Büyükşehir Belediyesinin sınırları il mülki sınırları olarak belirlendiği ve ilçe belediyelerinin su ve kanalizasyon hizmetlerine ilişkin hak ve borçları ... Büyükşehir Belediyesine bağlı ESKİ Genel Müdürlüğüne devredilmesi nedeniyle su ve kanalizasyon hizmetlerinden kaynaklan hak ve borçların da ilçe belediyesi olan davacı ... Belediyesi'nden ESKİ Genel Müdürlüğüne devredilmiş olduğu ve bu nedenle de davacı sıfatının Eski'ye geçtiği ve ... Belediyesinin taraf sıfatının kalmadığı, Mahkemece karar başlığında ... Belediyesi ile Eski Genel Müdürlüğünün her ikisinin de davacı olarak gösterilmesinin doğru görülmediği gibi davanın Aras Elektrik Dağıtım A.Ş.ye karşı açılmasına rağmen bu şirket ile birlikte şirketin ilçedeki şubesi olan ... Aras ... Şubesinin davalı olarak gösterilmesinin de doğru olmadığı, dava konusu borcun dava açıldıktan sonra ESKİ'nin başvurusu ile yapılandırılarak karar tarihinden önce ödendiği konusunda uyuşmazlık bulunmadığı, 11.09.2014 tarihli ve 29116 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak, öngörülen istisnaları haricinde aynı tarih itibariyle yürürlüğe giren ... Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 6552 sayılı Kanun'un geçiçi 2 nci maddesi gereği davaya konu uyuşmazlığın, yapılandırmaya tabi olduğu, 6552 sayılı Kanun'un geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrasının (f) bendinde; bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce dava konusu edilmiş ve/veya icra takibi başlatılmış alacaklar için, borçlunun bu fıkra hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunması hâlinde, asıl borçlular ve kefiller hakkında sürdürülen davalar sonlandırılır, icra ve takip işlemleri durdurulur. Bu takdirde, borçluların mahkeme masraflarını, icra masraflarını ve vekâlet ücretini ilk taksit tutarı ile birlikte ilk taksit ödeme süresi içinde veya yasal faizi birlikte ilk taksit ödeme süresini izleyen ayın sonuna kadar ödemeleri şarttır." hükmü ile geçici 2 nci maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarında; " Bu fıkra hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçluların bu borçlarla ilgili olarak dava açmamaları veya açılan davalardan vazgeçmeleri ve başvuru süresi içinde yazılı olarak bu iradelerini belirtmeleri şarttır. Davadan vazgeçme dilekçeleri ilgili mahkemeye verilmesini müteakip davadan vazgeçme dilekçesinin mahkemece onaylı bir sureti borçlularca ilgili dağıtım veya perakende satış şirketine verilir. Bu fıkra hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan ve açtıkları davalardan vazgeçen borçluların bu ihtilaflarıyla ilgili olarak bu Kanunun yayımlandığı tarihten sonra tebliğ edilen kararlar uyarınca işlem yapılmaz ve bu kararlar ile ... aleyhine hükmedilmiş yargılama giderleri ve vekâlet ücreti bulunması hâlinde bunlar talep edilemez." düzenlemelerinin yer aldığı, yapılandırma hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçluların bu borçlarla ilgili olarak dava açmamaları veya açılan davalardan vazgeçmeleri ve başvuru süresi içinde yazılı olarak bu iradelerini belirtmelerinin şart olduğu, buna rağmen davacı ESKİ Genel Müdürlüğü tarafından yapılandırmadan yararlanmak üzere başvuruda bulunulmasına rağmen eldeki menfi tespit davasından vazgeçilmediği, ödeme ile menfi tespit davasının (kendiliğinden) istirdat davasına dönüştüğü, karar tarihine kadar ve hatta istinaf aşamasında da davacının, borçlu olmadığı iddiasını yinelediği, davacının menfi tespit talebi yasa gereği istirdat talebine dönüştüğünden ve davacı bu talebinden vazgeçtiğine dair açık bir beyanı bulunmadığından geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrasının (f) bendine göre davanın sonlandırılmasının ve karar verilmesine yer olmadığına kararı verilmesinin mümkün olmadığı, Mahkemece işin esasına girilerek karar verilmesinin yerinde olduğu, davacı vekili istinaf dilekçesinde bilirkişi raporlarının çelişkili olduğunu ileri sürmüş ise de bu iddiaların soyut nitelikte olduğu, Mahkemece mahallinde yapılan keşif ve konusunda uzman bilirkişi heyetinden alınan ve dosya içeriğine uygun, denetime ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporunda dava konusu faturanın mevzuat hükümlerine uygun olarak düzenlendiğinin belirtildiği gerekçesiyle; davacı vekilinin istinaf talebinin reddine, dava konusunun su ve kanalizasyon hizmetlerinden kaynaklanması ve bu hizmetlere ilişkin hak ve borçların büyükşehir belediyesinin ilgili kuruluşu olan ESKİ'ye devredilmesi nedeniyle taraf sıfatı kalmayan ... Belediyesinin istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi vekili; Bölge Adliye Mahkemesince istinafa konu edilmediği halde davacı ... ile davalı ... Aras Dağıtım A.Ş'nin karar başlıklarından çıkartıldığını, gerekçenin hatalı olduğunu, davalının 6552 sayılı Kanun'un sağladığı imkanı kullanmasını engellediğini, davalı tarafça Kanun kapsamında vazgeçme beyanlarının alınmadığını, tanzim edilmesi gereken belgelerin tanzim edilmediğini, 6552 sayılı Kanun'un uygulanması gerekirken İcra İflas Kanunu'nun istirdata ilişkin hükümlerinin uygulanmasının yerinde olmadığını, davadan vazgeçmenin 6552 sayılı Kanun kapsamında tahsil dairelerine verilecek dilekçe ile olduğu, bu haklarının davalıca elinden alındığını, yasal düzenlemenin gereği yerine getirilmediğinden yargılama gideri ve vekalet ücreti yönünden lehine karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek; kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı belediyenin su pompasına ait sayacın elektrik faturasından kaynaklanan alacaktan borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6552 sayılı Kanun'un geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrasının (f) bendi,
3. Değerlendirme
Davanın menfi tespit davası olduğu, yapılandırma kapsamında borcun ödendiği, borcun ve borç miktarının bilirkişi raporuna göre mevzuata uygun olduğu, davacının 6552 sayılı Kanun'un geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrasının (f) bendi kapsamında davadan açıkça vazgeçmediği, su ve kanalizasyon hizmetlerinden kaynaklanan hak ve borçların Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon idaresine devredilmesi nedeniyle ... Belediyesi ve Aras Elektrik Dağıtım A.Ş.nin ilçedeki şubesi olan ... Aras ... Şubesinin karar başlığından çıkartılmasının usule aykırı olmadığı anlaşılmakla, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.