"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1020 E., 2022/1362 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/78 E., 2022/110 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; davalı ile arkadaş oldukları dönemde davalının ev almak istediğini ancak parasının olmadığını söylemesi üzerine davalıya ödünç olarak para verdiğini ve bağımsız bölümün 1/2 hissesinin davalı, 1/2 hissesinin de kardeşi ... adına tescili için 220.000,00 TL satış bedelini 16.08.2019 tarihinde davalının talebi ile satıcı ... Büro Makine A.Ş. firmasının banka hesabına EFT ile gönderdiğini, bu paranın 110.000,00 TL'sinin davalı adına gönderildiğini ve taşınmazın 1/2 hissesinin tapuda davalı adına tescil edildiğini, sonrasında davalı ile evlendiklerini ancak anlaşamayınca boşandıklarını, boşanma aşamasında davalıya ödünç olarak gönderdiği bu parayı istemiş ise de davalının parayı geri ödemediğini ileri sürerek, 110.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; 27.08.2019 tarihinde evlendiklerini, davacının ... yarı hissesini mehir olarak vereceğini söylediğini, memur olması nedeniyle mal bildiriminde bulunmak istemediğinden ... yarı hissesini kardeşi adına aldığını, davacının her türlü bağlantıyı kendisi kurup satıcı şirkete 220.000,00 TL ödeme yaptığını, evliliğinde geçimsizlik olması nedeniyle 2020 yılında boşanma konusunun gündeme geldiğini, davacının satın alınan konutun aile konutu olarak kullanılıp hissesini kardeşi ...'a devretmesini istediğini, bunun karşılığında da 75.000,00 TL para vereceğini söylediğini, mehir olarak kendisine verilen 1/2 hisse için bu teklifi kabul ... payını davacının kardeşine 04.06.2020 tarihinde tapuda devrettiğini, aynı ... davacı tarafından kızının hesabına 75.000,00 TL para transferi yapıldığını, davacının iddia ettiği gibi 110.000,00 TL ödünç para verilmiş olsaydı davacının bu parayı almadan 75.000,00 TL daha havale yapmayacağını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dinlenen tanık beyanları nazara alındığında davacının davalı ile yapmış olduğu evlilik nedeniyle davalıya ½ hisse oranında taşınmaz satın aldığı, daha sonra evliliklerini sürdüremeyip davalı ile boşandığı, boşanma sonrası söz konusu taşınmaz için yaptığı ödemenin 110.000,00 TL'sini davalıdan talep ettiği, talebinde haksız olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı; sunulan faturalardan anlaşılacağı üzere davalıya mehir olarak ... verildiğini, buna rağmen yeniden davalıya ... yarısını vermesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davalının beyanlarının çelişkili olduğunu, mehir aldığını iddia eden davalının 75.000,00 TL'lik ödemeye razı olmasının da taraflar arasında mehir sözleşmesinin yapılmadığını açıkça gösterdiğini, davacı tanığı emlakçının beyanlarının dikkate alınmadığını, tarafsız davacı tanığının beyanları ile EFT dekontu, tapu kayıtları, ... faturaları ve sözleşmelerin hep birlikte değerlendirilmesi halinde davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalının kendisi adına tescil edilen taşınmazın parasının davacı tarafından ödendiğini kabul ettiği fakat bu ödemenin mehir olarak verildiğini söylediği, davalının bu ikrarının vasıflı (gerekçeli) ikrar olup davalı adına alınan ... parasının ödünç olarak verildiğini ispat yükünün davacıda olduğu, davacının iddianın ispatı açısından yazılı belge sunmadığı, yemin deliline de dayanmadığı, aksi ispat edilemeyen davalının savunması doğrultusunda, davanın reddine dair kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ödünç sözleşmesine dayalı alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) "İspat yükü” başlıklı 190 ıncı maddesinin birinci fıkrası “İspat yükü, kanunda ... bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir.” düzenlemesini içerir.
2. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) “İspat yükü” başlıklı 6 ncı maddesi “Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür." hükmüne yer vermiştir.
3. Değerlendirme
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile yukarıda yer verilen hukuk kurallarına, temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere, davalının davacı tarafından kendisine ödünç para verildiğini kabul etmemesi ve davacı tanıklarının ifadelerinin davacının iddiasını ispatlamaya yeterli bulunmamasıyla ispat yükü üzerinde olan davacının davasını ispat edemediğinin anlaşılmasına göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.