"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2193 E., 2023/1321 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şanlıurfa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/404 E., 2021/673 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davalılardan vakıf vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; 18.04.2000 tarihinde dava dışı Türkiye Zirai Donatım Kurumundan (TZDK) satın alınan taşınmazın tapu kaydında nevi kısmında "Yusuf Paşa Vakfından" ibaresi mevcut olduğundan bahisle taviz bedeli ve faiz tutarı alacağı karşılığı 476.296,00.TL kıymet bedeli ile ipotek tesisi yapıldığını, ipoteğin fekki için açılan davada Şanlıurfa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 31.05.1985 tarihli ve 1983/318 E. 1985/530 K.sayılı kararı ile taviz bedeli yatırılmak suretiyle ipoteğin fekkine karar verildiğini, Mahkemece hükmedilen taviz bedelinin yatırılması ile ipoteğin terkin edildiğini ancak "Yusuf Paşa Vakfından" şerhinin olması sebebiyle taşınmazın devrinin yapılamadığını, davalı Vakfın talebi üzerine 18.03.2014 tarihinde ihtirazı kayıt ile 1.690.100,00 TL tekrar ödeme yapıldığını ileri sürerek, sebepsiz zenginleşen davalı Vakıf tarafından haksız olarak tahsil edilen taviz bedelinin ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalıalrdan müşterek ve müteselsil olarak tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı idare vekili; davanın husumet nedeniyle reddini istemiştir.
2. Davalı Vakıf vekili; Şanlıurfa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1985/318 E., 1985/330 K. sayılı ilamında taraf olarak bulunmadıklarını, bu nedenle söz konusu kararın vakıf aleyhine sonuç doğurmayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu parsel üzerinde 03.02.1983 tarih ve 3215 sayı ile ipotek tesisi olduğu TZDK'nin taviz bedeli nedeniyle konulan ipotek bedelinin taşınmazın TZDK'nin mülkiyetine geçtiği tarih olan 13.12.1955 tarih itibariyle hesaplanması gerektiğinden, Şanlıurfa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde 31.05.1985 tarihli, 1983/318 E. ve 1985/330 K. sayılı ilamıyla "davanın kabulü ile davacı TZDK tarafından davalı idareye taviz bedeli ve faiz toplamı 1.200,00.TL yatırıldığında dava konusu parsele ait tapu kaydında davalı ... lehine tesis edilen 03.12.1980 tarih 2312 yevmiye numaralı ipoteğin fekkine karar verilmiştir." şeklinde hüküm kurulduğu ve kararın kesinleştiği görüldüğünden, karar gereğince mahkemece hükmedilen 1.200,00 TL taviz bedelinin TZDK tarafından Vakıflar Bankasına 19.09.1985 tarih ve 115011 nolu makbuz ile bedelinin ödendiğine ilişkin bildirimde bulunulması üzerine ipoteğin terkin edildiği; ancak 18.03.2014 tarihinde yapılan devir işleminde davacı taraftan 1.690.100,00 TL taviz bedelinin yatırılması halinde devre izin verildiği, davacınında ihtirazi kayıt koymak suretiyle bu bedeli ödediği, ikinci defa ödenen bedelin talep edilmesinde davacının haklı olduğu, dava konusu taviz bedelinin daha önce mahkeme kararına istinaden ödendiği gerekçesiyle davanın davalı idare yönünden davanın pasif husumet yokluğundan reddine, davalı Vakıf yönünden davanın kabulü ile 1.690.100,00 TL'nin ödendiği 18.03.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Vakıftan tahsiline karar verilmiş; karara karşı süresi içinde davalı Vakıf vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin 19.10.2023 tarihli kararıyla istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davalı Vakıf vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı Vakıf vekili; bilirkişilerin vakıf konusunda uzman olmadıklarını, davacı tarafından ihale yoluyla satın alınan taşınmazın tapuda yeni malikine devir ve tescilinin ancak taviz bedelinin ödenmesi şartıyla mümkün olduğunu, daha önce ödenen 1.200,00 TL'nin taviz bedeli olmayıp, ipotek fekkine ilişkin bedel olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, mükerrer olarak ödenen taviz bedelinin iadesi istemine ilişkindir.
Temyiz olunan kararda belirtilen gerekçeye göre, özellikle Şanlıurfa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde 31.05.1985 tarihli, 1983/318 E. ve 1985/330 K. sayılı ilamıyla hükmedilen taviz bedelinin 19.09.1985 tarihinde ödenmiş olduğunun tespit edilmesine, davalı Vakıf tarafından mükerrer olarak tahsil edilen bedelin iadesinin gerekmesine göre davalı Vakıf vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,05.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.