"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1762 E., 2023/730 K.
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/269 Esas, 2019/340 Karar.
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin hükmü kaldırılarak, düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; Mersin ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 130 ada 6 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, dava konusu taşınmazın kamulaştırılan kısımlarının davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 16 ncı maddesi uyarınca tapudan terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; tespit edilen kamulaştırma bedeli çok yüksek olduğunu dava konusu taşınmaza rayicinin çok üzerinde bir değer takdir edildiğini, kamulaştırma davalarının kamu düzeninde olduğunu, kamu yararı adına, hükme esas alınan bilirkişi raporunun gerçekçi ve denetime elverişli olup olmadığının denetiminin kanun gereği olduğunu, yerel mahkemenin temyize konu kararının usul, kanun ve Yargıtay İçtihatlarına aykırı olduğunu, hükme esas alınan bilirkişi raporunun 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinde belirtilen esaslara uyulmadan hazırlandığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arazi niteliğindeki taşınmaza net gelir metoduna göre değer biçilmesinin ve belirlenen bedelin bloke ettirilerek davalıya ödenmesine karar verilmesinin doğru olduğunu, çilek, buğday, saman, yer fıstığı, yer fıstığı samanı verileri uygulanarak kapitalizasyon faiz oranının %4 alınarak, %20 oranında objektif değer artışı uygulanarak taşınmazın 98,48 TL/m² olacağı, davalılara ait toplam kamulaştırma bedelinin ise 30.014,92 TL olarak tespit edildiği, hükümde davacı kurum lehine olacak faiz başlangıcı hatalı belirtilmiş ise de istinaf edenin sıfatı itibari ile bu hususun düzeltilmediği, davacı idare adına "Tescil" hükmü kurulmaması, ayrıca "Terkin" talebi olmadığı hâlde taşınmazın tapudan terkinine ilişkin karar verildiği gerekçesi ile davacı idare vekilinin istinaf talebinin kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; hükme esas alınan bilirkişi raporunun tarafına tebliğ edilmeyerek adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini, münavebeye alınan ürünlerin verimleri yöre şartlarına uygun olmayacak şekilde yüksek tutularak net gelirin fazla hesaplandığını, kapitalizasyon faiz oranının hatalı olduğunu, objektif değer artışının uygulanmaması gerektiğini, dosyaya sunulan fen bilirkişi raporunun özensiz ve koordinatsız olmasının hatalı olduğunu, dava konusu taşınmazın DSİ Genel Müdürlüğü adına tesciline karar verilmesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun'un ( 6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arazi niteliğindeki dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca gelir metodu esas alınarak değer biçilmesinde adil, hakkaniyete uygun olarak tespit edilen bedelin davalı tarafa ödenmesinde, tapu kaydında olabilecek sınırlandırmaların bedele yansıtılmasında, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.