"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1497 Esas, 2023/657 Karar
DAVA TARİHİ : 08.03.2021
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Gaziosmanpaşa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/119 Esas, 2021/335 Karar
MADDİ HATANIN
DÜZELTİLMESİNİ TALEP EDEN : Davalılar ... vd. vekili
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanun’un (2942 sayılı Kanun) mülga 17 nci maddesi uyarınca tescil istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar ... vd. vekili tarafından temyiz edilmekle; Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının onamasına karar verilmiştir.
Davalılar ... vekilince, Dairece verilen karardaki maddi hatanın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, maddi hatanın düzeltilmesi istemli dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
Davalılar ... vd. vekilinin maddi hata düzeltilmesi talepli dilekçesinin incelenmesinde; Bölge Adliye Mahkemesi kararının kendilerine tebliğ edilmediğini; bu nedenle davalılar ... ve ...'nın dilekçelerinin temyiz istemi olarak incelenmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
Davalılar ... vd. vekilinin maddi hatanın düzeltilmesi isteminin kabulü ile Dairemizin 14.12.2023 tarihli ve 2023/6218 Esas, 2023/12539 Karar sayılı onama ilamının kaldırılmasına karar verildikten sonra yapılan incelemede;
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu İstanbul ili, ..., ... Mahallesi, 503 parsel sayılı taşınmazın tamamının usulüne uygun olarak kamulaştırıldığını, tapu malikleri tarafından kamulaştırma bedelinin artırılması davası açıldığını, kamulaştırmanın kesinleştiğini; ancak davalılar tarafından tapuda ferağ verilmediğini, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı idarenin dava konusu taşınmazı yaklaşık 22 yıl önce kamulaştırdığını, kamulaştırma bedellinin müvekkillerin varislerine ödenmesinden itibaren 22 yıl geçmesine rağmen davacı idare tarafından kamulaştırma nedeniyle tapu tescil talebi ile ilgili hiçbir talep gelmediğini, müvekkilleri adına, davacı idare tarafından kamulaştırılan taşınmazın idare adına tescilinin yapılmasına bir itirazlarının olmadığını beyan etmiştir.
2. Davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkillerinin aradan uzun yıllar geçmesi nedeniyle hangi taşınmazlarının kamulaştırıldığını hatırlamadıklarını, idare tarafından usulü işlemler gerçekleştirilmiş ve müvekkilleri veya murisleri tarafından bedel artımı davası açılmış ise bu durumun gelen evrakların incelenmesinden anlaşılacağını, müvekkillerinin 1994- 1996 yıllarında bazı parseller için kamulaştırma yapıldığını ve bedel artımı için avukata vekâlet verildiğini hatırladıklarını; ancak parsel numarasını hatırlamadıklarını, davacı tarafın 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesine göre tescil talep ettiğini ifade ettiğini, ancak, mülga 17 nci madde uyarınca müvekkillerinin ferağ vermeye davet edilmediklerini, idare tarafından işlemlerin usulüne uygun olarak yerine getirilmediğini, davanın açılmasına sebebiyet verenin müvekkilleri olmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne taşınmazın davalılar adına kayıtlı bulunan tapusunun iptali ile davacı idare adına kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili idare lehine vekâlet ücreti verilmesi gerektiğini, davalı tarafa vekâlet ücreti verilmesinin usul ve kanuna aykırı olduğunu, taşınmazın takyidatlardan ari olarak tesciline karar verilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tapu kaydı maliki mirasçıları olan davalıların davadan önce tapuda ferağ için davet edilmedikleri, ancak davayı kabul etmeyen davalılar aleyine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davacı idare lehine vekâlet ücreti takdir edilmemiş olması, kendilerini vekille temsil ettiren davalılar lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi gerektiğinin gözetilmemesi ve taşınmazın takyidatlardan ari olarak tesciline karar verilmesi gerektiği halde, yazılı şekilde tescil hükmü kurulması doğru görülmediğinden karar düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ... vd. ve davalılar ... vd. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalılar ... vd. vekili temyiz dilekçesinde; Anayasa Mahkemesi kararı gereğince kamulaştırma davalarında davacı idare lehine vekâlet ücreti ve yargılama gideri hükmedilemeyeceğinden, davalı taraf kendini vekil ile temsil ediyor ise lehine vekâlet ücreti hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek kararının bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalılar ... vd. vekili temyiz dilekçesinde özetle; davalılarca dava kabul edildiği hâlde aleyhe vekâlet ücretine hükmedildiğini, davacı idare lehine vekâlet ücreti ve yargılama gideri hükmedilemeyeceğinden, davalı taraf kendini vekil ile temsil ediyor ise lehine vekâlet ücreti hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, 2942 sayılı Kanun’un mülga 17 nci maddesi uyarınca tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun’un mülga 17 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. 2942 sayılı Kanun’un mülga 17 nci maddesi uyarınca tescil istemine ilişkin davanın kabulüne ilişkin verilen kararda, davayı kabul etmeyen davalılar yönünden davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmesinde, davalılar lehine vekâlet ücreti takdir edilmemesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalılar ... vd. vekilinin tüm, davalılar ... vd. vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
4. Bazı davalıların ilk duruşma tarihinden önce verdikleri dilekçe ile kamulaştırma işleminin gerçekleştiğini kabul ederek devir için gerekli işlemlerin başlatılmasını talep ettikleri dikkate alındığında davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi gerektiğinin gözetilmemesi bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalılar ... vd. vekilinin tüm, davalılar ... vd. vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalılar ... vd. vekilinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (4) numaralı bendinde yer alan "davalılardan" ibaresinin hükümden çıkartılması, yerine "davayı kabul eden ..., Fatmanur Aşarı, ... ve ... dışındaki davalılardan" ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,Davalı ...'dan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine, davalılar ... vd'den peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,23.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.