"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
KARAR : Kabul
Taraflar arasında görülen 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonucu verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulü ile dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; Ankara ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 2998 ada, 20 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı idarece uzlaşma komisyonunda teklif edilen bedelin taşınmaz değerinin çok altında olması sebebiyle anlaşma sağlanamadığını, dava konusu yerin her türlü belediye hizmetlerin yararlandığını, alt yapısının tamamlandığını, yerleşim birimi içinde bulunduğunu; bu nedenle değerinin yüksek olduğunu beyan ederek dava konusu yerin gerçek rayiç bedelinin belirlenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 03.02.2015 tarihli ve 2013/620 Esas, 2015/22 Karar sayılı ilamı ile davanın kabulü ile kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin bloke ettirilerek davalı tarafa derhal ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Ankara 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; kamulaştırılan taşınmaz ile emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak zeminine; resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı da düşülerek yapılara değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmediği; ancak İl Tarım Müdürlüğünden gelen yazı cevabında 35-40 yaşındaki akasya ağaçlarının dava tarihi itibari ile maktu değerinin 66,12 TL ile 103,59 TL arasında olduğu bildirildiği halde bu hususta bilirkişi kurulundan ek rapor alınarak sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi hatalı olduğu gibi tespit edilen kamulaştırma bedeline 28.04.2014 tarihinden, karar tarihine kadar yasal faiz işletilmesine karar verilmesi gerekirken, faizin başlangıç tarihinin hatalı olması sebebiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen İkinci Karar
Trabzon 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 13.11.2018 tarihli ve 2018/608 Esas, 2021/305 Karar sayılı kararı ile davanın kabulü ile kamulaştırma bedelinin tespitine ve bu bedelin bloke ettirilerek davalı tarafa derhal ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile yol olarak terkinine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Ankara 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde; belirlenen yapı bedelinin yüksek olduğunu ve yıpranma paylarının hatalı olduğunu ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. 2942 sayılı Kanun'un 12 inci maddesinin birinci ve üçüncü fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki Ankara ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 2998 ada, 20 parsel sayılı taşınmaza emsal kıyaslaması yapılarak zeminine; resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı da düşülerek üzerinde bulunan yapılara değer biçilmesi yerindedir.
3. Tespit edilen bedelden acele el koyma kararı ile belirlenen bedelin mahsubu sonrası kalan fark bedele 28.04.2014 tarihinden ilk karar tarihi olan 03.02.2015 tarihine kadar faiz uygulanması gerekirken faiz başlangıç ve bitim tarihlerinin hatalı gösterilmesi bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı idare vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı idare vekilinin açıklanan sebebe ilişkin temyiz itirazının kabulü ile mahkeme kararının hüküm fıkrasının (3) numaralı bendinden "01.12.2013 tarihinden karar tarihine" ibaresinin çıkartılmasına, yerine "28.04.2014 tarihinden ilk karar tarihi 03.02.2015 tarihine" ibaresinin yazılması suretiyle kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davacı idareden peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.