"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/664 E., 2022/1027 K.
Mahkemece bozmaya uyularak verilen karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalının kiracı olarak oturduğu taşınmazı davacının 07.05.2013 tarihinde iktisap ettiğini, 01.03.2007 başlangıç tarihli ve on yıl süreli sözleşmede kira bedelinin aylık 250,00 TL olarak kararlaştırıldığını, taşınmazın bulunduğu mahalde emsal taşınmazların aylık kira bedelinin 3.500,00 TL ile 4.000,00 TL civarında olduğunu, kiraya veren ile kiracının birinci derecede yakın akraba olduklarını ileri sürerek, aradan geçen zamanda ülkede ekonomik krizden kaynaklı olarak işlem temelinin çökmüş olması nedeniyle aylık 250,00 TL olan kira bedelinin 07.05.2013 tarihinden geçerli olmak üzere aylık net 5.000,00 TL olarak uyarlanmasına karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı, davanın reddini dilemişlerdir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece verilen 11.09.2014 tarihli kararla; davanın kısmen kabulü ile dava konusu taşınmazın kira bedelinin 07.05.2013 tarihinden geçerli olmak üzere 1.750,00 TL olarak tespitine karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
1.Yargıtay (Kapatılan) 6. Hukuk Dairesinin 19.01.2016 tarihli ilamıyla uyarlama davası şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği üzerinde durularak sonucuna uygun bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle, kararın bozulmasına karar verilmiştir.
2.Bozmaya uyan Mahkemenin 27.04.2017 tarihli kararıyla; uyarlama koşulları oluşmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş; kararın davacı vekilince temyizi üzerine Dairenin 16.10.2019 tarihli ilamıyla; bozmaya uyularak yapılan yargılamada Mahkemece uyarlama koşullarının oluşup oluşmadığının yeteri kadar irdelenmediği, uyarlama davasına ilişkin ilkeler dikkate alınmadan hüküm kurulduğu, uzman üç kişilik bilirkişi kurulundan, kiralananın niteliği, kullanma alanı, konumu, bölgedeki kira parasını da etkileyecek normalin üstündeki imar ve ticaret değişiklikleri, emsal kira paraları, vergi ve amortisman giderlerindeki artışlar, döviz kurlarındaki ani ve aşırı iniş ve çıkışlar ile ülkeyi sarsan ciddi ekonomik kriz veya doğal afetlere bağlı ödeme esaslarının yeniden düzenlenmesini gerektirecek olayların varlığı araştırılıp değerlendirilmek ve uyarlama davası kuralları tek tek ortaya konulmak üzere rapor alınıp hasıl olacak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden bahisle, karar bozulmuştur.
3.Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; kira sözleşmesinin düzenlendiği tarihten dava tarihine kadar edimler arasındaki dengeyi bozan olağanüstü bir durum yaşanmadığı, 01.03.2007 tarihinde başlayan 10 yıllık kira sözleşmesinin bitimine 3 yıl 5 ay kala 12.09.2013 tarihinde açılan kira uyarlama davasında ayrı ayrı değerlendirilen veriler birlikte ele alındığında sözleşmenin yapıldığı sırada öngörülmeyen veya öngörülmesi beklenmeyen olağan üstü bir durumun meydana gelmediği, enflasyonda öngörülemeyen bir artış olmadığı, döviz kurunun uyarlama talep edilen döneme kadar ani bir artış göstermediği, vergi oranları ve amortismanlarda beklenmeyen bir değişiklik ortaya çıkmadığı, uyarlama koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş; karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; kirasözleşmesinin akrabalar arasında sonraki maliklerin mağduriyetine yol açma kastı ile düzenlendiğini, belirlenen kira bedelinin akla ve ekonomik düzene aykırı olduğunu, uyarlama davası şartları yönünden yeterli şekilde inceleme yapılmadığını, eksik değerlendirme içeren rapora karşı itirazlarının dikkate alınmadığını, bilirkişilerin verileri değerlendirmede yetersiz kaldığını, emsal kira bedellerinin daha yüksek olduğunu, hakkaniyete aykırı karar verildiğini, uyarlama davasının koşullarının somut olayda oluştuğunu, davacının taşınmazı sonradan iyi niyetle satın aldığını, eksik inceleme ile hüküm kurulduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, kira bedelinin uyarlanması istemine ilişkindir.
Mahkemece bozma ilamında gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yapılmasına, bilirkişi raporunun hüküm kurmaya ve denetime elverişli olduğunun anlaşılmasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi le kararın onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 440 ıncı maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
08.01.2025 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.