Logo

5. Hukuk Dairesi2022/8314 E. 2022/16747 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kamulaştırmasız el atılan arsa için belirlenen bedel ve ecrimisil miktarının doğru olup olmadığına ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Emsal taşınmaz değerlendirmesinde, dava konusu arsanın emsalden yüksek değerlendirilmesinin vergi değerine aykırı olması, emsal satışın yakın akraba ilişkisi içinde yapılıp yapılmadığının araştırılmaması ve ecrimisil hesabında arsanın el atmadan önceki kullanımının ve emsal kira bedellerinin dikkate alınmaması gibi hususlar gözetilerek yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda; Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtayca incelenmesi, taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü;

- K A R A R -

Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ve ecrimisil istemine ilişkindir.

Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş, karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Mahkemece bozma ilâmına uyulmuşsa da, bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Şöyle ki;

Arsa niteliğindeki Sakarya İli, Geyve İlçesi, Karaçam Mahallesi 114 ada 9 parsel sayılı taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesi yöntem itibarıyla doğrudur. Ancak;

1-Dava konusu taşınmaz ile somut emsal olarak alınan taşınmazın Arsa Metrekare Rayiç Bedeli Takdir Komisyonu tarafından belirlenin emlak vergisine esas olan m² değerlerinin karşılaştırılmasında; emsal taşınmazın dava konusu taşınmazdan değerli olduğu anlaşılmasına rağmen, bilirkişi kurulunca dava konusu taşınmazın emsal taşınmazdan daha değerli olduğu kabul edilerek vergi değerine ters düşecek şekilde oranlama yapan bilirkişi raporu inandırıcı olmadığı gibi;

Emsal olarak incelenen Epçeler Mahallesi 1449 parsel sayılı taşınmazın satıcısı ile alıcısının soyadları, nüfus cüzdanı cilt ve aile numaraları aynı olduğu halde, satışın yakın akrabalar arasındaki özel amaçlı satış olup olmadığı araştırılmaksızın eksik inceleme ile bedel tespit eden bu rapora göre hüküm kurulması mümkün değildir.

Bu durumda taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkân tanınması, lüzumu halinde resen emsal celbi yoluna gidilmesi ve bu emsallere göre değer biçilmesi için yeniden oluşturulacak bilirkişi kuruluyla keşif yapılarak rapor alınması, bilirkişi kurulunca emsal kabul edilecek taşınmazların satışına ilişkin belgeler ilgili Tapu Müdürlüğünden, emsallerin satış tarihleri itibarıyla fiili imar sonucu oluşan imar parselleri mi, yoksa imar planına dahil olmakla birlikte olduğu gibi bırakılan kadastral parseller mi oldukları, değerlendirme yılındaki taşınmazın ve emsal olarak incelenen taşınmazların emlak vergisine esas arsa metrekare rayiç bedelleri ilgili belediyeden istenip dava konusu taşınmazın emsal taşınmazlara göre üstünlük oranı yönünden bilirkişi raporu denetlenerek sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi,

2-Ecrimisil talebi yönünden, arsa niteliğindeki taşınmazın bulunduğu bölgede benzer taşınmazların ve dava konusu taşınmazın el atmadan önce ne şekilde kullanıldığı, kira gelirine ilişkin var ise emsal kira sözleşmeleri de getirtilerek elde edilecek kiranın somut bulgularla tespit edilmesi gerektiğinden, davacı tarafa, emsal kira sözleşmelerini ibraz etmesi için süre verilerek bu sözleşmelere göre ecrimisil belirlenmesi gerektiği gözetilmeden, belirtilen esaslara uygun şekilde inceleme ve araştırma yapılmadan arazi niteliği esas alınmak suretiyle tespit edilen ecrimisil bedeline hükmedilmesi,

Doğru görülmemiştir.

Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine, 23.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.