"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1890 E., 2023/1842 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Trabzon 2. Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/671 E., 2022/518 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri ve fer'i müdahil vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince; davalı tarafın istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve feri müdahil vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili; davacı Belediyeye ait iki katlı taşınmazın davalıya kiraya verildiğini ve 22.06.2012 tarihli protokol imzalandığını, Protokolün (8.) maddesinde açıkça alt kira yasağı olmasına rağmen davalı kiracı tarafından taşınmazın zemin katında bulunan iki adet işyerinin 3. kişiye kiraya verildiğini, durumun idarece 22.03.2018 tarihli kontrolde tespit edilerek tutanak altına alındığını, ayrıca davalının vergi dairesine kiralananlara ilişkin 2014 yılı için 89.437,50 TL, 2015 yılı için 72.750,00 TL, 2016 yılı için 85.250,00 TL olmak üzere toplam 247.437,50 TL kira geliri beyan ettiğini, faizinin ise 2019 yılı mayıs ayı itibarı ile 76.463,92 TL olduğunu, davalıdan 01.01.2014 - 31.12.2016 tarihleri arası için 247.437,50 TL asıl alacak ve 76.463,92 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 323.901,42 TL'nin tahsili gerektiğini ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 01.01.2014 - 31.12.2016 tarihleri arası için 247.437,50 TL kira bedeli ve 76.463,92TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 323.901,42 TL tazminatın davalıdan dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile tahsilini talep etmiştir.
2. Fer'i Müdahil vekili; müvekkilinin Belediye Başkanı olarak kamu zararından sorumlu tutulma ihtimali bulunduğundan, davacı ... yanında davaya fer'i müdahil olarak kabul edilmelerini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; süresinde cevap dilekçesi sunmamış, yargılama sırasında davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; borcunu sözleşmeye uygun ifa etmeyen ve sözleşmeye aykırı olarak kiralananı üçüncü kişiye alt kiraya davalının müspet zarar kapsamında davacının kazanç kaybı ile kira bedeli farkı zararından sorumlu olduğu, davacının 247.437,50 TL kira geliri elde edebilecekken davalıdan elde ettiği 62.495,00 TL kira gelirinin mahsubu ile bakiye 184.942,50 TL zarar doğduğu gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile 184.942,50 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraf vekilleri ve fer'i müdahil vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili ve fer'i müdahil vekilleri; davanın tam kabulü yerine kısmen kabulüne karar verilmesinin isabetsiz olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasını istemişlerdir.
2. Davalı vekili; davanın tümden reddi yerine yazılı gerekçelerle kabulüne karar verilmesinin isabetsiz olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla: davacının alt kira sebebiyle uğradığı zararı ispat edemediği, sözleşmede sözleşmeye aykırılık halinde cezai şart isteneceğine dair bir hüküm de bulunmadığı, alt kira sözleşmesindeki kira bedelini talep ettiği gerekçesiyle; davalının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılmasına, yeniden davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili ve fer'i müdahil vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı ve fer'i müdahil vekilleri; Bölge Adliye Mahkemesince talebin aşıldığını, davalının Belediye zararına bir itirazı olmadığını, sadece alt kira ilişkisinin idarece bilindiğini ileri sürdüğünü, dava dilekçesi ekindeki Sayıştay denetim raporunda davlının alt kira işlemi neticesinde 103.500,00 TL kamu zararı olduğunun tespit edildiğini, bilirkişi raporu ile de sözleşmeye aykırı kullanımın tespit edildiğini, davanın kabulü gerektiğini, Belediye aleyhine yargılama giderlerine hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kira sözleşmesine aykırı olarak kiralananın alt kiraya verilmesi sebebiyle elde edilen kira bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 190 ncı maddesi,
2. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 299 vd. maddeleri.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan karardaki gerekçeye, davacının davalı ile arasındaki kira sözleşmesi ile bağlı olmasına, davacının sözleşmeye aykırılıktan kaynaklı zararının tazminini talep etme hakkı var ise de eldeki davada kiralananın sözleşmeye aykırı olarak üçüncü kişiye kiraya verilmesi sebebiyle uğradığı zararı ispat edememesine, davalı ile üçüncü kişi arasındaki sözleşmede öngörülen kira bedelini sözleşmeye taraf olmayan davacının kamu zararı adıyla talep etmesinin sözleşmenin nisbiliği ilkesine aykırı olmasına, her ne kadar Sayıştay Raporuna dayanılmış ise de bahsi geçen raporda Belediyenin kiralananı daha yüksek bedelle kiraya verebilecekken daha az bedelle kiraya vermesi dolayısıyla kamu zararı oluştuğunun ve ayrıca üçüncü kişiyle yapılan sözleşmeden haberdar olunmasına rağmen işlem yapılmadığının tespit edilmesi karşısında bahsi geçen kamu zararının davalının sözleşmeye aykırı davranışından kaynaklanmadığının anlaşılmasına göre, davacı vekili ile fer'i müdahil vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
KARAR
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.