"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1509 E., 2023/2502 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/260 E., 2021/301 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince; davanın davalı ... yönünden kesin hüküm dava şartı nedeniyle usulden reddine, davalı Bakanlık yönünden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin ... İli, ... İlçesi, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Müdürlüğü görevlisi olduğu dönemde Yurt-Kur İl Müdürü olan davalı ... tarafından verilen sözlü talimat üzerine, yurt binasındaki eksikliklerin giderilmesi ve ağırlama hizmetleri için cebinden harcama yaptığını, harcama bedellerinin kendisine ödeneceği ifade edilmesine rağmen ödeme yapılmadığını, müvekkilinin ödeme yapılması için 03.04.2018 tarihinde yaptığı yazılı başvuruya verilen cevabi yazıda paranın ödenmeyeceğinin bildirildiğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, 10.000,00 TL'nin davalıların talimatları doğrultusunda müvekkili tarafından yapılan harcama bedellerinin harcamaları gösterir tarihten itibaren işleyecek ticari faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili; davacının iddia ettiği şekilde müvekkilinin davacıya talimat vermediğini, müvekkilinin tek harcama yetkilisi olduğunu, söz konusu yetkisini de hiçbir şahsa devretmediğini, davacının daha önce işbu davadaki iddialarıyla müvekkiline açtığı davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verildiğini, hükmün kesinleştiğini, bu nedenle kesin hüküm itirazında bulunduklarını savunarak, davanın reddini istemiştir.
2. Davalı vekili; zamanaşımı ve husumet itirazlarının bulunduğunu, kamu kaynakları kullanılarak harcama yapılabilmesi için 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'na uygunluk arz etmesi gerektiğini, kanunen kurum adına harcama yetkilisinin İl Müdürü olduğunu, yapılan incelemelerde İl Müdürü İsmail Haluk'un görev yaptığı süre içerisinde harcama yetkilisi görevini hiçbir zaman hiçbir idareciye devretmediğinin (resmi izinli olduğu günler hariç) görüldüğünü savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı tarafından davalı ... aleyhine Mahkemenin 2018/518 E. sayılı dosya ile aynı konuda dava açıldığı, 19.02.2020 tarihli ve 2018/518 E., 2020/42 K. sayılı karar ile davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verildiği, hükmün 20.10.2020 tarihinde kesinleştiğinin anlaşıldığı, 5018 sayılı Kanunu'nun 33 ve 72 nci maddesine bakıldığında, hiç kimsenin devlet adına yetki almadan harcama yapamayacağı, tahsilat yapamayacağı, dosya kapsamında davacıya yetki verildiğine ilişkin herhangi bir delil bulunmadığı, davacının yaptığı harcamaları yurt adına yaptığını ispat edecek bir belge sunmadığı, hükme ve denetime elverişli 05.11.2021 tarihli bilirkişi raporunun dikkate alındığı gerekçesiyle; davanın davalı ... yönünden kesin hüküm nedeniyle usulden reddine, davalı Bakanlık yönünden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; müvekkilinin 15 Temmuz ve sonrasında çalışmaya devam ederken FETÖ'ye ait olan bir yurdun, kurum içerisinde öğrenci yerleştirmek üzere hizmet faaliyetine başlandığını ve okulların açılmasına kısa bir süre kaldığı içinde ivedi bir şekilde yetiştirilmesi talimatı verildiğini, hızlı ve çabuk yapılması gereken işlemler için ... Müdürlüğünde hazır harcırah olmadığından davalı Müdür tarafından verilen talimat üzerine cebinden harcama yaparak yurdu öğrencilere yetiştirme çabasına giriştiğini, harcanan bedeller defalarca istenmesine rağmen davalılardan müspet bir cevap alınamadığını, bunun üzerine eldeki davanın açıldığını, yaptığını iddia ettiği yer ve malzemeler için keşif talep edildiğini ancak Mahkemece olumsuz karar verildiğini, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalı müdürün bu harcamalar konusunda talimat verdiğine dair Whatshapp kayıtlarının da dosyaya sunulduğunu, her iki davalı vekili adına iki defa vekâlet ücretine hükmedilmesinin de usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek, istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı ... yönünden; davacı tarafından eldeki davadan önce aynı nedene dayanılarak açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilip, hükmün taraflarca istinaf edilmeyerek 20.10.2020 tarihinde kesinleşmiş olması nedeniyle kesin hüküm bulunduğu, davalı Bakanlık yönünden; davacının cebinden para harcayarak karşıladığını iddia ettiği ve talimat gereği yerine getirmek zorunda olduğunu söylediği hususlara ilişkin herhangi bir görevlendirme ve yetkilendirme yapılmamış olması karşısında alacak talebinin, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun 33 ve 72 nci maddeleri kapsamında haksız olduğu gibi, alınan talimat doğrultusunda davacı tarafından yurt adına harcama yapıldığı hususunun ispata yeter nitelikte delil ve belgelerle de ispatlanamamış olmasına, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 3/2. maddesinde hüküm altına alınan "birden fazla davalı aleyhine açılan davanın reddinde, ret sebebi ayrı olan davalılar vekili lehine her ret sebebi için ayrı ayrı avukatlık ücretine hükmolunacağı"na dair düzenleme uyarınca Mahkemece takdir edilen vekâlet ücretinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, yurt için yapıldığı bildirilen harcama bedellerinin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun (5018 sayılı Kanun) "Giderin gerçekleştirilmesi" başlıklı 33 üncü maddesi ve "Yetkisiz tahsil ve ödeme" başlıklı 72 nci maddesi,
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) "Dava şartları" başlıklı 114, 115 ve "Kesin hüküm" başlıklı 303 üncü maddesi,
3. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye, davacıya harcamaya yönelik görevlendirme ve yetkilendirme yapılmaması nedeniyle alacak talebinin 5018 sayılı Kanun'un 33 ve 72 nci maddeleri kapsamında yerinde bulunmamasına, Mahkemece ret sebebi ayrı olan davalılar lehine ayrı ayrı avukatlık ücretine hükmedilmesinin usul ve kanuna uygun bulunmasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.