"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/38 E., 2022/1123 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Aksaray 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/65 E., 2021/226 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar ... ve ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin kızı olan davalı ... ve damadı olan davalı ...'in, dava konusu taşınmazı gabin ve hile ile ...'in arkadaşı diğer davalı ...'a 22.03.2018 tarihinde sattırdıklarını ancak satış bedelini müvekkiline ödemediklerini, müvekkilinin devir tarihinde 65 yaşında olup okur yazar olmadığını, müvekkilinin yaşlılığından, zor durumda kalma endişesinden, bilgisizlik ve tecrübesizliğinden yararlanıldığını, davalı ...'in müvekkilinin evini sattıktan sonra, kira parasının yeni ev alınana kadar kendisi tarafından ödeneceğini söyleyerek müvekkilini bir eve kiracı olarak yerleştirdiğini, bir süre sonra davalı ...'in bu evin kirasını ödemediğini, davalıların müvekkilini oyaladıklarını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla dava konusu taşınmazın piyasa rayicinden hesaplanacak bedelin satış tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesini, belirtilen taleplerinin kabul edilmemesi halinde ise evin satış bedeli olan 172.500,00 TL'nin satış tarihinden itibaren işleyecek yasal faizinin tüm davalılardan alınarak davacıya verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalılar ... ve ... vekili; davada zamanaşımı süresinin geçtiğini, davacı ...'nin yıllardır okuma yazma bildiğini, davacının alım-satım konusunda bütün işlemlerini kendisinin yaptığını, davacıyı baskı altına almak, zorlamak veya çaresiz bırakmak gibi herhangi bir durumun olmadığını, davacının tapu devir işlemlerini nasıl ve ne şartlarda yaptığını parasını nasıl aldığını bilmediklerini savunarak, davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... vekili; müvekkilinin diğer davalı ...'i ... vasıtasıyla tanıdığını, ...'ın ...'a arkadaşının kayınvalidesinin evinin satılık olduğunu söylediği, ...'ın da müvekkiline bir arkadaşının tanıdığının evinin satılık olduğunu bu evi müvekkiline alabileceklerini söylediğini, evin satışından davacının haberdar olduğunu, müvekkilinin evi beğendiğini ve davacı ile evin içinde pazarlık yaptığını, yanında bulunan arkadaşı ...'ın müvekkilini 172.000,00 TL'ye ikna etiğini,evin satışı konusunda anlaşıldıktan sonra başvuru yapılıp satış işleminin gerçekleşmesi için müvekkilinin, eşi, komşusu ... ve davacı ile birlikte bankaya gidip eşinin hesabından parayı çekip tapuya gittiklerini, burada davacının tapu memurunun önünde imza atacakken parayı müvekkilinden aldığını ve imzasını attığını, evi müvekkilinin üzerine devrettiğini, bankadan çekilen paranın 162.000,00 TL olduğu için kalan kısım için müvekkilinin davacıya senet verdiğini bu senet miktarının ise 12.750,00 TL olduğunu, daha sonra müvekkilinin vermiş olduğu senedi ...'ın müvekkiline getirdiğini ve müvekkilinin parayı ödeyerek bu senedi aldığını, davacının okuma yazma bilmediği iddiasının gerçek olmadığını, müvekkilinin evi aldıktan sonra yaklaşık 15 ay sonra davacının müvekkiline gelerek damadı ...'in parasını aldığını vermediğini söyleyerek dava açacağını müvekkilinin de şahitlik yapmasını istediğini, müvekkilinin ise şahitlik yapmayacağını söylediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı ... tarafından sunulan banka dekontu, senet ve dinlenen tanık beyanlarının davalının anlattığı hususlar tutarlı olduğu, davalının taşınmazı parasını ödeyerek satın aldığı, husumet ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davalı ... yönünden açılan davanın reddine, davalılar ... ve ... aleyhine açılan davada ise; davacının yaşı ve yaşlılığı, okumayı yeni öğrenmiş olması, davacı tanığı ...'ın beyanı birlikte değerlendirildiğinde; gabin şartlarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalılar ... ve ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalılar vekili; somut olayda satış tarihinin 22.03.2018, dava tarihinin 21.02.2020 olması nedeniyle TBK'nın 28/2 nci maddesinde belirtilen 1 yıllık zamanaşımı süresinin geçtiğini, davacının tecrübesizliği veya düşüncesizliğinin mevcut olmadığını, davacının daha öncede kendisine ait taşınmazları çocuklarından mal kaçırmak için defalarca devrettiğini, davacının müvekkillerine sözlü veya yazılı olarak vekalet vermediğini, tanıkların paranın davacıya ödendiğine ve davalı ...'in devir sırasında yanlarında bulunmadığına ilişkin beyanlarının bulunduğunu, müvekkilinin davacıyı sadece aracıyla tapuya götürdüğünü, davacının okur yazar olduğunu, resmi sözleşmeyi okuyup imzaladığını, mahkemenin görgüye dayalı olmayan tek bir tanığın beyanına göre karar verdiğini, dava konusu taşınmazın tapu satış değeri ile keşifte belirlenen değerinin hemen hemen aynı olduğunu, bu nedenle davacının kandırıldığı ya da aldatıldığı iddiasının gerçek olmadığını belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasındaki hukuki ilişkinin vekalet sözleşmesinden kaynaklandığı, davacı tarafından yazılı bir vekalet sözleşmesi ve kendisine ev alımı için bu davalılara para ödendiğine ilişkin senet ibraz edememiş ise de; davacı, davalı ...'in kayınvalidesi, davalı ...'nın da annesi olduğuna göre HMK'nın 203/1-a maddesi uyarınca iddianın tanıkla ispat edilmesinin mümkün olduğu, davacının kardeşi, davalı ...'nın dayısı olan tanık ... yeminli beyanında; "...yeğenimin yanına gittim zile bastığımda dayı yanında birisi var mı, annem varsa kapıyı açmam şeklinde söyledi. Yeğenimle konuştum, neden annesine ev almadıklarını sordum. O da diğer çocuklarına sattı sattı para verdi bana vermedi dedi. Bu da benim hakkım dedi..." şeklinde beyanda bulunduğu, bu tanığın beyanıyla davacının kendisine almak için davalılar ... ve ...'a para verdiği ancak verilen paranın iade edilmediği kanaatine ulaşıldığı, Mahkemenin bu yöndeki kabulü doğru olmakla birlikte, davalılar ... ve ...'ın satış sözleşmesinin tarafı olmamalarına ve şartlarının da olayda oluşmamasına rağmen, karar gerekçesinde hukuki nitelemenin gabin olarak değerlendirilmesinin doğru olmadığı, gerekçe bu yönden hatalı olduğundan; davalılar ... ve ... vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, gerekçede yapılan hatanın düzeltilmesi için İlk Derece Mahkemesi kararının davalılar ... ve ... yönünden kaldırılmasına ve açıklanan gerekçeyle bu davalılar yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalılar ... ve ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili temyiz dilekçesinde; istinaf sebeplerini tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, vekalet sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 505 vd maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenlerin reddi ile hükmün onanmasına karar vermek gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.