"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
KARAR : Kabul
Taraflar arasında görülen 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya direnme kararı verilmiştir.
Mahkemenin direnme kararı üzerine Yargıtay Hukuk Genel Kurulu tarafından yapılan inceleme sonunda, mahkemenin direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerle bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma sonrası yapılan yargılamada; bozmaya konu kısım yönünden karar verilmesine yer olmadığına, bozma kapsamı dışında kalan kısım hakkında davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 17 pafta 7753 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın değerinin tespiti konusunda yeterli araştırma yapılmadığını, taktir edilen değerin gerçek rayicinin çok altında olduğunu, dava konusu taşınmazın yer aldığı mahalin, merkezi ve ticari bakımdan yoğun bir bölge olduğunu, piyasa rayicine göre metrekare değerinin 5.000,00 TL-7.500,00 TL civarında olduğunu, dava konusu taşınmazın yer aldığı Soğanlı Caddesi'nin 2014 yılı emlak rayiç değerinin 2.300,00 TL/m² olduğunu, kamulaştırma bedelinin tespiti ile davanın kabulüne, tespit edilen bedele en yüksek faizin uygulanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
III.MAHKEME KARARI
Mahkemenin 16.04.2015 tarihli ve 2014/70 Esas, 2015/138 Karar sayılı kararı ile dava konusu taşınmazın park alanında kalan 201,70 metrekarelik kısmda davanın kabulüyle kamulaştırma bedelinin tespiti ve bu kısımda davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline, ana arter niteliğinde Soğanlık Caddesine dahil edilen 79,30 metrekarelik kısımda davacı idarenin aktif husumet ehliyeti olmadığından bu kısma ilişkin davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 16.04.2015 tarihli ve 2014/70 Esas, 2015/138 Karar sayılı kararına süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu, arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmeyerek, ... Belediyesi Encümeni'nin 15.08.2013 tarihli ve 605 sayılı kararı ile dava konusu taşınmazın tamamının kamulaştırılmasına karar verildiğini, taşınmazın 79,30 m²lik bölümüne ilişkin kamulaştırmadan vazgeçmeye veya kamulaştırmanın bu bölüm yönünden iptaline ilişkin bir karar da bulunmadığı gözetilerek, taşınmazın tamamının bedelinin tespiti ile park alanında kalan kısmın davacı idare adına tesciline, yolda kalan bölümün ise 4721 sayılı Türk Medenî Kanun'un 999 uncu maddesi uyarınca yol olarak terkinine karar verilmesi gerektiğinden bahisle bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemence Verilen Direnme Kararı
Mahkemenin 11.07.2016 tarihli ve 2016/297 Esas, 337 Karar sayılı kararı ile bozma ilamına kısmen uyulmasına, kısmen direnilmesine karar verilmiştir.
C.Dairemizce Yapılan İnceleme Sonucu Dosyanın Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna Gönderilmesi Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 11.07.2016 tarihli ve 2016/297 Esas, 337 Karar sayılı direnme kararının yerinde olmadığı anlaşıldığından, Dairemizin 19.04.2017 tarihli ve 2017/706 Esas, 2017/11398 Karar sayılı ilamı ile temyiz incelemesi yapılmak üzere dosyanın 6763 sayılı Kanun'un 43 üncü maddesi ile değişik 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 373 üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca yetkili ve görevli Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna gönderilmesine karar verilmiştir.
D. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu tarafından yapılan inceleme sonunda verilen 02.12.2021 tarihli ve 2017/5-2561 Esas, 2021/1557 Karar sayılı ilamı ile Mahkemenin direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerle bozulmasına karar verilmiştir.
E.Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı Sonrası Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın 79,30 metrekarelik bölümünün kamulaştırılmasından vazgeçilmiş olması nedeniyle bu kısma ilişkin karar verilmesine yer olmadığına, 201,70 metrekarelik kısmına ilişkin davanın kabulü ile kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan kısımda davalılar üzerindeki tapusunun iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; hükme esas alınan bilirkişi raporunda eksik inceleme ve soyut ifadelerle bölgede geçen metrekare fiyatlarının altında oldukça düşük birim fiyat belirlendiğini, uydu fotoğrafında yer alan muhtesatlarla ilgili hüküm kurulmadığını ileri sürerek temyiz talebinde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Dava konusu taşınmazın davacı idarece kamulaştırılmasından vazgeçilen 79,30 metrekarelik kısma yönelik davada karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinde, bozma konusu yapılmayan ve davacı idarece kamulaştırılan 201,70 metrekarelik bölüm yönünden davanın kabulü ile kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan kısımda davalı paylarının tapusunun iptaliyle davacı idare adına tesciline karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3.Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA,
Davalılardan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
28.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.