"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2023/46 Esas, 2023/56 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Kahramanmaraş 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) 04.01.2023 Tarihli ve 2023/2 Esas, 2023/1 Karar Sayılı Kararı
Tüketici olan davacının adresinin dava dilekçesinde mevcut olmadığı, arabuluculuk tutanağında ve vekaletnamede belirtilen adresinin ise Antalya ilinde bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Antalya 3. Tüketici Mahkemesinin 13.02.2023 Tarihli ve 2023/46 Esas, 2023/56 Karar Sayılı Kararı
Tüketici davalarının tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerde görülebileceği, genel yetkili mahkemenin davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olduğu, davacının yerleşim yeri adresinin Kahramanmaraş ili olduğu, davalı şirketin faaliyet adresinin de İstanbul ili olduğu, sözleşmeden doğan davaların sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde de açılabileceği, eldeki davanın sözleşmeden kaynaklandığı kabul edilse bile sözleşmenin ifa edileceği yerin İstanbul ili olduğu, davanın alacak davası olarak kabul edilmesi halinde ise alacaklının yerleşim yeri mahkemesinin de yetkili olacağı ancak dosyada alacaklının tüketici olup yerleşim yeri adresinin Kahramanmaraş ili olduğu, dolayısıyla Antalya Tüketici Mahkemelerinin yetkili olmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, alacağın tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinde kalan İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun’un 6 ncı ve 10 uncu maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 89 uncu maddesi ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 50 nci maddesi
3. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un (6502 sayılı Kanun) 73 üncü maddesinin beşinci fıkrası.
C. Değerlendirme
1. İlamsız bir takipte yetkili icra dairesi de 2004 sayılı Kanun'un 50 nci maddesinin yollaması ile 6100 sayılı Kanun'un genel hükümlerine göre belirlenecektir. 6100 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesine göre genel yetkili icra dairesi, davalı gerçek veya tüzel kişinin takibin yapıldığı tarihteki yerleşim yeri icra dairesidir. Yine aynı Kanun’un 16 ncı maddesine göre ise haksız fiilden doğan uyuşmazlıklarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi icra dairesi de yetkilidir. Aynı Kanun’un 10 uncu maddesine göre ise sözleşmeden doğan davaların sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde de açılabileceği hüküm altına alınmış olup, bu sebeple sözleşmeden doğan para borcunun tahsili için başlatılan takipte, sözleşmenin ifa edileceği yer icra dairesi de yetkili kılınmıştır. Takibin konusu sözleşmeden kaynaklı para borcu olduğunda, 6098 sayılı Kanun'un 89 uncu maddesine göre, aksi kararlaştırılmadıkça para borçları alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde ifa edilecektir.
2. 6502 sayılı Kanun'un 73 üncü maddesinin beşinci fıkrasında tüketici davalarının, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesinde de açılabileceği düzenlendiğinden takip, dolayısıyla takibine yapılan itirazın iptali davası da tüketicinin yerleşim yerinde açılabilecektir.
3. Dosya kapsamından, davalı bankadan bireysel kredi kullanan davacı tüketicinin emekli maaşından usulsüz şekilde yapılan kesintilerin tahsili için takip başlatıldığı anlaşıldığından uyuşmazlıkta genel hükümler gereğince davalının yerleşim yeri mahkemelerinin ve tüketici işlemi dolasıyla da tüketicinin yerleşim yeri mahkemelerinin yetkili olduğu anlaşılmaktadır.
4. Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
5. Dosya kapsamından, dava tarihi itibariyle yerleşim yeri .../Kahramanmaraş olan davacının davayı, 6502 sayılı Kanun'un 73 üncü maddesinin beşinci fıkrasına uygun olarak yerleşim yerinin bulunduğu Kahramanmaraş Mahkemelerinde açarak yetkili mahkemeyi seçmiş olduğu anlaşıldığına göre uyuşmazlığın, Kahramanmaraş 4. Asliye Hukuk Mahkemesinde (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Kahramanmaraş 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
30.10.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.