"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/1147 E., 2021/861 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 16. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/319 E., 2018/316 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; 3030 sayılı Kanun ve Yönetmelik hükümleri uyarınca müvekkili şirket adına 2006- 2007 yılları ... kararları ile Altyapı Yatırım Fonu Bütçelerine alınan ve davalı tarafından tahakkuk ettirilen kurum katkı paylarının ödendiğini, makul bir süre geçtiği ve proje uygulamaları sona erdiği halde ödenen katkı payı karşılığı tesislere ait tatbikatı yapılan projelerin ve 2. keşif kati hesap listelerinin gönderilmesi talebine cevap verilmediğini, bundan sonra 14.07.2015 tarihli yazı ile davalı tarafa listelerin intikali ve tesislerin tesliminin sağlanması bakımından 30 gün süre verildiğini, 11 madde halinde sıralanan ve davalıya ödenen bedeller karşılığında imalatlar yapılmadığı gibi ödenen bedellerin de iade edilmediğini ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, 2.633.985,00 TL'nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve Yönetmelik uyarınca, ... tarafından onaylanan yıllık yatırım bütçelerinde kurum katılım paylarının belirlendiğini, davacı tarafın yetkililerinin de katılımının sağlandığını, kararların bağlayıcı olduğunu, dava tarihinden itibaren yasal faiz talep edilebileceğini, talebin dayanağı alacağın gelir olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporuna göre, yapılmayan imalatlar için ödenen toplam 2.633.985,00 TL'nin davalıdan talep edebileceği gerekçesiyle; davanın kabulüne 2.633.985,00 TL'nin (16.860,00 TL için 28.12.2008, 30.000,00 TL için 28.05.2008, 2.587.125,00 TL için 14.01.2009) ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı vekili cevap dilekçesinde zamanaşımı def'ini ileri sürmediğine ve davacı tarafın da açık muvafakati bulunmadığına göre, istinaf aşamasında ileri sürülen zamanaşımı def'inin nazara alınmasının olanaklı olmadığı, dava tarihinden önce davaya konu alacak miktarı yönünden davalıdan talepte bulunulduğuna ilişkin bir belgenin ibraz edilemediği, faizin başlangıç tarihinin bu nedenle dava tarihininden başlatılması, ayrıca hükmedilecek faiz türünün de davalının tacir olmaması nedeni ile ticari iş sayılamayacağından yasal faiz olması gerektiği; işlerin yapılıp yapılmadığı yönünden mahallinde keşif yapılmadan dosya kapsamından aldırılan bilirkişi raporu doğrultusunda karar verildiği, ancak davalı vekili tarafından bu yöne ilişkin istinaf başvurusunda bulunulmadığı gerekçesiyle; davalının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kabulü ile 2.633.985,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde taraf vekilleri temyiz başvurusunda bulunmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; ödenen bedellerin karşılığında imalat yapılmadığından ödeme tarihi itibariyle temerrütün oluştuğunu, müvekkili şirket tacir olması nedeniyle avans faizi işletilmesi gerektiğini belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili; davaya konu alacağa ilişkin belgeler sunulmayarak eksik belge ve bilgiye göre karar verildiğini, uyuşmazlığın giderilmesi amacıyla resen de keşif kararı verilebileceğini, davacı tarafça sunulan delillerle davanın ispat edilemediğini, idari yargı yerinin görevli olduğunu, zamanaşımının oluştuğunu, ... kararlarının davacının katılımıyla alındığını, yatırım bütçelerinin yasal çerçeve doğrultusunda belirlendiğini belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Değerlendirme
Uyuşmazlık, ... kararı uyarınca ödenen katkı payının, karara esas alınan işlerin yapılmadığı iddiasıyla istirdadı istemine ilişkindir.
1. Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye göre;, davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmektedir.
2. Bölge Adliye Mahkemesince; davacının tacir ve taraflar arasındaki ilişkinin ticari iş niteliğinde olması ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun'un 2/2 nci hükmü gereği ticari işlerde avans faizi istenebileceği gözetilerek, bu yöne ilişkin istinaf sebebinin reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı gerekçeyle belirlenen alacağın yasal faiziyle tahsiline karar verilmiş olması usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerekir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm fıkrasında yer alan "... yasal faizi ile" ibaresi çıkartılarak yerine "avans faizi ile" ibaresinin yazılması suretiyle kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz eden davalıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.