"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescili istemli asıl dava; kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat istemine ilişkin birleştirilen davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Karar davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu ... ili, ... ilçesi, ... köyü 127 parsel sayılı taşınmazın irtifak ve pilon yeri bedelinin tespiti ile irtifak hakkının tapuya tesis ve tesciline, pilon yerinin idare adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Birleştirilen dosya davacıları vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın tapuda müvekkilleri adına kayıtlı olduğunu, bu parsel içerisinde davalı ... Genel Müdürlüğü tarafından yüksek gerilim hattı geçirilmek suretiyle irtifak hakkı tesisi yapıldığını ve direk dikmek suretiyle taşınmaza el atıldığını belirterek tespit edilecek tazminat bedelinin taraflarına ödenmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Asıl dosyada davalılar vekili cevap dilekçesinde; birleştirilen dosyadaki dava dilekçesini tekrar ettiklerini, kamulaştırma bedelinin tespit edilerek müvekkillerine ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Birleştirilen davada davalı idare vekili cevap dilekçesinde; davacılar vekilinin iddialarının tamamen hukuki dayanaktan yoksun ve mesnetsiz olduğunu ve reddi gerektiğini ileri sürmüştür.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 06.01.2014 tarihli ve 2012/358 Esas, 2013/777 Karar sayılı kararı ile asıl davanın kabulüne, birleştirilen davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 06.01.2014 tarihli ve 2012/358 Esas, 2013/777 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; dava konusu taşınmaz üzerinde yapılan toplulaştırma işleminin sonuçlandığı ve tapuda toplulaştırma işlemi sonucunda oluşan yeni tapu kayıtlarının kesinleştiği gözetildiğinde Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü davaya dahil edildikten sonra tapuda toplulaştırma işlemi sonucunda oluşan yeni tapu kayıtlarına göre, mahallinde tekrar keşif yapılıp, bu yeni tapu kayıtları mahalline uygulanmak suretiyle el atılan kısmın kesinti kapsamında kalıp kalmadığı tespit edilerek kamu kesintisi olarak ayrılan kısımda kalıyorsa bu bölüm yönünden davanın reddine, kamu kesintisi alanında kalmıyorsa dava konusu enerji nakil hattının hangi parsellerde kaldığı, enerji nakil hattının geçtiği parsellerde davalıların hak sahibi olup olmadıkları belirlenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme sonucunda hüküm kurulmasının; davalıların payları üzerindeki haciz ve ipetek şerhlerinin hükmedilen bedele yansıtılmamasının; davalı ... adının karar başlığında yer almamasının doğru olmadığından bahisle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı idare vekili tarafından dosyaya sunulan 17.05.2022 tarihli beyan dilekçesinde dava konusu ... ili, ... ilçesi, ... köyü, 973 parsel sayılı taşınmaz üzerinde tapu malikleri ile rızai ferağ işlemi yapıldığının belirtildiği, tapu malikleri ile anlaşma sağlandığı belirtilerek açılan davanın konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; mahkeme kararında belirtilen taşınmaz ile dava konusu taşınmazın aynı taşınmaz olmadığını, kararın özensiz ve ve dikkatsizce verildiğini, kararda ... Köyü 973 parselden bahsedildiğini, dava konusu taşınmazın ise Yarpuz Köyünde olduğunu, Bozma ilamında keşif yapılması gerektiğinin belirtildiğini, bazı davalıların kurumla anlaştıklarını; ancak kendilerine ödeme yapılmadığını, tüm malikler yönünden hüküm kurulmasının doğru olmadığını ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Birleştirilen kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı tazminat davası İlk Derece Mahkemesinin ilk kararı ile reddedildiğinden ve ret kararı temyiz edilmediğinden uyuşmazlık konusu olarak nitelenmemiştir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 4 üncü, 10 uncu ve 11 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihaî kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosya içindeki bilgi ve belgelere göre, dava konusu edilen ... ili, ... ilçesi, ... köyü 127 parselin toplulaştırması sonucu birden fazla adada parseller oluştuğu ve oluşan parsellerde maliklerden bir kısmı adına tahsis ve tesciller yapıldığı ve parsellerin bir kısmına irtifak şerhi, bir kısmına 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin (b) bendi gereği şerh işlendiği, davacı idarenin sunduğu belgelerden sadece ... mirasçılarının murisleri adına oluşan 111 ada 6 parsele ilişkin olarak davacı idare ile uzlaştıkları ve tapuda ferağ verdikleri anlaşılmıştır.
3. Bu durumda; Dairemiz bozma ilâmı ile işaret edildiği üzere tapuda toplulaştırma işlemi sonucunda oluşan yeni tapu kayıtlarına göre mahallinde tekrar keşif yapılıp, bu yeni tapu kayıtları mahalline uygulanmak suretiyle kamulaştırılan kısmın kesinti kapsamında kalıp kalmadığı tespit edilerek kamu kesintisi olarak ayrılan kısımda kalıyorsa bu bölüm yönünden davanın reddine; kamu kesintisi alanında kalmıyorsa dava konusu enerji nakil hattının ve pilon yerinin hangi parsellerde kaldığı, enerji nakil hattının geçtiği parsellerde davalıların hak sahibi olup olmadıkları, hak sahibi iseler hangilerinin malik oldukları belirlenerek sonucuna göre karar verilmesi ve malik ...'ün dahaili davalı olarak davaya dahil edilmesi gerekirken eksik inceleme sonucunda, bozma gerekleri yerine getirilmeden ve dava konusu olmayan ... ili, ... ilçesi, ... Köyü 973 parsel hakkında karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Davalılar vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan mahkeme kararının BOZULMASINA,
Davalıardan peşin alınan temyiz karar harçlarının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Mahkemesine gönderilmesine,
02.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.