"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/382 E., 2023/306 K.
Taraflar arasında birleştirilerek görülen maddi ve manevi tazminat davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda, bozmaya uyan Mahkemece asıl davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı dahili davalılardan ..., ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili; müvekkilinin 15.03.1996 tarihinde davalı ... Sitesinde kapıcı olarak çalışmaya başladığını, 22.07.1997 tarihinde müvekkilinin tüm itirazlarına rağmen yönetici yardımcısı ...'in ısrarı üzerine televizyon anteninin düzeltilmesi için çatıya çıkarıldığını, çatıda bulunan televizyon antenini düzelttiği esnada binanın üzerinden geçmekte olan enerji nakil hattına doğru anteni uzatması nedeniyle elektrik akımına kapılarak yaralandığını ileri sürerek; fazlaya dair talepleri saklı kalmak kaydıyla; 1.000.000.000 TL maddi, 4.000.000.000 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı site yönetiminden tahsilini talep etmiştir.
2. Davacı vekili birleşen davada; müvekkilinin ... Sitesinde 15.03.1996 ila 27.01.2002 tarihleri arasında kapıcı olarak çalıştığını, 22.07.1997 tarihinde davacının iş kazası geçirip sakat kaldığını, iş kazası nedeniyle apartman malikleri aleyhine Büyükçekmece Asliye Hukuk Mahkemesinin 1998/923 E. dosyası ile alacak davası ikame edildiğini, davacının iş akdine noter aracılığı ile son verildiğini, müvekkilinin ihbar tazminatının ödenmediğini ileri sürerek; fazlaya dair talepleri saklı kalmak kaydıyla, 600,00 TL kıdem, ihbar ve fazla mesai alacağının ... kat maliklerinden müştereken ve mütesaviyen tahsiline; iş kazasından doğan 40.000,00 TL maddi ve 20.000,00 TL manevi tazminatın ise olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve A....'den müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı vekili; kazanın meydana gelmesinde yönetici olan müvekkili ...'a ve site yönetimine atfedilecek bir kusurun bulunmadığını, olayın davacının kusurundan kaynaklandığını, davacının site ile ilgisi olmayan özel iş niteliğinde bulunan bir işi ücreti karşılığı yerine getirirken kazanın meydana geldiğini bildirerek, davanın reddini istemiştir.
2. Birleşen dosya davalısı ... vekili; olayın davacının kusuru ile meydana geldiğini, müvekkilinin çatıya çıktığını, davacının yanına geldiğini, terastaki anteni almak istediğini, bu sırada antenin yüksek gerilim hattına çarpması nedeniyle olayın meydana geldiğini, olayın iş kazası olmadığını, hiç bir kat maliki yada yöneticinin davacıya terasa çıkıp yüksek gerilim hattına dokun demediğini, zamanaşımı süresinin dolduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece verilen 29.04.2003 tarihli ve 1998/815 E., 2003/334 K. sayılı kararla; "...tarafların beyanları, sigorta teftiş kurulu raporu, dinlenen şahit beyanları, 29.07.2002 tarihli bilirkişi ek raporu ve tüm dosya münderacatına göre davacının davalı şirkette kapıcı olarak çalıştığı, görevinin kalorifer yakmak ve çöpleri almak olduğu, olayın 22.07.1997 tarihinde akşam saatlerinde 19:45 sıralarında davacının sitede bulunan 18 nolu dairenin terasında temizlik yaparken bulunan eşyalardan televizyon anteninin aşağı atarken yakından geçen enerji nakil hattından elektriğe çarpılarak yaralandığı, gerek mahalde dinlenen bilirkişi ...'nun 03.10.2000 tarihli ek raporunda, gerekse bilirkişiler ... ve arkadaşlarının 29.07.2002 tarihindeki ek raporlarında belirttikleri gibi yapılan işin davalı site yönetimi ile ilgisinin bulunmadığı, davalı site yönetiminin bir kusurunun bulunmadığı..." gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 21. Hukuk Dairesinin 01.03.2004 tarihli ve 2004/380 E., 2004/176 K. sayılı ilamıyla, "Uyuşmazlık davacının iş kazası sonucu iş göremezlik durumuna düşmesi nedeniyle tazminat istemine ilişkindir. Davacının tazminata hak kazanıp kazanmadığının irdelenmesi için öncelikle davacının maluliyeti ile sonuçlanan olayın iş kazası olup olmadığının saptanması gerekir. Öte yandan olayın iş kazası olduğunun belirlenmesi durumunda, davacıya Sosyal Sigortalar Kurumunca gelir bağlanacağından öncelikle Kurumun davaya katılmasının sağlanması ve göstereceği delillerinin de incelenmesi gerekirken bu yönün göz ardı edilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. Kabule göre ise; davacının davalı ... Sitesinin kapıcısı olarak çalıştığı dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. Olayın dava dışı kat malikine ait dairenin ücret karşılığında temizlendiği sırada meydana geldiği konusunda tanık anlatımları var ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilerek dava reddedilmiştir. Yapılacak iş, olayın meydana geldiği dairenin sahibinin bilgisine başvurmak, terasta bulunan ve indirilmek istenen kalasın kime ait olduğunu, sökülen antenin gelen anten mi daire sahibine ait anten mi olduğunu saptamak bu konuda diğer kat maliklerinin bilgisine başvurmak, başka bir anlatımla davacının davalı ... Sitesinin görevlisi olarak mı, yoksa dava dışı daire malikinin temizlik işini yaptığı sırada zararlandırıcı olaya maruz kalıp kalmadığını ve maluliyet oranını, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlemek ve sonuca gitmekten ibarettir. Mahkemenin eksik araştırma ve inceleme ile husumeti Sosyal Sigortalar Kurumuna yöneltmeksizin sonuca gitmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir..." gerekçesiyle, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Mahkemece verilen 06.01.2015 tarihli ve 2013/41 E., 2015/10 K. sayılı kararla; asıl davanın reddine, birleşen dosya yönünden davalı ...'e yönelik davanın kısmen kabulü ile 40.000,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile beraber davalıdan alınarak davacıya verilmesine, birleşen dosyada davalı ...'ye yönelik davanın usulden reddine, birleşen dosyada davalı ... Sitesine yönelik davanın reddine karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davacı vekili ve davalılardan Ahmet ... mirasçıları vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairece verilen19.10.2020 tarihli ve 2020/3642 E., 2020/5745 K. sayılı ilamla, "... Toplanan delillerden ve dosya kapsamından, davalı ...'nin dava devam ederken 17.08.2011 tarihinde vefat ettiği anlaşılmaktadır. Bu durumda Mahkemece, davalının mirasçıların davaya dahil edilmesi, taraf teşkili sağlandıktan, hukuki dinlenilme hakkı tanındıktan sonra işin esasına girilerek karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir." gerekçesiyle, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 14.04.2023 tarihli 2021/382 E., 2023/306 K. sayılı kararıyla; asıl davanın reddine, birleşen davada davalı ...'e yönelik davanın kısmen kabulü ile 40.000,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile beraber davalı mirasçıları ..., ... ve ...'dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, davalı ...'ye yönelik davanın usulden reddine, davalı ... Sitesine yönelik davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde dahili davalılar ..., ... ve ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Dahili davalılar vekili; Borçlar Kanunu'nun 60 ıncı maddesi uyarınca zarar eden tarafın dava hakkının, zararı ve failini öğrenmesinden itibaren bir sene geçmekle sona erdiğini, işçilik alacakları için de beş yıllık zamanaşımı süresinin olduğunu, davacının alacaklı olabilecegi tarihin 1997 Temmuz ayı olması dikkate alınarak davanın zamanaşımı sürelerinin dolmuş olması sebebi ile usulden reddedilmesi gerektiğini, davacının ... Sitesinde kapıcı olarak çalıştığını, müvekkillerinin murislerine ait taşınmazın müstakil olmayıp site içerisinde bulunduğunu, husumetin yönlendirilmesi gereken tarafın ... olduğunu, dinlenen tanık beyanları arasında çelişki olduğunu, antenin müstakil anten olup olmadığı ile alakalı net ve somut herhangi bir delil bulunmadığını, davacı tarafın, salt müvekkil davalıların murisi adına çalıştığı düşünülerek kendisine kusur atfedilmesini kabul etmediklerini, müvekkillerin murisinin şahsi sorumluluğundan söz edebilmesi için işveren konumunda olması gerektiğini, bilirkişi raporunda murise anten taktırmayı tarif etmesi ve işi organize etmesi sebebiyle kusur atfedildiğini, murisin site yöneticisi olması ve olay anında sitede bulunması nedeniyle sırf yer gösterdiği için %30 oranında sorumluluk altına girmesinin hukuken mümkün olmadığını ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Asıl ve birleşen davaya konu uyuşmazlık, maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
818 sayılı mülga Borçlar Kanunu'nun 41 inci vd. maddeleri
3. Değerlendirme
Mahkemece, uyulan bozma ilamı doğrultusunda karar verilmesine, hükme esas alınan bilirkişi raporunun denetime ve hüküm kurmaya elverişli olmasına göre; dahili davalılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3. Maddesi atfıyla, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edenlere yükletilmesine,
1086 sayılı Kanun’un 440 ıncı maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
21.10.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.