"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziosmanpaşa 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 17 inci maddesine dayanan tapu iptal ve tescili istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, davacı idare vekilinin istinaf başvuru talebinin kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare ve davalı ... ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usûl eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; dava konusu İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 6172 ve 6174 parsel sayılı taşınmazların Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün ... Projesi inşaatı kapsamında kaldığından kamulaştırıldığını, kamulaştırma bedellerinin yatırıldığını, noter tebligatlarının gönderildiğini, dava konusu parsel için Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1996/401 Esas, 1997/275 Karar sayılı dosyası ile tezyidi bedel davası açıldığı, bedeli yatırılan ve kamulaştırılması kesinleşen taşınmazın 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi gereğince taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalılar ... ve ... vekili cevap dilekçesinde; açılan davayı kabul ettiklerini beyan etmiştir.
2. Davalı ..., ..., ..., ..., ... cevap dilekçelerinde özetle; davayı kabul beyanıyla birlikte davanın açılmasına sebebiyet vermediklerininden yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ettiklerin i belirtmiştir.
3. Davalı ... cevap dilekçesinde; davayı kabul beyanıyla birlikte davanın açılmasına sebebiyet vermemesi nedeniyle dava sonunda yargılama gideri ve avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
4. Davalılar ... ve ... vekili cevap dilekçesinde; aradan uzun yıllar geçmesi nedeniyle hangi taşınmazların kamulaştırıldığını hatırlamadıklarını, müvekkillerinin ferağ vermeye davet edilmediğini, idare tarafından işlemlerin usulüne uygun olarak yerine getirilmediğini, dava açılmasına sebebiyet verenin müvekkilleri olmadığını belirterek haksız ve yasal dayanaktan yoksun davanın reddine, mahkeme aksi kanaatte ise müvekkilleri ferağ vermeye davet edilmediğinden yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu İstanbul ili ... ilçesi ... Mahallesi 6172 ve 6174 parsel sayılı taşınmazların 1995 yılında DSİ Genel Müdürlüğünün ... Projesi inşaatı kapsamında kalması nedeni ile kamulaştırılmasına karar verildiği, kamulaştırma tarihindeki malikler ... ve ...'ya noter tebligatlarının usulüne uygun olarak tebliğ edildiği ve adı geçen davacılar ..., ... tarafından Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1996/401 Esas, 1997/275 karar sayılı dosyası ile kamulaştırma bedelinin artırılması amacı ile açılan davada yapılan yargılama neticesinde davanın kısmen kabulüne karar verildiği, hüküm altına alınan bedelin tahsili amacı ile Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü aleyhine Pendik 1. İcra Müdürlüğünün 1997/1911 Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığı, davacı Kurum tarafından takip borcunun ödenmesi için "tahakkuk müzekkeresi ve ödeme emri" düzenlendiği, davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ...'nun cevap dilekçeleri ile davayı kabul ettikleri anlaşılmakla, bu davalılar hakkında açılan davanın kabulüne, davalı ...’ın ise 01.11.2017 tarih, 25968 yevmiye nolu işlemle adına kayıtlı 1/20 hisseyi ...’e sattığı, getirtilen kayıtlara göre taşınmazın şerh, beyan ve irtifak kısmında herhangi bir şerh bulunmadığı, davalının ...’ün taşınmazı tapuya güven ilkesine dayalı olarak satın aldığı, anlaşılmakla bu davalı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde; davanın tamamen kabulüne karar verilmesini ve idare lehine vekalet ücreti taktir edilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı ... dışında kalan davalılar yönünden davanın kabulüne karar verilmesinin yerinde olduğu belirtilerek,davalı ... bakımından ise; adı geçenin taşınmazdaki hissesini satın aldığı ...’a usulüne uygun tebligat yapıldığı davacı idare tarafından ispat edilemediğinden bahisle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, davalının taşınmazı tapuya güven ilkesine dayalı olarak satın aldığı kanaati ile reddine karar verilmiş olması gerekçe yönü ile hatalı ise de, sonuca etkili olmadığı belirtilerek, davalılar ... ve ... vekili Av. ...'in sunduğu cevap dilekçesinde davayı kabul etmedikleri anlaşıldığından, bu davalılar bakımından davacı idare lehine vekalet ücretine hükmolunması ve davalılar ... ve ... lehine vekalet ücreti taktir edilmemesi gerektiğinden hükmün bu hususlardan düzeltilmesi suretiyle yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ile davalı ... ve ... vekillerince temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde; davalı ... aleyhine açılan davanın da kabulüne karar verilmesi gerektiğini, dava açılmasına davalı tarafın sebebiyet verdiği bu nedenle davacı idare lehine vekalet ücreti taktir edilmesi gerektiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... ve ... vekili temyiz dilekçesinde; davacı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırılan dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un, mulga 17 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı ... ve ... vekilinin tüm, davacı idare vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
3. Dava konusu İstanbul ili ... ilçesi ... Mahallesi 6172 ve 6174 parsel sayılı taşınmazların 1995 yılında DSİ Genel Müdürlüğünün ... Projesi inşaatı kapsamında kalması nedeni ile kamulaştırılmasına karar verildiği, kamulaştırma tarihindeki malikler ... ve ..., ..., ... adına noter tebligatlarının düzenlendiği ve kamulaştırma tarihindeki malikler tarafından Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1996/401 Esas, 1997/275 Karar sayılı dosyası ile kamulaştırma bedelinin artırılması amacı ile açılan davada yapılan yargılama neticesinde davanın kısmen kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır.
4. Davalılar ...,..., ..., ..., ..., ..., ... ‘nın cevap dilekçelerinde aleyhlerine açılan davayı kabul ettikleri hususu gözetilerek bu davalılar bakımından davanın kabulüne karar verilmesi yerindedir.
5. Davalı ... ve ... hakkında açılan dava bakımından da yapılan yargılama sonrası davanın kabulüne karar verildiği hususu gözetilerek aleyhlerine vekalet ücreti takdir edilmesi yerindedir.
6. Yapılan incelemede tapu maliklerinden davalı ...'ün taşınmazdaki hissesini ...'dan satın aldığını, ...’a ise payının murisi ...'dan intikal ettiğini, muris ... adına ise kamulaştırma tarihinde kamulaştırma noter tebligatı düzenlendiği gibi muris ... tarafından diğer hissedarla birlikte Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1996/401 Esas 1997/275 Karar sayılı dosyası ile tezyidi bedel davası açıldığı, anlaşılmış olup, kamulaştırılan taşınmazın 17 nci maddeye göre kamulaştırmayı yapan idare adına tesciline karar verilebilmesi için davadan önce kamulaştırma işleminin usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi ile birlikte, kamulaştırma bedeli ile artırılan bedelin koşulsuz olarak mal sahibi adına bankaya bloke edilmesi gerekir. Muris ... tarafından tezyidi bedel davası açıldığı anlaşılmakla kamulaştırma işleminden haberdar olunduğu anlaşılmış ise de, tespit edilen çekişmesiz kamulaştırma bedelinin ve artırılmasına konu edilen bedelin bankaya bloke edilip edilmediği dosya kapsamından anlaşılamamıştır. Bu nedenle; çekişmesiz kamulaştırma bedelinden ve tezyidi bedel davası ile artırılmasına konu edilen bedelden muris ... hissesine isabet eden bölümün bankaya bloke edilip edilmediği, şayet bloke edilmişse bloke edildiğine ilişkin makbuz, dekont vs. belgelerin ilgili idareden ve bankadan sorularak alınacak yazı cevapları doğrultusunda karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... ve ... vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine,
Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının ise kısmen kabulü ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Davalıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,14.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.