"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/573 Esas, 2022/259 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare ve davalı ... oğlu ... vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; İzmir ili, Konak ilçesi, ... Mahallesi 1638 ada 5 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde özetle; belediye tarafından tespit edilen bedelin son derece düşük olduğunu, taşınmazın iyi konumda bulunduğunu, taşınmazın gerçek değerinin tespit edilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 26.12.2013 tarihli ve 2009/389 Esas, 2013/639 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde, davacı idare, bir kısım davalılar vekili ile davalı asiller ... ve ... temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonucunda; sair temyiz itirazları yerinde görülmeyerek, dava tarihinden itibaren dört aylık sürenin bittiği tarihten, karar tarihine kadar tespit edilen kamulaştırma bedeline faiz uygulanması gerektiğinin düşünülmemesi, taşınmazın tapu kaydında bulunan şerhler ile birlikte davacı adına tesciline karar verilmesi gerekirken, her türlü takyidattan ari olarak davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş olması, davalı ... kızı ...'nin 28/384 payı üzerinde vakıf şerhi bulunduğuna göre payının bu şerh ile birlikte davalı adına tesciline karar verilmesi gerekirken infazda tereddüt yaratacak şekilde adı geçenin payına isabet eden miktarlar yönünden vakıf taviz bedelinin kamulaştırma bedeline yansıtılmasına karar verilmiş olması ve davalılar ... ve ...'nin kabul beyanları ile ilgili olarak, idare tarafından belirlenen bedelin kabul edildiği ve uzlaşma sağlandığına ilişkin herhangi bir beyan veya belgenin dosya içerisinde bulunmadığı, uzlaşma sağlanamaması sebebiyle mahallinde keşif yapılıp rapor alındığına göre bilirkişi raporu doğrultusunda adı geçen davalılar için de bedelin belirlenmesi gerekirken ilgililerin kabul beyanları bulunduğu gerekçesiyle bu davalılar yönünden kıymet takdir komisyon raporunda belirlenen m² birim değeri üzerinden hesaplama yapılarak bedele hükmedilmesi hatalı olduğundan hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
3. Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin kararına karşı davacı idare vekili karar düzeltme talebinde bulunmuştur.
4. Dairemizce yapılan karar düzeltme incelemesi sonucunda; sair karar düzeltme istekleri yerinde görülmeyerek, mahkemece davalı ... kızı ...'nin 28/384 payı üzerinde bulunan vakıf şerhi yönünden, adı geçenin payına isabet eden kamulaştırma bedeline vakıf taviz bedelinin yansıtılmasına karar verilmesi gerektiğinden ve arsa niteliğindeki ... Mahallesi 1638 ada 5 parsel sayılı taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine, karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmeyerek, taşınmazın tapu kaydında bulunan şerhler ile birlikte davacı adına tesciline karar verilmesi gerekirken, her türlü takyidattan ari olarak davacı idare adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi, davalılar ... ve ...'nin kabul beyanları ile ilgili olarak idare tarafından belirlenen bedelin kabul edildiği ve uzlaşma sağlandığına ilişkin herhangi bir beyan veya belgenin dosya içerisinde bulunmadığı, uzlaşma sağlanamaması sebebiyle mahallinde keşif yapılıp rapor alındığına göre bilirkişi raporu doğrultusunda adı geçen davalılar için de bedelin belirlenmesi gerekirken ilgililerin kabul beyanları bulunduğu gerekçesiyle bu davalılar yönünden kıymet takdir komisyon raporunda belirlenen m² birim değeri üzerinden hesaplama yapılarak bedele hükmedilmesi hatalı olduğundan ve kamulaştırma bedeline 04.01.2010 tarihinden, karar tarihine kadar geçen süre için yasal faiz yürütülmesi gerektiğinden hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararı ile bozma ilamına uyularak yapılan inceleme sonucunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalı ... oğlu ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; emsal taşınmazın uygun seçilmediğini, emsal karşılaştırmasının doğru yapılmadığını, bilirkişi raporunun denetime elverişli olmadığını ve lehlerine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... oğlu ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; mahkeme kararının bozma ilamına ve kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanunun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu ve 11 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 12055/17 numaralı başvuru sonucu verilen 23.10.2018 tarihli kararı ve Anayasa Mahkemesinin 2016/9364 başvuru numaralı, 01.06.2019 tarihli ve 30791 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan kararı da göz önüne alınarak davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi yerindedir.
3. Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
4. Tapu kaydında yer alan ... oğlu ... payı üzerindeki haczin, ilgili payın davalı olması nedeniyle, tespit edilen bedelin ileride belirlenecek hak sahibine ödenmesi aşamasında bu payla ilgili olarak hüküm altına alınan bedele yansıtılması gerektiğinin düşünülmemesi ve aynı paya ilişkin olarak, taviz bedelinin yansıtılması ile ilgili diğer paydaşa ilişkin olarak bozmaya uyulduğuna göre, bu pay yönünden de tapu kaydındaki şerh nedeniyle, taviz bedelinin kamulaştırma bedeline yansıtılması gerektiğinin düşünülmemesi hatalı olup bu hususlar kamu düzenine ilişkin olup resen gözetilmesi gerektiğinden kararın bozulması gerekir.
Ne var ki bu hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davacı idare ve davalı ... oğlu ... vekillerinin tüm temyiz itirazlarının reddine,
2. Kamu düzenine ilişkin olarak yapılan değerlendirme sonucunda, Mahkeme kararının (4) numaralı bendinin (a) fıkrasının sonuna “ tapu kaydındaki haczin, tespit edilen bedelin ileride belirlenecek hak sahibine ödenmesi aşamasında bu payla ilgili olarak hüküm altına alınan bedele yansıtılmasına, yine bu paya ilişkin olarak vakıf taviz bedelinin kamulaştırma bedeline yansıtılmasına” cümlesinin eklenmesi suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalı ... Oğlu ... 427,80 TL temyiz harcı ve 2.107,80 TL temyize başvurma harcının alınmasına, davalı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
05.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.