"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1862 E., 2023/2064 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Konya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/63 E., 2023/159 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkiline ait silindirin emanet olarak verildiğini davalı ... tarafından kamyon ile çalışma alanına taşınırken üst geçide çarpması sonucu ağır hasar aldığını, hasar ile ilgili olarak tespit yaptırıldığını ileri sürerek; müvekkiline ait silindirin ağır hasar alması nedeniyle fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 10.000,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; hiçbir kamu kurumunun iddia edildiği üzere emanet eşya ya da araç almasının mümkün olmadığını, davacı tarafından yaptırılan hasar tespitini kabul etmediklerini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacıya ait silindir makinesinin davalı Belediyeye emanet olarak verildiği, silindirin davalı Belediyenin kamyonu ile çalışma alanına götürülürken üst geçide çarpması sonucu ağır hasar aldığı, silindirdeki hasar bedelinin tespit dosyasında belirlendiği, mahallinde yapılan keşif sonrası alınan 11.04.2023 tarihli bilirkişi raporuna göre silindirin dava tarihi itibariyle rayiç değerinin 850.000,00 TL, hasarlı haliyle değerinin ise 390.000,00 TL, meydana gelen hasar bedelinin ise 460.000,00 TL olarak belirlendiği, davacı vekilinin 16.05.2023 tarihli dilekçesi ile dava değerini artırım talebine bulunduğu, her ne kadar davacı tarafından kira bedeli talep edilmiş ise de, araç pert kabul edildiğinden onarım süresi bulunmadığı gerekçesiyle; davanın kısmen kabulüne, 460.000,00 TL hasar bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; Mahkemece aracın pert kabul edilerek onarım süresi bulunmadığından dolayı ikame araç kira bedeli taleplerinin reddedildiğini, davanın tam kabulü gerektiğini, kabul edilen kısım bakımından da alacağın az hesaplandığını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin tamamının da davalıya yükletilmesi gerektiğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili; davada iddia edilen emanet eşya ilişkisine dair müvekkili Belediyede bir bilgi ve belgenin bulunmadığını, davacının iddia ettiği üzere kamu kurumunun emanet eşya ya da araç almasının da mümkün olmadığını, davacı tarafça iddia edilen hususların ispat edilemediğini, hükme esas alınan tanık beyanında emanet iş makinesi alma hususunun müvekkili Belediyeyi sorumluluk altına sokmasının da mümkün olmadığını, kazaya karışan dava konusu iş makinesini kaza gerçekleştiği sırada kimin taşıdığının belli olmadığını, iş makinesinin taşınırken kaza olduğu iddia ediliyor ise kimin taşıdığının da araştırılması gerektiğini, ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dinlenen tanık anlatımlarına göre Belediyenin 2014 yılından itibaren davacıdan günlük olarak silindir aldığı, Kadınhanı bölgesinde 2021 yılı yaz aylarında bir asfalt çalışması yapıldığı esnada burada davacıya ait silindirin de çalıştığı, silindirin başka bir yola aktarıldığı sırada alt geçitten geçerken üst kabinin köprüye çarptığı ve bu nedenle silindirin üst kısmının hasar aldığı, yapılması için bakım-onarım atölyesine gönderildiği ancak Belediye tarafından yapılmadığı, günlük emanet alımlarında sözleşme yapılmadığı, hatıra binaen şahısların Belediyeye aracını emanet ettiği ve kullanım karşılığı da Belediyenin bir ücret ödemediği, mevsim şartlarında yol yapılırken bu şekilde ihale dışı günlük emanet alınan araçlar olduğu, kazanın da Belediyenin yürüttüğü çalışmalar esnasında meydana geldiği, kaldı ki yapılan keşif esnasında bile hasara uğrayan iş makinesinin Belediyenin tesislerinde bekletildiğinin tespit edildiği, davacının dava dilekçesinde açıkça hasar bedelini istediği, dilekçesinde atıf yaptığı tespit dosyasındaki talebinde de hasar bedeli, tamir süresi ve tamir edilme maliyetinin tespitini istediği, açıkça ikame araç bedeline yönelik talebi bulunmadığı, taleple bağlılık ilkesi uyarınca dava dilekçesinde açıkça talep edilmeyen ikame araç bedelinin ıslah dilekçesiyle dahi talep edilmesinin mümkün olmadığı, hasar yönünden hükme esas alınan raporda aracın modeli, yaşı, özellikleri, hasarlı kısımları vb. gözönünde bulundurularak ikinci el piyasa rayiç değerinin, tamirinin ekonomik olup olmadığı ve hurdaya ayrılmasının gerekip gerekmediğinin tespit edildiği, yerleşik içtihatlara göre aracın tamirinin ekonomik olup olmadığı değerlendirildiği, aracın tamiri ekonomik olmadığı için piyasa koşullarına göre kazadan önceki ikinci el piyasa rayiç bedelinin ve kazadan sonraki hurda (sovtaj) değerinin belirlendiği, belirlenen rayiç değerden de aracın hurda bedeli indirilmek suretiyle davacının gerçek zararı tespit edilerek sonucuna göre karar verilmesinin de usul ve Kanuna uygun olduğu gerekçesiyle, istinaf başvurusunun ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacıya ait aracın davalıya emanet verildiği sırada meydana gelen kaza nedeniyle tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun “İspat yükü” başlıklı 6 ncı maddesi.
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 26 ve 266 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa yukarıda yer verilen hukuk kurallarının doğru şekilde uygulandığı, davacıya ait silindir makinesinin davalı Belediyeye emanet olarak verildiği, silindirin davalı Belediyenin kamyonu ile çalışma alanına götürülürken üst geçide çarpması sonucu ağır hasar aldığının dosya kapsamındaki delillerle ispat edildiği, delil tespit dosyasında belirlenen hasar bedeli sonrasında eldeki davada alınan 11.04.2023 tarihli bilirkişi raporu ile gerçek hasar bedelinin belirlendiği anlaşılmakla, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.