"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/550 E., 2022/1388 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ereğli (Konya) 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/131 E., 2021/368 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 08.02.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davacı asıl ... ile davalı vekili ...'ın sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalının elma satımı nedeni ile alacağı bulunduğu iddiasıyla müvekkili aleyhine başlattığı takip nedeniyle Mersin 5. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen 2014/369 Esas sayılı itirazın iptali davasının reddine karar verildiğini, sözleşmede alıcı olan müvekkiline davalının elma teslim ettiğini ispatlayamadığını, müvekkilinin sözleşmeden caydığı iddiasının doğru olmadığını, mal teslimi yapılmadığını, derdestlik itirazında bulunulduğunu, 07.01.2014 tarihli ihtar ile teslimin sağlanması aksi halde cezai şartın ödenmesinin ihtar edildiğini, sözleşme şartları yerine getirilmediği sabit olduğu halde yeniden davalı tarafından müvekkili aleyhine takip başlatıldığını ileri sürerek; takip nedeniyle müvekkilinin borçlu olmadığının tespiti ile davalının tazminata mahkum edilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı, süresinde cevap dilekçesi vermemiş, aşamalarda vekili davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; sözleşmeden cayıldığının alacaklı davalı tarafından ispat edilmesi gerektiği, süresinde cevap dilekçesi sunmayan davalının davacının sözleşmeden caydığını ispat edemediği gerekçesiyle; davanın kabulüne, kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacı tarafça dava dilekçesinde yanlış bilgi verildiğini, taraflar arasında alım satımdan kaynaklı derdest dosyaya ilişkin istinaf incelemesinde kaldırma kararı verildiğini, deliller toplanılmadan eksik inceleme ve araştırma yapıldığını, kısa karar ile gerekçeli kararın çelişkili olduğunu, kararının gerekçesi okunduğunda davacının ispat edemediği bir hususu varmış gibi kabul edilerek hatalı karar verildiğini, davacının haksız olduğunu, tanıkların dinlenilmediğini, yemin delili gereğinin yerine getirilmediğini, bilirkişiden rapor alınmadığını, ticari defterlerin incelenmediğini, sözlü tahkikat için ayrı bir gün verilmediğini, zamanaşımı ve hak düşürücü sürenin dolduğuna dair itirazın değerlendirilmediğini ileri sürerek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; menfi tespit istemli davada alacağının varlığını ispatla yükümlü olan davalı alacaklının süresinde davayı ispata yarayan delillerini bildirmediği, Mahkemece karar verileceği bildirilerek yargılamanın tümü hakkında son sözleri sorulan taraf vekillerince süre talep edilmeksizin esasa ilişkin beyanda bulunulmuş olduğu, bu nedenle sözlü yargılama için ayrı bir oturum açılmasına gerek olmadığı kabul edilerek ispat edilemediği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesinde hukuka aykırı bir yön bulunmadığından bahisle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; Bölge Adliye Mahkemesince itirazlarının incelenmediğini, davalının alacağı yazılı belgeye bağlı olduğundan ispat yönünden hatalı karar verildiğini, taraflar arasındaki yazılı sözleşmenin dikkate alınmadığını ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, cayma bedeline ilişkin icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 128, 141 ve 186 ıncı maddeleri.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında belirtilen gerekçeye, yasal süresi içinde cevap dilekçesi sunmayan davalının dava dilekçesinde yer alan tüm iddiaları inkâr etmiş bulunmasına, inkâr savunmasına dayanak vakıa ve delile dayanmayan davalının süresinden sonra bildirmiş olduğu delillerinin karşı ispat hakkı kapsamına taşınarak değerlendirilmesine imkân bulunmamasına, somut uyuşmazlıkta ispat yükünün davalı üzerinde olduğunun anlaşılmasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.