"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki yargılamanın yenilenmesi davasında yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince talebin kabulü ile davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Sakarya 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/811 Esas, 2012/168 Karar sayılı dosyasında kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasının kabulüne ilişkin kararın kesinleştiğini, karar kesinleştikten sonraki süreçte tapu kayıtlarının incelenmesinde Sakarya 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1977/621 Esas, 1977/263 Karar sayılı kararı ile aynı parsele ilişkin kamulaştırmadan kaynaklı tescil kararının bulunduğunu öğrendiklerini, bu tescil kararı uyarınca davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğunu, bu nedenle kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat bedelinin tahsiline ilişkin karar yargılamanın yenilenmesi yoluyla kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıların yargılamanın yenilenmesi talebini kabul etmediklerini, davanın usulden reddinin gerektiğini, kesinleşmiş olan davada bu tür bir talebin hukuk güvenilirliğine, evrenselliğe aykırı olduğunu ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 379 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ve 379 uncu maddesinin ilk fıkrası uyarınca davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare istinaf dilekçesinde özetle; tescil kararının verildiği tarihteki kamulaştırma mevzuatı ve usulü araştırılmadan verilen kararın hatalı olduğunu, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı Kanun) 17 nci maddesi uyarınca tescil kararının verilebilmesi için kamulaştırma bedelinin ödenmiş olması gerektiğini, bedel ödenmeden mahkemenin tescil kararı veremeyeceği dikkate alınmadan ödemeye ilişkin belge sunulmadığı gerekçesiyle talebin reddinin hatalı olduğunu, mükerrer bedel ödemesi ile kamunun zararına yol açılacağını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile idareye karşı açılan kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasında dava konusunu oluşturan ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 564 ada 8 parsel sayılı taşınmaz hakkında Sakarya 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1977/621 Esas, 1977/263 Karar sayılı kararı ile 2942 sayılı Kanun’un mülga 17 nci maddesi uyarınca kamulaştırma nedeniyle tescil kararı verildiği gözetilerek aynı taşınmaza yönelik olarak Sakarya 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/811 Esas, 2012/168 Karar sayılı dosyasında verilen ve kesinleşen tescil hükmünün yargılamanın iadesi suretiyle iptalinin talep edildiği, yapılan araştırma sonucu kamulaştırma bedelinin ödendiği hususunun tespit edilemediği gerekçesi ile yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine karar verildiği, idare vekilinin yargılamanın yenilenmesi dilekçesinde, yargılamanın yenilenmesi sebebi olarak dayandığı 6100 sayılı Kanun’un 375 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (ç) bendi uyarınca idarenin sonradan ele geçen belge olarak dayandığı Sakarya 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1977/621 Esas sayılı kararının idarenin uhdesinde olup sonradan edinilen bir belge ve bilgi olmadığı, Mahkemece tapuya yazılan müzekkere ile bu kararın dosya kapsamına alınabildiği gibi, usulüne uygun tebligat ve her durumda ödeme bulunmaması hâlinde tek başına tescil kararı verilmesi nedeniyle kamulaştırma işleminin kesinleşmiş kabul edilemeyeceği gözetildiğinde, yargılamanın iadesini talep eden idare vekili tarafından verilen talep dilekçesi ve eklerinin 6100 sayılı Kanun'un 375 vd. maddelerine göre, yargılamanın yeniden yapılmasına ve hükmün iptaline ilişkin yeterli sebep içermediği anlaşıldığından, yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine ilişkin kararda usul ve esas yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin birinci alt bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, yargılanmasını yenilenmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370, 371 ve 375 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre, usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.