"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
Davacı vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davacının ... isimli gemide işçi olarak çalıştığını, 03.11.2007 tarihinde davalı ... Tarım San. ve Tic. A.Ş'nin taşeron firması olan Çakır Tahmil Tahliye adlı firma tarafından, işçi olarak çalıştığı gemiye ponza taşı yüklemesi yapıldığını, yükleme bitmiş olmasına rağmen davalı vinç operatörü Muammer'in diğer davalı ...'un işareti ile ambara yük koymaya çalıştığını, bu sırada davacının elinin ambar rayının arasında kalarak sağ el serçe parmağının koptuğunu ileri sürerek; 25.000,00 TL maddi, 30.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş; ıslah ile maddi tazminat talebini 44.342,16 TL'ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
Davalılar; mahkemenin görevsiz ve yetkisiz olduğunu, ayrıca davanın esas yönünden de haksız olduğunu savunarak, davanın reddini istemişlerdir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 29.09.2015 tarihli ve 2013/46 E., 2015/194 K. sayılı kararı ile; davanın kısmen kabulüne, davacının 44.342,16 TL maddi tazminat talebinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, 15.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı, süresi içinde davacı vekili ve davalı ... Tarım San. ve Tic. A.Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 18.10.2018 tarihli ve 2018/6188 E., 2018/10232 K. sayılı ilamıyla; Mahkeme kararının gerekçesinde davalıların tazminattan sorumluluk halleri yönünden hükmedilen sonuca nasıl varıldığı konusunda herhangi bir açıklama yapılmadığı, bu bakımdan, yasanın aradığı anlamda gerekçeli bir hüküm mevcut olmaması ve ortada denetlenebilecek gerekçeli bir karar bulunmaması nedeniyle, verilen kararın usul ve yasaya uygun görülmediği gerekçesiyle, karar bozulmuştur.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Mahkemece; 10.01.2019 tarihli ve 2018/250 E., 2019/27 K.sayılı verilen dava dilekçesinin görev yönünden reddi ile mahkemenin görevsizliğine, kararın kesinleşmesi ve talep halinde dosyanın yetkili ve görevli Ceyhan 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesine gönderilmesine dair karara karşı, süresi içinde davacı vekili ve davalı ... Tarım San. ve Tic. A.Ş. temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 24.09.2020 tarihli ve 2020/3027 E. 2020/4797 K. sayılı ilamıyla; gerekçeli kararda Dairemizin 2018/6188 E., 2018/10232 K. sayılı bozma ilamına uyulduğu belirtilmesine rağmen, hükmün 3.bendinde "Görev konusu kamu düzeninden olup derhal ve re'sen uygulanması gerektiğinden Yargıtay bozma ilamına uyulup uyulmaması hususunun görevli İş Mahkemesince değerlendirilmesine" karar verilmesinin gerekçe ile hüküm arasında sonuca etkili çelişki olup, bu durumun usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle, kararın bozulmasına karar verilmiştir.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; somut uyuşmazlıkta işçi-işveren ilişkisinin söz konusu olmadığı, zira davacının ne davalı ... Tarım ne de ... Tahmil Tahliye işçisi olduğu, dava konusu olayda davalı ... çalışanları olan diğer davalılar ...ve ...in kusurlarıyla verdikleri zarar iddiası nedeniyle tazminat talebi söz konusu olup davanın adam çalıştıranın kusursuz sorumluluğuna dayalı olduğu, bu nedenle mahkemenin görevli olduğu, gerek mahkeme dosyasında alınan kusur raporu gerekse ceza mahkemesince alınan kusur raporuna göre davalılar Uğur ve Muammer'in gerçekleşen kazada kusurlu davranışları nedeniyle, bu kişileri çalıştıran Çakır Tahmil Tahliye'nin ise; adam çalıştıran sıfatıyla çalışanlarının verdiği zarardan kusursuz olarak sorumlu oldukları, tazminata olay tarihinden itibaren faiz işletilmesi talebinin yerinde olduğu, olayın gerçekleştiği tarih ve davacının %20 oranında kusurlu oluşu değerlendirilerek manevi tazminat takdir edildiği, davalı ... Tarım yönünden yapılan incelemede ise; anılan davalının yalnızca liman sahibi olduğu, davalılar...ve...'in bu davalının işçisi olmadığı, davalı ... Tarım'a bilirkişilerce herhangi bir kusur izafe edilmediği, bu anlamda davalı ...'ın adam çalıştırması nedeniyle kusursuz sorumluluğundan bahsedilemeyeceği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile; davalı ... Tarım San. ve Tic. A.Ş. aleyhine açılan davanın pasif husumet yokuğu nedeniyle reddine, 44.342,16 TL maddi tazminat ve 15.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ...(...Tahmil Tahliye)'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairemizin 19.01.2022 tarihli ve 2021/8428 E., 2022/432 K. sayılı kararıyla, kararın onanmasına karar verilmiştir.
V. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı, davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Davacı vekili; davalı ... Tarım'ın iş sahibi olması yanında kazanın kendisine ait alanda gerçekleştiği ve işletmenin ona ait olduğunu, bu nedenle iş sahibi olan davalının da adam çalıştıran sıfatıyla müştereken sorumlu olduğunu; ayrıca 15 yıl sonra hükmedilen manevi tazminatın az olup yeterli olmadığını ileri sürerek; Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
04.02.1959 tarihli ve 21/9 sayılı ve 09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları.
3. Değerlendirme
Karar düzeltme yoluyla incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, özellikle adam çalıştıran sıfatı bulunmayan davalı ... Tarım San. ve Tic. A.Ş hakkındaki davanın reddine karar verilmesinin yerinde olmasına ve hükmedilen manevi tazminatın hakkaniyete uygun olduğunun anlaşılmasına göre, davacı vekilinin karar düzeltme talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin karar düzeltme talebinin REDDİNE,Aşağıda yazılı bakiye karar düzeltme harcı ile para cezasının karar düzeltme isteyene yükletilmesine,07.05.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.