"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/902 E., 2023/1473 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ordu 4. Asliye Hukuk (Tüketici) Mahkemesi
SAYISI : 2022/67 E., 2023/125 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle incelemenin duruşmalı olarak yapılması davalı vekilince istenilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 11.02.2025 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ...'ün sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davacı müvekkili ile davalının 14.07.2018 tarihinde ön ödemeli konut satış sözleşmesi imzaladıklarını, davalının, inşa edilecek sitede bulunan 2 daireyi 31.12.2021 tarihinde anahtar teslim olarak teslim edeceğinin kararlaştırıldığını ve 2 daire için 410.000,00 TL satış bedeli belirlediğini, sözleşme doğrultusunda 201.000,00 TL'lik peşinatın ödendiğini, bedelin kalanının ise sözleşmenin 4 maddesine göre, inşaat %80 seviyeye geldiğinde ödeneceğinin düzenlendiğini, ancak davalının söz konusu dairelerin bulunduğu sitenin inşaatına hiç başlamadığını, davalıya 07.01.2022 tarihli ihtarname gönderilerek aynen ifadan vazgeçerek müspet zararlarının tazmininin istendiğini ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, 2 dairenin bedeli olan 300.000,00 TL tazmiatın, 100,00 TL kira tazminatının, 100,00 TL cezai şartın, 341,83 TL'lik noter ihtarı masrafının, dava tarihinden itibaren hesaplanacak sözleşmede kararlaştırılan temerrüt faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, davacı vekili ıslah dilekçesi ile, 2 adet daire bedeli karşılığı olarak 1.050.000 TL tazminatın, 7.834,00 TL kira tazminatının, 1.574,87 TL cezai şartın dava tarihinden itibaren işleyecek sözleşmenin 4. maddesi gereği aylık % 5 temerrüt faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; cevap dilekçesi vermemiş, yargılama sırasında davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; sözleşmede her iki daire bedeli olarak 410.000,00 TL kararlaştırıldığı, bu bedelin sadece 201.000,00 TL'sinin ödendiği ve tamamının ödenmemiş olduğu hususu gözetilerek hesaplama yapılması gerektiği, davacı tarafça ödendiği sabit olan miktarın satış bedeline oranlaması yapılarak bulunan rakamın taraflar arasındaki sözleşmeye göre satışı yapılan dairelerin dava tarihi itibari ile toplam piyasa rayiç değerlerine çarpılması sonucu belirlenen bedel esas alınarak davacı tarafın ödediği iki daire bedeli karşılığı 987.841,46 TL'nin (talebe bağlı kalınarak) dava tarihinden itibaren işleyecek (sözleşmeden dönülmesi sebebi ile sözlemede belirlenen faiz oranları esas alınmayarak) yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verildiği, somut dosya kapsamında dairelerin rayiç bedeli istenilmiş olmakla sözleşmeden dönüldüğünden, sözleşme devam ediyormuş gibi kira kaybı ve cezai şart talep edilemeyeceği kanaatine varıldığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüyle, davacı tarafın ödediği iki daire bedeli karşılığı 987.841,46 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı tarafın kira tazminatı ve cezai şart taleplerinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Mahkemece davacı tarafça satış bedeli olarak 130.000,00 TL'nin sözleşmede bahsi geçen araç devri yapılmakla ödendiğinin kabulünde isabetsizlik bulunmaması ile davacı tarafça sözleşme bedelinin tamamının ödenmemiş olması sebebiyle geçerli sözleşme hükümleri uyarınca yerleşmiş Yargıtay kararlarında bahsi geçen yöntemine uygun oranlama yapılarak karar verilmesi ve sözleşmenin feshi ile birlikte kira kaybı ve cezai şart talebinde bulunulmasının mümkün bulunmaması ile gerekçe içeriğine göre kararın usul ve yasaya uygun olduğu anlaşıldığından, taraf vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
Temyiz Sebepleri
1-Davacı vekili; müspet zarar hesabının hatalı yapıldığını, iki adet dairenin fiyatı ve kira gelirleri eklenmek suretiyle bu toplam değerden, davacının teslim tarihinde ödemesi gereken kalan bakiye, yine sözleşmede kararlaştırıldığı şekilde güncellenerek tenzil edilmesi gerektiğini belirterek, kararın bozulmasına istemiştir.
2-Davalı vekili; davacının sözleşmede kararlaştırılan kendi edimlerini süresinde yerine getirmediğini, ödemeye ilişkin olarak devri yapıldığı belirtilen aracın bedelinin davalı şirkete verilmediğini,bu satışla ilgili davalı şirketin muvafati veya yetkilendirmesi olmadığını, kabul anlamına gelmemek kaydıyla, noter satış belgesindeki satış bedeli 110.000,00 TL iken müvekkil uhdesine 130.000,00 TL geçmiş gibi kabulün hatalı olduğunu belirterek, kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, davalı yükleniciden satın alınan dairelerin süresinde teslim edilmemesi sebebiyle sözleşmeden dönme, ödenen bedele yönelik tazminat, kira bedeli ve cezai şart alacağı istemine ilişkindir.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, kararda belirtilen gerekçelere ve davacı ile davalı arasında ön ödemeli konut satış sözleşmesi imzalandığı, dosyada bulunan belgeler incelendiğinde davacı tarafça sözleşme kapsamında ödemenin yapıldığı, ödemeye ilişkin sözleşmede düzenleme bulunduğu, sözleşmeye konu daire bedellerinin ödenen bedele oranlanması ile yapılan hesaplamanın ve Mahkemece verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu anlaşıldığından, taraf vekillerinin temyiz itirazlarının reddiyle hükmün onanmasını gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370/1 maddesi uyarınca ONANMASINA,
28.000,00 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
Temyiz eden taraf harçtan muaf olduğundan peşin alınan temyiz harcının iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine,11.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.