"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda; Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtayca incelenmesi, davacı ... vd, davacı ... ile davalı ... vekillerince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü;
- K A R A R -
Dava ve birleştirilen dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş, karar davacılar ... vd, davacı ... ile davalı ... vekillerince temyiz edilmiştir.
Dosyada bulunan delil ve belgelere, kararın dayandığı gerekçeye göre; mahkemece bozma ilamına uyularak asıl davada 16591 ada 1 ve 16593 ada 3 parsel sayılı taşınmazların alınan rapor uyarınca fiilen el atılan kısımlarının bedelinin davalı ... Başkanlığından tahsili ile asıl dava davacılarına ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
Bu itibarla davacı ... vd. vekilinin temyiz itirazları yerinde değildir.
Davacı ... ve davalı ... vekillerinin temyizine gelince;
1) Asıl dava dosyasında davacıların 16593 ada 3 parsel sayılı taşınmazdaki paylarına düşen 24/320 hisseyi dava ettikleri, yargılama devam ederken ...’ün taşınmazın tamamını satın aldığı ve taşınmazda tam hisse ile malik olduğu, birleştirilen Eskişehir 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/98 Esas sayılı dosyasında da dava konusu taşınmazdaki dava edilmeyen 296/320 hissesine yönelik olarak kamulaştırmasız el atma davası açtığı anlaşılmakla;
Birleştirilen Eskişehir 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/98 Esas sayılı dosyası yönünden yapılan incelemede;
Odunpazarı İlçesi, Yıldıztepe Mahallesi 16593 ada 3 parsel sayılı taşınmaz arsa niteliğindedir. Kamulaştırma Kanunu'nun kıymet takdir esaslarını belirten 11. maddesinin birinci fıkrasının arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca, arsaların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.
Bu itibarla, emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmesi gerekir.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda bu yönteme uyulmadan, asıl dava tarihi olan 13.04.2012 itibarıyla tespit edilen bedelin birleştirilen dava tarihine endekslenmesi sonucu tespit edilen 430.00 TL/m² birim fiyat üzerinden hüküm kurulması doğru olmadığı gibi; birleştirilen dava dosyasında alınan bilirkişi kurulu raporunda dava konusu taşınmaza değerlendirme tarihi olan 25.02.2016 tarihi itibarıyla 670.00 TL/m² birim fiyat takdir edildiği de gözetildiğinde, mahkemece dosya içerisinde bulunan iki raporda aynı taşınmaz için aynı değerlendirme tarihinde farklı metrekare birim bedeli belirlendiğinden bu husustaki çelişki giderilmeden hüküm kurulması inandırıcı değildir.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re'sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibarıyla, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibarıyla imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
2) Mahkemece verilen ilk karar bozma ilamı ile ortadan kalktığından, davalılar Milli Eğitim Bakanlığı ile ... yönünden yeniden hüküm kurulması gerektiği halde; bozmadan önce verilen hükmün kesin olduğundan bahisle karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm kurulması,
Doğru görülmemiştir.
Davacı ... ile davalı ... vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle HUMK’un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, davalı ... Bld.Bşk ve davacı ...'den peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, davacı ... vd. den alınan temyiz harcının Hazine'ye irat kaydedilmesine, 06.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.