Logo

5. Hukuk Dairesi2023/12217 E. 2024/6031 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kamulaştırmasız el atılan taşınmazın bedelinin tahsili istemine ilişkin davada, kamulaştırma işleminin usulüne uygun yapıldığı iddiasıyla davanın reddine karar verilmesi gerekirken, davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına dair yerel mahkeme kararına karşı yapılan temyiz başvurusunun incelenmesi.

Gerekçe ve Sonuç: Kamulaştırma işleminin kesinleştiğinin tespit edilmesi ve bu durumda davanın konusuz kalması sebebiyle reddine karar verilmesi gerekirken, davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olması gözetilerek, yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2022/662 Esas, 2023/1210 Karar

DAVA TARİHİ: 11.01.2013

KARAR : Esastan ret

İLK DERECE MAHKEMESİ: ... 6. Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2021/475 Esas, 2021/699 Karar

Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ... Mahallesi 28335 ada 20 parsel (eski 2407 parsel) sayılı taşınmazın paydaşlarından olduğunu, bu taşınmaza davalı ... tarafından yol yapılmak suretiyle kamulaştırma yapılmadan kısmen el atıldığını, kamulaştırılmadan el atılan dava konusu yer için herhangi bir bedel ödenmediğini ileri sürerek taşınmaz bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle ödenmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı idare cevap dilekçesinde özetle; dava konusu ... ili, ...,...Mahallesinde bulunan (eski 2407 parsel) 28335 ada 20 parsel sayılı taşınmazın davalı tarafından 14.07.1972 tarihli ve 1972/118 sayılı Kamu Yararı Kararına istinaden kamulaştırıldığını, parsel malikine tebligat yapıldığını ve bedelinin Ziraat Bankasına yatırılarak kamulaştırma işlemlerinin zamanın Kanunlarına uygun olarak tamamlandığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin dava tarihi itibarıyla haklılığı sabit olan davacı tarafa yükletilmesi nedeniyle hukuka aykırı olduğunu, dava sırasında dava konusu taşınmazın Kepez Belediyesi tarafından imar işlemine tabi tutulduğunu, düzenleme ortaklık payı karşılığında yol olarak terkin edilmiş olması nedeniyle davanın konusuz kaldığını, davacının dava tarihi itibarıyla haklılığı ispatlanmasına rağmen aleyhine yargılama giderlerine hükmedildiğini, davacıya veya satıcısına usulüne uygun yapılmış tebligat ya da herhangi bir ödeme bulunmadığını, dava konusu taşınmazın usulüne uygun olarak kamulaştırılmadığını, davalı idare adına tescil/terkin edilmediğini, davacı adına kayıtlı olduğunu, davacının mülkiyet hakkının olduğunu, ayrıca iyiniyetli 3. kişi konumunda olduğunu, dava tarihi itibarıyla haklılığı ispatlandığı gözetilerek İlk Derece Mahkemesinin kararının yargılama giderleri yönünden kaldırılması ve yargılama giderleri, vekâlet ücretinin davalı ... Müdürlüğüne yükletilmesi gerektiğini belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.

2. Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; kamulaştırma işlemlerinin usulüne uygun yapıldığını, yerel mahkemece usulüne uygun kamulaştırmanın varlığı nedeniyle davanın reddine karar verileceği yerde davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığı yönünde hüküm kurulduğunu, Kepez Belediyesinin imar uygulaması sonucu usulüne uygun kamulaştırılan dava konusu taşınmazdaki hisselerinin karşılığı olarak haksız şekilde imar uygulaması sonucu oluşan parsellerde hak sahibi olmasının sebepsiz zenginleşmeye yol açtığını belirterek istinaf isteminde bulunmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesince, dosyaya sunulan kamulaştırma evraklarının tetkiki ile davacının, ... ve ... Ayaz'dan edindiği hisseler yönünden kamulaştırma evraklarının bu şahıslara bizzat tebliğ edilmesi nedeniyle, usulüne uygun kamulaştırma bulunduğundan, davanın açılış tarihinde davacı tarafın davasında haksız olması nedeniyle, davacının ...'den edindiği hisse yönünden ise önceki malike yapılan tebligatın geçersiz olması nedeniyle, kamulaştırma işlemlerinin geçersizliği ile davanın açılış tarihinde davacı tarafın davasında haklı olduğunun tespiti ile imar uygulaması sonucu davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına ve tarafların haklılık durumuna göre vekâlet ücreti takdiri ile yargılama giderlerine hükmedilmesinde usul ve kanuna aykırılık bulunmadığı, İlk Derece Mahkemesi hükmünde usul ve kanuna aykırılık tespitlenemediğinden, davacı ve davalı vekilinin istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.

2.Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme

Uyuşmazlık, davacı tapu maliki ile davalı idare arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmazın bedelinin tahsili istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 323 üncü maddesi, 326 ncı maddesinin birinci fıkrası, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 6100 sayılı Kanun’un 331 inci maddesinin birinci fıkrası

3. Değerlendirme

1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin tüm, davalı idare vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Davacının payının ilk tesis kaydı maliklerinden Veli kızı ...le Ali oğlu .....ve Ali oğlu ... paylarından intikal ve satış suretiyle geldiği, davalı idarece oluşturulan 14.07.1972 tarihli ve 1972/118 sayılı kamu yararı kararının noter aracılığı ile ... ve ... ...a tebliğ edildiği, ... ve... vekilleri tarafından da ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1973/421 Esas, 1978/253 Karar sayılı ilamı ile tezyidi bedel davası açıldığı ve açılan davanın kabul edildiği anlaşıldığından kamulaştırma işlemi kesinleşmiş olup davanın reddi yerine konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi bozmayı gerektirir.

VI. KARAR

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacı vekilinin tüm, davalı idare vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,

2. Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

3. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Davacıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

16.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.