"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1883 Esas, 2022/2857 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/95 Esas, 2021/177 Karar
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ve ecrimisil istemine ilişkin ilk davada saklı tutulan bölümlerin tahsili davasında yapılan yargılama sonucunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı idarece istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Antalya ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 377 parselde kain taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığından ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/62 Esas sayılı dosyası ile davalı kurum aleyhine dava açtıklarını, davanın kabulüne karar verildiğini belirterek Antalya ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, ... mevkinine kain 377 parsel sayılı taşınmazın tespit edilen bedelinden ilk kararda saklı tutulan müvekkillerinin hissesine düşen bedelin ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle, davanın yasal süresi içerisinde açılmadığını, zamanaşımı yönünden reddi gerektiğini, dava konusu Antalya ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 377 parsel tescil harici iken DSİ Genel Müdürlüğü tarafından yapılmış ve işletmeye açılmış olan "... Ulualan Rehabilitasyon İnşaatı MUD-1 Kanalı" işi sebebiyle kamulaştırma sahasında kaldığını, DSİ Genel Müdürlüğü tarafından kamulaştırıldığını, kamu yararı kararı alındığını, kamulaştırma planı yapıldığını, Kaymakamlık makamına kamulaştırılacak taşınmazların listesi ve kıymet takdiri yapılacağının ilan edilmesi için yazı yazıldığını, Noterlik aracılığı ile kamulaştırma tarihindeki muhataplara kamulaştırma tebligatları yapıldığını, ... adına yapılan tebligatta Noter tebliğ şerhinin mevcut olduğunu, Ziraat Bankası ... Şubesi kamulaştırma bedellerinin yatırıldığına dair makbuzu idareye gönderdiğini, kamulaştırma işleminin eksiksiz ve kanuna uygun olarak tamamlandığını, dava konusu parsel için 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'ndaki (2942 sayılı Kanun) dava açma süresinin hak düşürücü nitelikte olduğunu, dava açma süresi olan 30 günlük hak düşürücü süre geçirilmiş olduğunu ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/62 Esas, 2019/233 Karar sayılı dosyasında taleple bağlı kalınarak 5.000,00 TL'nin davalıdan tahsiline karar verildiği, davacı tarafın fazlaya ilişkin haklarını saklı tuttuğu, eldeki davada ise saklı tuttuğu, 345.908,91 TL'yi talep ettiği anlaşılmakla, bu miktarın ilk dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle, kamu yararı kararı alınarak muhataplarına tebligat yapıldığını, bedellerin bloke edildiğini, esas yönünden denetimden geçmeyen dosya esas alınarak karar verildiğini ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile taraflar arasında görülüp kesinleşen önceki davada tespit edilen bedel esas alınmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmesi doğru olduğundan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü hususları tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı tapu malikleri ile davalı idare arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmazın değerinin biçilmesi ve bedelinin sorumlu idareden tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6100 sayılı Kanun’un “Kısmî Dava” kenar başlıklı 109 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir: “Talep konusunun niteliği itibarıyla bölünebilir olduğu durumlarda, sadece bir kısmı da dava yoluyla ileri sürülebilir.”
3. 6745 sayılı Kanun'un 35 inci maddesi ile eklenen 2942 sayılı Kanun'un geçici 12 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Davacı tarafça ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/62 Esas sayılı dosyasında kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemli dava açıldığı, tazminat bedelini 350.913,48 TL olarak belirleyen bilirkişi raporu Mahkemece hüküm kurmaya elverişli bulunarak hükme esas alındığı, Mahkemenin 2016/62 Esas, 2019/233 Karar sayılı kararı ile taleple bağlı kalınarak 5.000,00 TL' nin davalıdan tahsiline karar verildiği, davacı tarafın fazlaya ilişkin haklarını saklı tuttuğu, eldeki davada ise saklı tuttuğu, 345.908,91 TL'yi talep ettiği anlaşılmakla taraflar arasında görülüp kesinleşen önceki davada tespit edilen bedel esas alınmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmesi yerindedir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre, usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.