"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi
DAVA TARİHİ : 09.12.2019
SAYISI : 2020/256 E., 2021/410 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın esası hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; taraflar arasında Özel Sağlık Hizmeti Satın Alım Sözleşmesi imzalandığını, davalı Kurum tarafından yersiz ödemeden kaynaklı 85.799,82 TL ve 30.172,12 TL yasal faiz olmak üzere toplam 115.971,94 TL'nin davalı Kurumdaki alacaklarından kesileceğinin bildirildiğini, usulsüz bir işleminin söz konusu olmadığını belirterek 115.971,94 TL miktar yönünden davalı Kuruma borçlu olunmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; 2018 yılı Sayıştay Denetim Raporu Strateji Geliştirme Başkanlığının 25.09.2019 tarihli ve 14086909 sayılı yazıları gereğince uygulanan işlemin yasalara ve mevzuata uygun olduğunu belirterek, haksız davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davaya konu bedelin dava açıldıktan sonra ödenmiş olması sebebiyle konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı, davacının kendi kusuru ile dava açılmasına yol açtığını, aleyhe yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu, 2018 yılı Sayıştay Denetim Raporuna göre işlem yapıldığını, davacının Kurumun kesinti işlemine karşı itiraz edip sonucunu beklemeden dava açtığını, Sağlık Hizmet Sözleşmesinin 14.2 nci maddesine itiraz hakkının kullanılmadığını, 22.03.2021 tarihinde davacının hak edişlerinden yapılan kesinti tutarının tamamının yasal faizi ile birlikte tekrar davacıya iade edildiğini, HMK'nın 331 inci maddesine göre dava tarihindeki haklılık gözetilerek davacının itiraz etmediğini, haksız olduğunu, davacının itiraz etmeden dava açmakta hukuki yararının bulunmadığını ve Sayıştay raporu gereğince yapılan kesintinin haklı olduğunu ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davaya konu bedelin dava açıldıktan sonra davalı tarafça davacıya iade edildiği, bununla birlikte yargılamaya davalının sebebiyet verdiğinden mahkemece davacı lehine yargılama giderleri ve vekalet ücretine hükmedilmesinde isabetsizlik görülmediğinden davalı vekilinin istinaf talebinin HMK'nın 353/1-b/1 inci maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı, istinaf dilekçesinde bildirdiği sebepleri tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının davalı Kuruma borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 2021 tarihli Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin “Davanın konusuz kalması, feragat, kabul ve sulhte ücret” başlıklı 6 ncı maddesi şöyledir;
“Anlaşmazlık, davanın konusuz kalması, feragat, kabul, sulh veya herhangi bir nedenle; ön inceleme tutanağı imzalanıncaya kadar giderilirse, bu Tarife hükümleriyle belirlenen ücretlerin yarısına, ön inceleme tutanağı imzalandıktan sonra giderilirse tamamına hükmolunur. Bu madde yargı mercileri tarafından hesaplanan akdi avukatlık ücreti sözleşmelerinde uygulanmaz.”
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "Esastan sonuçlanmayan davada yargılama gideri" başlıklı 331 inci maddesi şöyledir;
"(1) Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder. (2) Görevsizlik veya yetkisizlik kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmesi hâlinde, yargılama giderlerine o mahkeme hükmeder. Görevsizlik veya yetkisizlik kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmemiş ise talep üzerine davanın açıldığı mahkeme dosya üzerinden bu durumu tespit ile davacıyı yargılama giderlerini ödemeye mahkûm eder. (3) Davanın açılmamış sayılmasına karar verilen hâllerde yargılama giderleri davacıya yükletilir."
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen karar, tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, davalı Kurum tarafından dava konusu bedelin dava tarihinden sonra, 21.03.2021 tarihinde davacı tarafa ödendiğinin anlaşılmasına göre, davalı tarafından ileri sürülen temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanması gerekmektedir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.10.2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi