"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 16.11.2022 Tarihli ve 2022/208 Esas, 2022/500 Karar Sayılı Kararı
İhtilafın adi yazılı alım-satım sözleşmesinden kaynaklandığı, adi yazılı sözleşmede davacı tarafından davalı tarafın sözleşmeyi imzaladığı belirtilmiş ise de sözleşmede davalının imzasının bulunmadığı ve bu sözleşmeye dayanamayacağı, ayrıca taraflar arasında geçersiz olsada yapılan sözleşmenin yapıldığı yer belirli olmadığı gibi sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesi de belirli olmadığı, bu nedenle somut olayda genel yetki kuralı uyarınca davalının ikametgah mahkemesinin yetkili olduğu, davalının adresi ise Gaziosmanpaşa olduğu ve geçerli yetki itirazıda olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Gaziosmanpaşa 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 25.01.2023 Tarihli ve 2023/33 Esas, 2023/16 Karar Sayılı Kararı
Davanın adi yazılı sözleşmeye dayalı olarak açılmış olduğu, bu sözleşmenin satış vaadi sözleşmesi olduğunun tespiti, şerh verilmesi aksi kanaatte olunması halinde ise alacağın temliki sözleşmesi olduğunun tespiti talepli dava olduğu, bu davada taşınmaz satış vaadi sebebiyle açılacak bir eda davası nerede açılacak ise o mahkeme tespit davasında da yetkili olduğu, terditli talep olan temlik olarak tespiti ile ilgili olarak da temlik edilen hak için nerede dava açılacak ise o mahkeme tespit davada yetkili olduğu, dolayısıyla taşınmaz satış vaadi ile ilgili eda davası, mülkiyetle ilgili dava olarak taşınmazın bulunduğu ...'de açılması gerektiği, kaldı ki temlik olarak kabulü ve tespiti halinde, açılacak eda davası yine temlik edilen taşınmazın mülkiyetine dair bir eda davası olduğu için bu davada ... Asliye Hukuk Mahkemesinde açılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, dava konusu sözleşmenin hakimin müdahalesi ile yorumlanması suretiyle satış vaadi sözleşmesi olduğunun tespiti, mahkeme aksi kanaatte ise alacağın temliki sözleşmesi olduğunun tespiti, ilgili taşınmaz üzerine anılan sözleşmenin şerh konulmasına karar verilmesi ve mahkemeye depo edilen tutarın davalıya ödenmesi istemlerine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanununun " Tespit Davası " başlıklı 106 ncı maddesi şöyledir:
"Tespit davası yoluyla, mahkemeden, bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi talep edilir.
Tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmalıdır.
Maddi vakıalar, tek başlarına tespit davasının konusunu oluşturamaz."
C. Değerlendirme
Dosyanın incelenmesi neticesinde, davalının yerleşim yerinin Sultangazi/İstanbul olduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın Gaziosmanpaşa 5. Asliye Hukuk Mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeple;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Gaziosmanpaşa 5.Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
29.05.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.