"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Van 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 11.04.2017 Tarihli ve 2016/596 Esas, 2017/311 Karar Sayılı Kararı
Dava her ne kadar tescil davası olarak açılmış ise de taşınmazın, maliki tapu kütüğünden anlaşılamayan taşınmaz niteliğinde olmadığı, taşınmazın ... adına tespit gördüğü, tespitin itirazlı olduğu, kadastro tespitine itirazı ve dolayısıyla davacıların iddiasını değerlendirme görevinin Kadastro Mahkemesine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş, kararın davacılar vekilince istinaf edilmesi üzerine Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesince 29.04.2019 tarihli ve 2018/1119 Esas, 2019/368 Karar sayılı kararı ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
B. Van Kadastro Mahkemesinin 16.06.2021 Tarihli ve 2019/23 Esas, 2021/30 Karar Sayılı Kararı
Davacı tarafından açılan davanın tespit öncesi nedenler bakımından ispatlanamaması sebebiyle reddine Van ili, ... ilçesi, ... Mahallesi Yeni 1801 ada 22 parselin (eski 158 ada 22 parsel) Kadastro Komisyonunun 29.05.1965 tarihli kararı gibi muris ... mirasçıları adına kayıt ve tesciline, davacının tespit sonrası tarihe ilişkin dayanmış olduğu vergi kayıtlarına ilişkin talepleri bakımından açılan davada mahkemenin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine, görevli mahkemenin Van Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi olduğuna Van Bölge Adliye Mahkemesine başvurmak üzere istinaf kanun yolu açık olarak karar verilmiş, karar davacılar vekili ve davalı ... vekili tarafından istinaf edilmiştir.
C. Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 13.05.2022 Tarihli ve 2021/1177 Esas, 2022/555 Karar Sayılı Kararı
İstinaf incelemesine konu dosyanın yargı çevresinin değiştirilmesinden önce Erzurum Bölge Adliye Mahkemesince istinaf incelemesi yapılarak İlk Derece Mahkemesince verilen görevsizlik kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
D. Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 23.09.2022 Tarihli ve 2022/1070 Esas, 2022/1635 Karar Sayılı Kararı
Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesince sonuçlandırılır ise de, Dairece verilen ilk kararın esasa ilişkin olmayıp mahkemenin görevine ilişkin bulunduğu, davanın esasına ilişkin olarak Van Kadastro Mahkemesince 2019/23 Esas, 2021/30 Karar sayılı karar ile ilk kez hüküm kurulduğu, uyuşmazlığın esasına dair verilen istinafa konu bu ilk hükmün 16.06.2021 tarihli olduğu ve verildiği tarih itibariyle Van Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyette olduğu, 02.09.2019 tarihinden itibaren Van ilinin Erzurum Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinden çıkarılarak Van Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresine eklendiği, Van Kadastro Mahkemesinin bağlı bulunduğu Van Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde herhangi bir değişiklik olmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, tapuda malik hanesi açık/davalı olan Van ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 1801 ada 22 (eski 158 ada 22) parsel sayılı taşınmazın irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine istinaden tescili istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 694 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin (694 sayılı KHK) 136 ncı maddesi ile 5235 sayılı Kanuna eklenen "Yargı çevresinin değişmesi" başlıklı Ek madde 1 şöyledir:
“Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25 inci madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğin uygulanması için Resmî Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelemesinde, karar tarihi itibarıyla yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.”
C. Değerlendirme
Somut olayda, Van 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 11.04.2017 tarihli ve 2016/596 Esas 2017/311 sayılı kararının istinaf edilmesi üzerine, incelemenin Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesince yapılarak, 29.04.2019 Tarihli ve 2018/1119 Esas, 2019/368 Karar sayılı kararı ile istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2 . Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
20.03.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.