"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2783 Esas, 2023/136 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/204 Esas, 2022/196 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekil tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Balıkesir ili, ... ilçesi, ... Mahalle, 206 ada 67 parsel ve 206 ada 26 parsel sayılı taşınmazların kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazların yol olarak tapudan terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; acele el koyma davasında belirlenen bedelin taşınmazın gerçek kamulaştırma bedeli olmadığından mahkemece yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmasını, dava konusu taşınmazların arsa vasfında olduğunu, konum olarak gelişmiş bir bölgede olduğunu, her türlü alt yapı hizmetinden yararlandığını, taşınmazlara ilişkin objektif değer artış oranının hesaplanmadığını, dava konusu parsellerden acele el koyma ve tespit kararı konu alandan arta kalan kısımdaki değer azalışının hesaplanamadığını, taşınmazların büyük bir kısmının kamulaştırma kapsamına alındığını geri kalan kısımların kamulaştırma dışı bırakıldığını, kamulaştırmadan arta kalan kısım çok küçük olup tarım yapılması veya başka bir amaçla verimli olarak kullanılmasının yol bağlantısının refüjler vs. ile kesilmesi sebebiyle imkansız hale geldiğini, acele el koyma ve tespit kararına konu dava konusu parsellere ilişkin fen raporunda tarla, yüz ölçümü, müştemilat, eklentiler, bina, işletme değeri ve bundan kaynaklanan ve tespit edilen değerin gerçeği yansıtmadığını, taşınmaz üzerinde fason hindi üretim çiftliği bulunduğunu, açıklanan nedenlerle fazlaya ve davaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile aleyhe hususları kabul etmediklerini, kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescilini talebinin reddine karar verilmesini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla aleyhe karar verilmesi halinde tüm deliller toplandıktan sonra kamulaştırma işlemlerine ilişkin bedellerin tam ve gereği gibi hesaplanmasını, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kamulaştırma bedelinin verilen süreler içerisinde depo edilmemesi nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişi raporuna yapılan itirazların değerlendirilmediğini, depo kararının tüm deliller toplandıktan sonra verilmesi gerektiğini belirterek davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tespit edilen kamulaştırma bedelinin bankaya yatırılması yönünde İlk Derece Mahkemesince tespit edilen bedelin bloke edilmesi için iki kez süre verildiği, ikinci verilen sürenin kesin süre olmasına rağmen bedelin depo edilmediği böylece davanın usulden reddine yönelik mahkeme kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekilli temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; depo edilen bedelin istinaf dilekçesiyle ileri sürüldüğü halde dikkate alınmadığını, kamulaştırma bedelinin 06.07.2022 tarihinde bloke edildiğini ve 07.07.2022 tarihinde Bölge Adliye Mahkemesine ek beyan dilekçesi gönderildiğini, fakat gerekçeli karardan öğrenildiği üzere kamulaştırma bedeli dekontu sehven görülmeyerek, bedelin yatmadığı belirtilerek talebin esastan reddine karar verildiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davacı idare vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları bozma nedenine göre bu aşamada incelenmemiştir.
2. Tespit edilen kamulaştırma bedelinin bloke edilmesi için davacı idare vekiline verilen süreler içerisinde kamulaştırma bedeli depo edilmemiş ise de, sunulan banka dekontuna göre davacı idarenin Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihinden önce 06.07.2022 tarihinde depo kararını yerine getirdiği anlaşıldığından, usul ekonomisi gözetilerek davalı tarafın işin esasısına girilerek karar verilmesini isteyip istemediği yönünde beyanı da alınmak suretiyle sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiğinden, bu husus bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.