"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2589 Esas, 2023/1993 Karar
DAVA TARİHİ: 07.02.2017
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ: ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/556 Esas, 2021/344 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare ve davalı ... vekillerince istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili ve davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; ... ili, ..., ...köyü 136 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı taraf cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespiti ile taşınmazın mülkiyeti ihtilaflı olduğundan ileride tespit olunacak hak sahibine ödenmesine, kamulaştırma bedeline yasal faiz işletilmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline, taşınmaz baraj gölü sahasında kaldığından 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca tapudan terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili ve davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın değerinden çok fazla kamulaştırma bedeline hükmedildiğini, münavebe belirlenirken yörede yaygın olarak yetiştirilen ve genelde münavebeye alınan ürünler yerine yörede yaygın olarak yetiştirilmeyen ürünlerin dikkate alınmasının hatalı olduğunu, hesaplama hatası yapılarak muhdesat ve zemin bedelinin yüksek hesaplandığını, kamulaştırma bedeline objektif değer artışı eklenerek bedelin yükseltildiğini, kapitalizasyon faiz oranının % 5-6 civarında alınması gerektiğini, münavebeye alınan ürünlerin verimlerinin yüksek, masraflarının düşük alındığını, askı ilan tarihinden sonra yapılan tel örgü bedelinin eklenmemesi gerektiğini, davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; taşınmazın emsalleri dikkate alınmadan metrekare fiyatının 23,88 TL olarak çok düşük takdir edildiğini, bilirkişi raporlarında objektif değer artışının %10 oranında çok düşük hesaplandığını, aynı şekilde kapama meyve bahçesi olarak kabul edilen aynı köydeki 546 parsel sayılı taşınmazda metrekare bedelinin 50,56 TL olarak belirlendiğini, Mahkemece hükme esas alınan 01.02.2021 tarihli raporda taşınmazın değerinin 742.702,13 TL olarak belirtilmiş iken daha sonraki tarih olan 01.03.2021 tarihinde alınan raporda ise taşınmazın toplam değerinin 1.011.085,54 TL olarak belirlenmesine rağmen Mahkemece gerekçesi açıklanmadan önce alınmış rapora itibar edildiğini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu sulu kapama karışık meyve bahçesi niteliğindeki taşınmaza Tarım ve Orman İlçe Müdürlüğünün verileri esas alınarak net gelirine göre değer biçilmesinin ve bilirkişi kurul raporunda belirtilen taşınmaz özellikleri dikkate alınarak %4 oranında kapitalizasyon faizi, taşınmazın konumu, niteliği dikkate alınarak objektif değer artışı uygulanmasının yerinde olduğu, bilirkişi raporundaki hesaplamaların Yargıtay uygulaması doğrultusunda yapıldığı ve netice itibarıyla belirlenen değerlerin doğru ve uygun olduğu, İlk Derece Mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunun 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendine uygun olduğu ayrıca ağaç bedeli ve tel örgü bedeli hesaplanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, İlk Derece Mahkemesi tarafından kurulan hükmün ve yapılan yargılamanın usul ve kanuna, Yargıtay yerleşik içtihatlarına uygun olduğu anlaşıldığından istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiş ve askı ilan tarihinden sonra yapılan tel örgü bedelinin kamulaştırma bedeline eklenmemesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; taşınmazın emsalleri dikkate alınmadan metrekare fiyatının 23,88 TL olarak çok düşük hesaplandığını, bilirkişi raporlarında objektif değer artışının %10 oranında çok düşük alındığını, davanın tek davalısının müvekkili olmasına rağmen verilen kararda ilerde belli olacak hak sahiplerine ödenmesine şeklinde hüküm kurulmuş olmasının bedelin alınmasına engel teşkil ettiğini, bu hususla alakalı olarak ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesine talepte bulunulduğunu ve ilgili yerlerden istenecek tapu kayıtları da dikkate alınarak bankaya yatırılmış olan bedellerin müvekkiline ödenmesine yönelik olarak müzekkere yazılmasının istenmesine rağmen Mahkemece bu konuda karar verilmediğini, davalı olan ...'ın diğer tüm davalarda bulunan muhdesatlara ilişkin olarak feragat beyanı bulunduğunu, bu hususun mahkemece dikkate alınarak ve taşınmaz üzerinde bulunan meyve ağaçlarının müvekkili tarafından meydana getirildiği açık olduğundan kamulaştırma bedelinin müvekkiline ödenmesine karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arazi niteliğindeki ... ili, ..., ...köyü 136 parsel sayılı dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca gelir metodu esas alınarak değer biçilmesi, adil ve hakkaniyete uygun olarak tespit edilen bedelin mülkiyet ihtilafı dosyasında haklı çıkacak tarafa ödenmesi, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile idare adına tesciline, göl alanı olduğundan tapudan terkinine karar verilmesi yerindedir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin ve davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, davalı ...'den peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.