"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/17 Esas, 2022/369 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı idare vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Sakarya ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 118 ada 13 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti, tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 21.10.2017 tarihli ve 2016/512 Esas, 2017/714 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 20.11.2019 tarihli ve 2018/3697 Esas, 2019/4686 Karar sayılı kararı ile kapama fındık bahçesi niteliğindeki taşınmaza net geliri esas alınarak zemine ve üzerindeki tel çite değer biçilmesinin 2942 sayılı Kanun'un değerlendirmeye ilişkin hükümlerine aykırılık teşkil etmediği, bilirkişi kurulu raporunda dava konusu taşınmazın niteliği ve konumuna göre belirlenen objektif değer artırıcı unsur ile kapitalizasyon faiz oranlarının yerinde olduğu, fındığın dekara verim miktarı ve fiyatının dosyaya getirtilen resmi verilerle uyumlu olduğu, böylece mahkeme kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin 20.11.2019 tarihli ve 2018/3697 Esas, 2019/4686 Karar sayılı ilamına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Bölge Adliye Mahkemesi'nın esastan ret kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesinin kararını incelenmesinde; ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/36 Esas, 2015/81Karar sayılı dosyası ile Maliye Hazinesi tarafından davalılar aleyhine, dava konusu taşınmazın Hazineye ait olup hiçbir şekilde şahıslara tescil edilmemesi gereken alanlarda olduğundan bahisle tapu iptal ve tescil davası açtığı, yapılan yargılama sonucunda dava konusu taşınmazın fen bilirkişisi raporunda A harfi ile gösterilen 7.985,97 m²lik kısmının fındık bahçesi vasfı ile davalılar adına, B harfi ile gösterilen 12.714,53 m²lik kısmının ise bu kısım üzerindeki fındık ağaçlarının ... evlatları ..., ..., ..., ..., ... ve ...'un kullanımda ve onlara ait olduğu beyanlar hanesine şerh verilmek suretiyle Maliye Hazinesi adına tesciline karar verildiği, kararın temyiz incelemesinden geçerek 04.12.2018 tarihinde kesinleştiği anlaşılmış ve bu itibarla tapu iptal ve tescil davasının sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi, nedeniyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile uyulan bozma ilamı gereğince inceleme ve işlem yapılarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; Sakarya yöresinde bulunan fındıklıklarda sulu tarım yapılmamakta olup geleneksel olarak kuru tarım yapıldığı ve bu nedenle kapitalizasyon faiz oranının kuru arazide % 6 olması gerektiğini, % 47 oranında objektif değer artış oranı uygulandığını, fakat objektif değer artışı için öne sürülen tüm gerekçeler aslında kapitalizasyon oranının belirlenmesinde zaten dikkate alındığını, mahkemece bozma öncesi verilen kararda müvekkil idare lehine hükmedilen vekâlet ücretinin kazanılmış bir hak oluşturduğunu, Mahkemenin müvekkil idare yararına kazanılmış hakkı ihlal ederek aleyhe hüküm verme yasağına aykırı olacak şekilde vekâlet ücretine hükmetmeden karar vermiş olmasını usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirdiğini ileri sürerek kararı temyiz etmiştir
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun kararın ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
23.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.