"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 36. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden davalı ... yönünden davanın reddine, davalı şirket yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; taraflar arasında imzalanan 31.12.2015 başlangıç-31.12.2020 bitiş tarihli ve 5 yıllık kira sözleşmesi ile kiralananın akaryakıt istasyonu olarak kullanılmak üzere aylık 20.000,00 USD kira bedeli karşılığında kiraya verildiğini, sözleşme ile akaryakıt istasyonu olarak faaliyet gösterecek olan taşınmazın bayrak parası olarak her yıl 15 Ekim'de 100.000,00 USD, 30 Ekim'de 100.000,00 USD, 15 Kasım'da 40.000,00 USD tutarında bedelin kiracı tarafından ödeneceğinin kararlaştırıldığını, davalı ...'in sözleşmeyi kefil olarak imzaladığını, 2016 yılı Eylül ayından dava tarihine kadar ödenmesi gereken aylık 20.000,00 USD'lik kira bedeli ile bayrak paralarının ödemediğini, davalının 2016 yılı Eylül ve Ekim ayları kira bedelleri ile 15 Ekim 2016'da ödemesi gereken 100.000,00 USD bayrak parası alacağının tahsili için davalılar aleyhine ilamsız icra takibi başlatıldığını, davalıların takibe haksız ve kötü niyetli olarak itiraz ettiklerini ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, itirazının iptaline ve davalılar aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar, davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalılardan ...'in 31.12.2015 başlangıç tarihli ve 5 yıl süreli, aylık 20.000,00 USD bedelli kira sözleşmesini kefil olarak imzaladığı, kira bedeli ve bayrak parasının ödendiğini ispat yükünün kiracıda olduğu, ödemeye dair belge sunulmadığı, aldırılan bilirkişi raporuna göre davacının davalıdan 2016 yılı Eylül ve 2016 yılı Ekim ayı kira bedelleri ile 100.000,00 USD bayrak parası alacağı bulunduğu gerekçesiyle; davanın kabulü ile takibe itirazın iptaline ve 28.000,00 USD icra inkar tazminatının davalılardan tahsiline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalılar vekili; davalı ... yönünden kefalet sözleşmesinin geçersiz olduğunu, diğer davalı yönünden ise yargılama aşamasında yapılan ödemelerin düşülmediğini, kira sözleşmesinde bayrak parası adı altında bir paranın talep edilmesinin sözleşme hukukuna aykırı olduğunu, her iki davalı yönünden de inkar tazminatına hükmedilemeyeceğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı şirket tarafından dosyaya ödemeye ilişkin bir belge sunulmadığı, takip dosyasında İlk Derece Mahkemesinin karar tarihi itibariyle harici tahsile ilişkin bir beyana rastlanmadığı, davalı şirketin bu aylara ilişkin kira bedellerini ödediğini yazılı belge ile ispatlayamadığı, tacir olan şirketin sözleşme serbestisi kapsamında sözleşmenin 3 üncü maddesinde düzenlenen bayrak parası ödeme yükümlülüğünü kabul ettiği ve bu hükmün geçerli olduğu, takibe konu alacağın döviz cinsinden olması nedeniyle Yargıtayın yerleşik içtihatlarına göre asıl alacağın icra takip tarihindeki TL karşılığı üzerinden icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekirken USD üzerinden icra inkar tazminatına karar verilmesi doğru olmadığı; davalı ... bakımından 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) kefalet sözleşmesinin şekil şartlarını düzenleyen 583 ücü maddesi uyarınca kira sözleşmesinde kefilin sorumlu olduğu azami miktar ve sorumluluk altına girdiği tarih ile müteselsil borçlu olduğu veya bu anlama gelen herhangi bir ifadenin kefil tarafından el yazısı ile yazılmadığından kefaletin geçersiz olduğu gerekçesiyle; davalılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın davalı ... yönünden reddine, davalı şirket yönünden kabulü ile takibe itirazın iptaline ve asıl alacağının icra takip tarihindeki TL karşılığı olan 432.418,00 TL'nin % 20'si oranında icra inkar tazminatının davalı şirketten alınarak davacıya verilmesine, karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; İlk Derece Mahkemesi kararının doğru olduğunu, davalı ...'in icra dosyasına itirazında ve bilirkişi raporuna itirazında kefaletin geçersizliğini ileri sürmediğini, şirketin müşterek ortağı olan davalının kefaletin geçersizliğini ileri sürülmesinin hakkın kötüye kullanımı niteliğinde bulunduğunu, ticari işte teselsül karinesi gereği kefaletin müteselsil olduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kira sözleşmesinde kefalete ilişkin bölümde imza tarihinde yürürlükte olan mevzuatta öngörülen şekil şartına uyulup uyulmadığı, buna bağlı olarak kefaletin geçerli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Kanun'un 12 inci maddesinin ikinci fıkrası ile 583 üncü maddesi
3. Değerlendirme
Temyiz olunan kararda belirtilen gerekçeye, 6098 sayılı Kanun'un 12 nci maddesinin ikinci fıkrası atfıyla aynı Kanun'un 583 üncü maddesinde kefalet sözleşmesi için öngörülen şeklin geçerlilik şekli olmasına, anılan emredici hüküm uyarınca kefalet sözleşmesinin geçerlilik şekline uygun yapılıp yapılmadığının Mahkemece resen dikkate alınması gerekmesine, takibe itiraz dilekçesinde yahut cevap dilekçesinde şekle aykırılığın ileri sürülmemesinin sonuca etkili olmadığının anlaşılmasına göre, davacının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz eden yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.12.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.