"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/195 E., 2021/146 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, bozmaya uyan Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı İdare tarafından Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiği kesilen davacıdan, 141.523,41 TL borcun ödenmesinin talep edildiğini, bu miktarın fahiş olduğunu ileri sürerek; şimdilik 10.000,00 TL yönünden davacının borçlu olmadığının tespitini talep etmiş, 18.06.2014 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 117.486,06 TL'ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacının TSK'dan mecburi hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan firar ettiğini ve disiplinsizlik nedeniyle ilişiğinin kesildiğini, kendisine yapılan yetiştirme masraflarının 10 yıllık yükümlülük sürelerinin eksik kalan kısmı ile orantılı olarak hesaplandığını, yapılan işlemlerin doğru olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 23.09.2014 tarihli ve 2013/83 E., 2014/497 K. sayılı kararıyla; alınan bilirkişi raporuyla davacının eksik yükümlülük nedeniyle ödemesi gereken miktarın 22.866,30 TL, bu borcun davacının TSK'dan ilişiğinin kesildiği tarihten dava tarihine kadar hesaplanan yasal faizinin 1.189,05 TL, toplam borcun ise 24.055,35 TL olduğunun belirlendiği gerekçesiyle; davanın kabulüne, davacının davalı İdareye 117.486,06 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 13.01.2020 tarihli ve 2017/868 E., 2020/9 K. sayılı ilamıyla; Askeri Lise dönemi maliyet çizelgesinde yükümlüye yapılan masraflar eğitim ve öğretim sonu itibariyle belirlendiğine göre, masrafların faizinin eğitim ve öğretim döneminin sonundan başlatılarak hesaplanması gerekirken, Mahkemece, daha sonraki tarih olan ilişik kesilme tarihinin faiz başlangıcına esas alınmasının doğru görülmediğinden bahisle, kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının askeri lisede ve KHO'da gördüğü öğrenimler ile aldığı kurslara ait maliyet cetvellerinin dosyada bulunduğu, Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelik hükümlerine göre, hesaplamalarda askeri lise ve KHO yönünden yalnızca yiyecek masraflarının yarısı, giyim-kuşam, vize-diploma-sınav ve benzeri harçlar, öğretim ve eğitimin gerektirdiği ulaşım giderleri, barındırma, askerî liseler hazırlık sınıfları yabancı dil eğitimleri, atış giderleri ile görmüş olduğu kurs masraflarının dikkate alındığı, alınan kurslar yönünden ise davacının temyizi olmadığından, önceki rapora paralel olarak, İdarece bildirilen masraflardan AYİM 3. Daire'nin 21.04.2011 tarihli ve 2009/828 E. 2011/1214 K. sayılı kararı doğrultusunda eğitim öğretim görevlilerinin maaşları ve ek ders ücretleri ile amortismanlar düşülerek bakiye tutarların dikkate alındığı, bu şekilde tespit edilen asıl alacaklara, Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda "askeri lise ve KHO dönemleri yönünden her yılın maliyetine sarf tarihi olan eğitim öğretim yılı sonundan, kurslar yönünden ise kursun sona erme tarihinden dava tarihine kadar yasal faiz işletilmek suretiyle, davacının davalı İdareye, eksik hizmet süresine isabet eden ana para olarak 23.296,98 TL, sarf tarihlerinden dava tarihine kadar işlemiş yasal faiz olarak da 19.260,59 TL olmak üzere toplam 42.557,57 TL borçlu olduğu gerekçesiyle; davanın kısmen kabulüne, davacının davalıya 98.965,84 TL borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile düzenlenen bilirkişi raporuna göre karar verilmesinin usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, TSK'dan mecburi hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan davacı için çıkartılan borçla ilgili menfi tespit istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun 112 nci maddesi,
2. Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelik hükümleri
3. Değerlendirme
Mahkemece uyulan bozma ilamında gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yapılarak, yine o ilamda gösterilen hukuki esaslar gereğince karar verildiği anlaşılmakla, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan Mahkeme kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi gereğince ONANMASINA,
1086 sayılı Kanun’un 440 ıncı maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
26.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.