"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İzmir 8. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin olarak açılan ilk davada saklı tutulan bölümün tahsili istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalıl ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı idareler aleyhine açılan kamulaştırmasız elatılan taşınmaz bedelinin tahsili istemli davada en son İzmir 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/234 Esas, 2018/137 Karar sayılı kararı ile bedelin davalı ... yönünden 513.915,00 TL olarak, davalı ... yönünden 228.312,00 TL olarak belirlendiğini, bozma öncesi yapılan ve fazlaya ilişkin hakkın saklı tutulduğu ıslah dilekcesi nazara alınarak ... aleyhine 308.543,00 TL bedele, ... yönünden 137.059,00 TL bedele hükmedildiğini, bakiye 205.372,00 TL'nin davalı ... Başkanlığından, 91.253,00 TL nin ise davalı ... Bakanlığından tahsilini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın kendilerine yöneltilemeyeceğini, asıl davanın henüz kesinleşmediğini, tazminat tutarının fahiş olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulü ile 205.372,00 TL'nin davalı ... Başkanlığından asıl dava tarihi olan 04.06.2008 tarihinden itibaren, 91.253,00 TL nin ise davalı ... Bakanlığından asıl dava tarihi olan 30.04.2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... vekili istinaf dilekcesinde özetle; imar planını değiştirme ve düzeltme yetkisinin bulunmadığını, bilirkişi raporlarının eksik ve yetersiz olduğunu, tazminat tutarının fahiş olup, faiz başlangıç tarihinin hukuka aykırı olarak belirlendiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile taraflar arasında görülüp kesinleşen önceki davada tespit edilen bedel esas alınmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmesi ve bedelin ilk dava tarihi itibarıyla belirlendiği dikkate alınarak, faize ilk dava tarihinden itibaren hükmedilmesinde bir isabetsizlik görülmediğinden davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde istinaf dilekçesini tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemli asıl davada tazminat bedelinin saklı tutulan kısmının tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6100 sayılı Kanun’un “Kısmi Dava” kenar başlıklı 109 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir;
“Talep konusunun niteliği itibarıyla bölünebilir olduğu durumlarda, sadece bir kısmı da dava yoluyla ileri sürülebilir.”
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosyada bulunan delil ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre; davalı idareler aleyhine açılan kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemli asıl davada, taşınmaza fiilen el atılmış olduğundan, en son İzmir 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/234 Esas, 2018/137 Karar sayılı kararı ile bedelin davalı ... yönünden 513.915,00 TL olarak, davalı ... yönünden 228.312,00 TL olarak belirlendiği, bozma öncesi yapılan ve fazlaya ilişkin hakkın saklı tutulduğu ıslah dilekcesi nazara alınarak ... aleyhine 308.543,00 TL bedele, ... yönünden 137.059,00 TL bedele hükmedildiği, işbu davada ise bakiye 205.372,00 TL'nin davalı ... Başkanlığından, 91.253,00 TL'nin ise davalı ... Bakanlığından asıl dava tarihlerinden itibaren yasal faiziyle tahsiline dair hüküm kurulmasında bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğunda harç alınmamasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.