"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/246 E., 2024/49 K.
Mahkemece bozmaya uyularak verilen karar davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı ile aralarında Etiler Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi tasarrufunda bulunan cafe, restaurant ve 2 adet halı sahanın işletilmesi amacıyla 2006 ve 2007 yıllarında kira sözleşmesi düzenlendiğini, kiralananların işletilebilmesi için iyileştirme ve yenileme çalışmaları, tüm elektrik sisteminin yenilenmesi ve modernizasyonu işlemi ile çevre düzenlemesi yaptığını ancak davalı kiraya veren tarafından sözleşmenin feshedilmesiyle kiralananı kullanamadığını, kiralanana yapılan zorunlu ve faydalı masrafların bedellerinin ödenmediğini ileri sürerek; şimdilik 8.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 12.12.2013 tarihli kararıyla; davalı Etiler Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi Okul Aile Birliği Yönetim Kurulu aleyhine davanın kabulüne karar verilmiş; karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
1. Yargıtay (Kapatılan) 6. Hukuk Dairesinin 23.09.2014 tarihli ilamıyla; 09.02.2012 tarihli ve 28199 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Okul-Aile Birliği Yönetmeliği’nin 5. maddesi gereğince okul aile birliğinin tüzel kişiliği ve taraf ehliyeti bulunmadığı, Yönetmelik hükümleri gereğince, okul aile birliğine özel hukuk alanında hukuki işlem yapma yetkisi verildiği, bu durumda davanın Milli Eğitim Bakanlığına açıldığının kabulü gerektiği, davanın Bakanlığa yöneltilerek dava dilekçesinin tebliğ edilmesi, taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esasının incelenmesi gerektiğinden bahisle, karar bozulmuştur.
2.Bozmaya uyan Mahkemece verilen 02.07.2015 tarihli kararla; davanın kabulüne karar verilmiş; karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
3.Yargıtay (Kapatılan) 6. Hukuk Dairesinin 03.03.2016 tarihli ilamıyla; tarafların sair temyiz itirazları reddedilerek, davada dayanılan ve hükme esas alınan 01.12.2006 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesinin kiralanan cafe, restaurant ve 2 adet halı sahanın işletilmesi amacı ile yapıldığı, kiralananın 2008 yılı içinde tahliye edildiği, sözleşmenin birinci maddesine göre; davacının faydalı ve zorunlu masrafları isteyebileceği, faydalı ve zorunlu masrafları ispat yükümlülüğü üzerinde olan davacı kiracının dayandığı deliller ibraz ettirilerek tüm deliller toplandıktan sonra hangi faydalı ve zorunlu masrafların davacı tarafından yapıldığının tespiti için keşif yapılarak yapılan masrafların, imalat tarihi itibarı ile yıpranma payı düşülmüş değerinin Yargıtay denetimine elverişli bir şekilde belirlenerek sonucuna göre karar verilmesi, ayrıca davalı Milli Eğitim Bakanlığı harçtan muaf olmasına rağmen harçtan sorumlu tutulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle karar bozulmuştur.
4. Bozmaya uyan Mahkemece verilen 20.06.2019 tarihli kararla; davanın kabulü ile 193.500,00 TL'nin 10.03.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
5. Dairece verilen 15.01.2020 tarihli ilamla; davalının sair temyiz itirazları reddedilerek, bozma kararına uyulduğu halde gereklerinin yerine getirilmediği, faydalı ve zorunlu imalatların imalat tarihi itibarı ile yıpranma payı düşülmüş değerlerinin hesaplanması gerektiği, karara dayanak yapılan bilirkişi raporunun bozma öncesi bilirkişi raporuna atıf yaptığı, atıf yapılan bilirkişi raporunda faydalı ve zorunlu masrafların keşifin yapıldığı 26.04.2012 tarihi itibariyle değerinin hesaplandığı, Mahkemece; yeniden bilirkişi aracılığıyla davacı kiracı tarafından yapıldığı tespit edilen zorunlu ve faydalı masrafların kanıtlandığında kanıtlanan imalat tarihi, kanıtlanamadığında ise bu masrafların kiralananın başında yapıldığının kabulü ile bu tarih imalat tarihi kabul edilerek değerleri belirlenip davacı kiracının kiralananı kullanım süresi ile orantılı olarak bu değerden yıpranma payı düşülmesi suretiyle talep edilebilecek miktar belirlenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği, davalı Milli Eğitim Bakanlığı harçtan muaf olmasına rağmen harçtan sorumlu tutulmasının doğru olmadığı belirtilmesine rağmen, bu defa yargılama harç ve giderlerinin davada taraf sıfatı olmayan Okul Aile Birliğinden tahsiline karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle karar bozulmuştur.
6. Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; zorunlu ve faydalı imalatların yıpranma payı düşüldükten sonra ki bedelinin 176.106,02 TL olduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile 176.106,02 TL'nin 10.03.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının kira borcunun bulunması nedeniyle takas def'inin değerlendirilmesi gerektiğini, keşfin yokluklarında yapıldığını ve yalnızca davacı beyanlarının zabta geçirildiğini, davacının borca batık olduğunu, halı saha yaptırdığı yerin bedelinin okul tarafından ödendiğini, onaylanmamış defterlerin davacı lehine değerlendirilemeyeceğini, defter ve faturaların uyumlu olması gerekirken olmadığını, faturalar defterle çelişirken faturasız olanların davalı tarafından yapıldığının ispatlanmadığını, tüm masrafların zorunlu ve faydalı masraf sayıldığını, taraf sıfatı olmayan okul aile birliği bakımından usulden ret kararı verilmesi gerekirken hüküm kurulmadığını ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, kiralanana yapılan zorunlu ve faydalı masraf bedellerinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece; uyulan bozma ilamında gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yapılmasına, bu doğrultuda bilirkişi heyetinden alınan raporun denetime elverişli bulunmasına, bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşen kısımlara yönelik itirazlarının incelenemeyecek olmasına, taraf sıfatı olmadığı bozma ilamı ile belirlenen okul aile birliği bakımından hüküm kurulmamasının yerinde olduğunun anlaşılmasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının ONANMASINA,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3. maddesi atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,12.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.