"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2715 E., 2023/1624 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziantep 7. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/122 E., 2021/340 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; ... Konutları adıyla anılan proje kapsamında 344 ada 43 parselde 180 m2 yer arsayı davalının davacıya tahsis ettiğini, ancak tahsis işleminin belediye meclisi kararıyla iptal edildiğini, imar değişikliğine gidilerek sözleşmenin ifasının imkansız hale geldiğini ileri sürerek 180 metrekarelik arsanın ifanın imkansız hale geldiği tarihteki değerinin hesaplanarak, şimdilik 1.000,00 TL'nin ifanın imkansız hale geldiği tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili: arsanın işçi alacaklarına karşılık tahsis edildiğini, imar planlarının değişmesi ile arsa tahsislerinin konusuz kaldığını, değerinin çok altında tahsis yapıldığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; tahsisi yapılan arsa satış bedelinin davacı tarafından taksitler halinde davalı belediyeye ödendiği hususunda taraflar arasında ihtilaf bulunmadığı, davadan önce davalı ... tarafından davacıya ödeme yapıldığı, öncelikle belirtilen bu olgu kapsamında borcun sona erip ermediği hususunun açıklığa kavuşturulması gerekeceği, davacının Şahinbey Belediye Başkanlığına hitaben yazdığı 08.03.2010 kayıt tarihli dilekçesi ile "... Konut Projesi kapsamında, Belediyeniz ile tarafım arasında imzalanmış olan Arsa Tahsis Sözleşmesi, Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 2008/6366 E. 2008/11883 K. sayılı ilamı ile hukuken geçersiz sayılmıştır. Bu karar doğrultusunda Gaziantep 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.11.2008 tarih 2008/206 E. , 2008/552 K. sayılı ilamda, 20.10.2008 tarihli bilirkişi raporu ile asıl alacağa belirlenen değer artış oranı eklenerek davacıya ödeme yapılması gerektiği yönünde karar verilmiştir. Buna göre ... sayılı ilamının emsal kabul edilerek, Belediyenize yapmış olduğum ödeme tutarının, 20.10.2008 tarihli bilirkişi raporu ile belirlenen değer artış oranına göre hesaplanmasını ve belirlenen tutarın tarafıma ödenmesini arz ederim. " şeklinde talepte bulunduğu, buna göre de kendisine davalı ... tarafından ödeme yapıldığı, davacının yapılan ödemeyi olduğu gibi kabul ettiği, ödeme esnasında ise herhangi bir ihtirazi kayıt ileri sürmediği, borcu sona erdiren hallerden biri olduğu, ödemenin irade fesadı ve baskı ile kabul edildiğine ilişkin iddiasını da ispatlanmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; müvekkilinin sözleşmeye göre yükümlülüklerini yerine getirdiğini, davalının ise 5-6 yıl sonra sözleşmeyi feshettiğini, müvekkile yapılan ödemenin araştırılması gerektiğini, 20.04.2021 tarihli bilirkişi raporuna göre edimin imkansız hale geldiği 03.11.2009 tarihi itibariyle alacağın 84.600,00 TL belirlendiğini, oysaki belediye tarafından müvekkiline 31.03.2010 tarihinde 3.675 TL ödeme yapıldığının iddia edildiğini, miktarlar arasında 25 kat fark bulunduğunu, gabin nedeniyle ödemenin geçersiz olması gerektiğini, yapılan ödemeyi kabul etmediklerini ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin ilam başlığıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; somut olayda, davacının arsa tahsis sözleşmesi nedeniyle ödediği tutarı aldığı olgusunun taraflar arasında uyuşmazlık konusu olmadığı, ödeme esnasında her hangi bir ihtirazi kayıt konulmadığı, yaklaşık 10 yıl sonra eldeki davayı açtığı, buna göre davacının da kabulünde olduğu üzere, yargılama öncesi davalı tarafından davacının talebi doğrultusunda yapılan ödemenin taraflar arasındaki alacak borç ilişkisini sona erdirdiği gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı tarafından tahsisi yapılan taşınmaz bedeline yönelik alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun “İspat yükü” başlıklı 6 ncı maddesi.
2. 6100 sayılı Kanun'un 190 ıncı maddesi.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa yukarıda yer verilen hukuk kurallarının doğru şekilde uygulandığı, davacının tahsis bedeli olarak ödediği bedeli davadan önce aldığı, taraflar arasında borç ilişkisinin sona erdiği anlaşılmakla, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.