"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/289 Esas, 2023/82 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma kararına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; ... Mahallesi 309 parsel sayılı taşınmazın ...li adına olan ¼ hissesinin kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın idare adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı tarafça verilmiş cevap dilekçesine dosya içerisinde rastlanmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 08.12.2015 tarihli ve 2014/166 Esas, 2015/559 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin, acele kamulaştırma dosyasında yatırılmış olan bedelden mahsubu ile 32.965,00 TL bedelin davalı idareye iadesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 16 ncı maddesinin (C) bendi gereğince tapudan terkinine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; dosyada bulunan bilgi ve belgelere göre... Mahallesi 309 parsel sayılı dava konusu taşınmazın arsa vasfında olduğu anlaşıldığından, 2942 sayılı Kanun'un kıymet takdir esaslarını belirten 11 inci maddesinin birinci fıkrasının arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca arsaların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunlu olup bu durumda; taraflara dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde resen emsal celbi yoluna gidilmesi, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken taşınmaza fındık gelirine göre değer belirleyen rapor hükme esas alınarak değer biçilmesi, dava konusu taşınmaz üzerindeki kapama fındıklık niteliğindeki ağaçlara, ortalama verim miktarı ile değerlendirme tarihi olan 2014 yılı kilogram satış fiyatı ve üretim masraflarına göre bulunacak net geliri esas alınarak, kapitalizasyon faiz oranı da uygulanmak suretiyle belirlenecek kapama fındık bahçesi bedelinden; taşınmazın zemininin tarım arazisi olarak ekilebilecek münavebe ürün gelirine göre biçilecek değeri düşülmek suretiyle fındık ağaçlarının bedellerinin tespit edilmesi gerektiği hâlde, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması, dava konusu taşınmazda paydaş olan ve idare ile uzlaşan, davalı ...’ya taşınmazda bulunan tüm muhtesatın bedelinin uzlaşma neticesi ödendiği beyan edildiğinden bu hususa ilişkin tüm bilgi ve belgeler idareden sorulup muhdesatın kime ait olduğu hususu maliklere de sorulmak suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile pay oranında muhdesat bedeline hükmedilmesi, davalılardan Fatma Karabaş'ın mirasçılarından, vekaletnameleri de sunulan Ziya, Emine, Naile ve Ahmet Karabaş'ın karar başlığında gösterilmemesi, davalılardan ... Kara vekilinin karar başlığında gösterilmemesi,doğru olmadığı gibi; 7139 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası gereğince bozma sonrası bankaya hak sahibi adına yatırılacak bedelde artış olması halinde bu kısım için 7139 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik hükümlerine göre işlem yapılması gerektiğinden hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak davanın kabulüne ve dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile tapudan terkinine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; hisse karşılığı bedelin düşmesi gerekirken arttığını, raporun eksik incelemeye dayalı olduğunu, davacı ... ve diğer maliklere 3/4 hisse karşılığı ödeme yapıldığını, mükerrer ödemenin söz konusu olduğunu, taşınmazın arsa niteliğinde bulunmadığını, ağaç bedellerinin hesaplanmasının yanlış olduğunu, yasal faiz işletilmesinin de hatalı olduğunu ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu ve 11 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerinin nihaî kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Davalı idarece, davalı ...’ya ödeme yapılmış olduğu beyan edilmişse de dosyanın incelenmesinden, yapılan ödemenin, davalının dava konusu edilmeyen hissesine ilişkin olduğu, dava konusu edilen hisseye yönelik bir ödemenin söz konusu olmadığı anlaşılmış olup bu itibarla; acele kamulaştırma dosyasında dava konusu edilen 1/4 paya ilişkin olarak 250.450,00 TL bedel belirlenmişse de ilk kararda 217.485,00 TL bedel tespit edilerek, fark 32.965,00 TL'nin davacı idareye iadesine karar verildiği ve fark bedelin idareye iade edilmiş olduğu, bu nedenle; bozma sonrası Mahkemece hüküm altına alınan 401.241,73 TL'den, 217.485,00 TL'nin mahsubu ile bulunan 183.750,73 TL'nin bloke ettirilerek, kesinleşmiş Mahkeme kararı gereği dava konusu edilen 1/4 payın sahibi olan, davalı ...’ya ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
16.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.