"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, Şubat 2014 döneminden 2016 yılı Nisan dönemine kadar olan 27 döneme ait faturalarından davalı SGK tarafından toplam 4.958.848,49 TL bedelli haksız ve hukuka aykırı olarak kesinti yapıldığını, kesinti kararlarının iptali ile kesinti bedelinin yasal faizi ile birlikte ödenmesini talep ettiklerini, teminatsiz ya da makul bir teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesi talep edildiğini, kesintilerin hukuki dayanağının olmadığını, mahkemenin 21.02.2021 tarihli kararı ile ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile teminat karşılığında hak edişlerden yapılan toplam 4.958.848,49 TL kesinti işlemlerinin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 5.000 TL'sinin iptal edilmesine, kesinti bedelinin yasal faizi ile ödenmesine ve davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı, yetkisizlik itirazlarının olduğunu, ... faturaları üzerinde tıbbi uygunluk denetimi yapma yetkisinin Danıştay İDDK'nın 24.05.2011 tarihli yazısı ile hükme bağlandığını, talep konusu kesintiler üzerinde tıbbi değerlendirme yapılmaksızın yapılan kesintilerin yasal mevzuat ve prosedüre uygunluğu yönünden değerlendirme yapılması gerektiğini, davacıyla yapılan sözleşmede Kurum tarafından çıkarılan tüm Kanun, Genelge ve Tebliğlere uymayı taahhüt ettiğini, mevzuata uygun olarak inceleme ve kesinti yaptığını, sözleşmeye aykırı bir işlemin bulunmadığını, emsal bir davada hazırlanan bilirkişi raporu örneğinin sunulduğunu, zamanaşımı def'inde bulunduğunu ve davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; konu ile ilgili olarak 25.07.2014 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan ve 01.09.2014 tarihinde yürürlüğe giren Tebliğ ile özel sağlık hizmeti sunucularında bir acil servis doktoru için günlük muayene sayısının 90'ı geçemeyeceği hükümlerinin mevcut olduğunu, denetime ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilen bilirkişi raporunda belirlendiği gerekçe ve sebeplerle davalının davacının 2014 Şubat - 2016 Nisan dönemlerine ilişkin örnekleme yolu ile hak edişlerinde yaptığı kesintinin 1.402.659,77 TL'sinin yersiz kesinti olduğu kabul edilmiş ve davacı ıslah harcını yatırmadığından dava dilekçesinde değer dikkate alınarak davalı tarafından davacının 2014 Şubat - 2016 Nisan ayları arasında yapılan kesinti işlemlerinin 5.000,00 TL'lik kısmının haksızlığının tespitine ve 5.000,00 TL'lik kısım için yapılan kesintilerinin iptaline ve kesinti yapılmış ise yapılan kesintinin 5.000,00 TL'sinin dava tarihi olan 18.02.2020'den itibaren davalıdan alınarak davacıya verilmesine ve davacının fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı istinaf dilekçesinde, yapılan işlemin mevzuata uygun olduğunu, davacının yapılan sözleşme gereğince mevzuata uygun davranmadığını, mahkemenin eksik inceleme ile karar verdiğini, yapılan işlemlerin 5510 sayılı Yasa'nın 63 üncü ve 67 nci maddelerine aykırı olduğunu, HMK'nın 24 ve 26 ncı maddelerine aykırı karar verildiğini, 298/2 nci maddesine göre gerekçeli karar ile kısa karar arasında çelişki olmaması gerektiğini ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bilirkişi raporunun ihtilafı çözücü, hüküm kurmaya ve denetime elverişli olduğu, kısa karar ile gerekçeli karar yönünden çelişki oluşturmayacağı, dosya kapsamı, mevcut delil durumu, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında, mahkemece; kurulan hükümde isabetsizlik görülmediğinden davalının istinaf talebinin HMK'nın 353/1-b/1 inci maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazları tekrar ederek, kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı hastanenin davalı Kuruma borçlu olmadığının tespiti ile kesinti işlemlerinin iptali ve kesinti bedelinin davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. Sağlık Uygulama Tebliği'nin 4.3 üncü maddesinde "Acil Sağlık Hizmetleri" şöyle düzenlenmiştir;
"(1)(Değişik: 21/01/2012-28180/15. Md. Yürürlük 21.01.2012) Acil sağlık hizmeti vermekle yükümlü sağlık hizmeti sunucuları acil sağlık hizmetlerini Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ile-konuya ilişkin Başbakanlık tarafından yayınlanan Başbakanlık Genelgeleri ve Kurum mevzuatı doğrultusunda yürüteceklerdir. Acil servisine müracaat eden ve muayeneler sonucunda acil olmadığı tespit edilen kişilerin giderleri SUT Eki EK-8 listesinde 520.021 kodlu "... Alan Muayenesi" adı altında yer alan işlem bedeli üzerinden kurumca karşılanır. Muayene sonucunda acil olduğu tespit edilenler için ise SUT'un 4 2.1.B.2 numaralı maddesinin birinci ve ikinci fıkralarındaki ilgili hükümler uygulanır. ¡Değişik 22/06/2012-28331/8 Md. Yürürlük: 01.05.2012) Ancak sağlık hizmeti sunucularınca acil servislerde verilen ve Kuruma acil sağlık hizmeti olarak faturalandırılan hizmetlerin Kurumun inceleme birimlerince ... alan muayenesi olarak değerlendirilmesi halinde verilen sağlık hizmetlerinin bedelleri ödenmez."
2. Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan ve tüm resmi ve özel sağlık hizmetleri sunucularını bağlayan 2012/10 sayılı Genelgede "... Alan Muayenesi";
"Ayaktan başvuran, genel durumu itibariyle stabil olan ve ayaktan tedavisi sağlanabilecek basit sağlık sorunları bulunan hastalar (Yüksek risk taşımayan ve hafif derecedeki her türlü ..., aktif yakınması olmayan düşük riskli hastalık öyküsü, genel durumu ve hayati bulguları stabil olan hastada her türlü basit belirti, basit yaralar-küçük sıyrıklar, dikiş gerektirmeyen basit kesiler, kronik belirtileri olan ve genel durumu iyi olan davranışsal ve psikolojik bozukluklar "olarak tanımlanmıştır.
3. Değerlendirme
1. Taraflar arasında düzenlenen Sözleşmenin 10 uncu maddesindeki "Ödeme Şartları ve Zamanı" başlıklı maddesinde;
"10.1. Kurum mevzuatı ve sözleşme hükümlerine aykırı olarak yapılan işlemlerin bedelleri ödenmez, ödenmiş ise yapılan bu ödemeler yersiz ödeme kabul edilir.
10.2. Bu sözleşme kapsamında ... yapılan yersiz ödemeler ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak avans faizi ite birlikte ...'nin Kurumda tahakkuk etmiş alacağından mahsup edilir." şeklinde düzenlenmiştir.
2. Yukarıda açıklanan Genelgeye göre; 520.021 kodu ile tanımlanan "... Alan Muayenesi' ibaresinden; her ne boyutta olursa olsun travma vakaları, acil servis başvuruları sonrası hastaneye yatışı yapılan vakalar, tıbbi müdahale uygulanan vakalar, müşahede altına alınan vakalar, başka bir sağlık hizmet sunucusuna sevk edilen ya da başka bir sağlık hizmeti sunucusundan sevkli gelen vakalar dışında kalan, Yataklı Tedavi Kurumları Acil Servis Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğinde ... renk kodu altında tanımlanmış sağlık hizmetlerinin anlaşılması gerekmektedir.
3. Yine Sağlık Uygulama Tebliğinin 2.3. Acil Sağlık Hizmetleri başlıklı bölümünün 1 inci fıkrasında; "Ancak sağlık hizmeti sunucularınca acil servislerde verilen ve Kuruma acil sağlık hizmeti olarak faturalandırılan hizmetlerin Kurum inceleme birimlerince ... alan muayenesi olarak değerlendirilmesi halinde verilen sağlık hizmetinin bedeli karşılanmaz" biçiminde düzenleme yapılmıştır.
4. Bu açıklamalar ışığında; temyizen incelenen karar, tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, bilirkişi raporunun denetime elverişli olmasına göre, davalı tarafından ileri sürülen temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanması gerekmektedir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.10.2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.