"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/526 Esas, 2023/90 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tesciline ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı ... ile davalılar ... vd. vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Sakarya ili, Arifiye ilçesi, ... Mahallesi 528 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Bir kısım davalılar vekilleri ayrı ayrı verdikleri cevap dilekçelerinde özetle; taşınmazın gerçek değerinin tespitinin yapılması gerektiğini, idarenin kıymet takdirinin az olduğunu beyan etmişlerdir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 04.12.2015 tarihli ve 2015/444 Esas, 2015/1188 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare, davalı ... ve davalılar ... vd. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan temyiz incelemesi sonucunda; hükme esas alınan raporun inandırıcı olmadığı gerekçesiyle bozma kararı verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen İkinci Karar
Mahkemenin 03.01.2018 tarihli ve 2017/211 Esas, 2018/15 Karar sayılı kararı ile bozmaya uyularak, davacı idarenin usuli müktesep hakkı gözetilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ...(vekilini azlettikten sonra asaleten), davalılar ... vd. ve ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan temyiz incelemesi sonucunda; ilk kararı temyiz etmeyen davalı ... vekilinin temyiz dilekçesinin reddine; dava konusu taşınmaza yakın konumda bulunan aynı kamulaştırma kapsamındaki 532 parsel syılı taşınmaza Şubat 2015 itibarıyla 226 TL/m² belirlendiği gözetilerek bu değerden ayrılma hususunda ek rapor alınması gerektiğinden bahisle bozma kararı verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Üçüncü Karar
Mahkemenin 25.03.2021 tarihli ve 2019/316 Esas, 2021/62 Karar sayılı kararı ile bozmaya uyularak, davacı idarenin usuli müktesep hakkı gözetilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
E. Üçüncü Bozma Kararı
1. Mahkemenin 25.03.2021 tarihli ve 2019/316 Esas, 2021/62 kararına karşı süresi içinde davalı ...(vekilini azlettikten sonra asaleten), davalılar ... vd. ve davalı ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan temyiz incelemesi sonucunda; bozma gereğinin yerine getirilmediği belirtilerek yeniden keşif yapılarak taşınmaza değer tespit edilmesi gerektiğinden bahisle bozma kararı verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Son Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozmaya uyularak, davacı idarenin usuli müktesep hakkı gözetilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... ile davalılar ... vd. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı ... temyiz dilekçesinde özetle; bozma ilamının gereğinin yerine getirilmediğini, hükmedilen bedelin az olduğunu, mülkiyet hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
2.Davalılar ... vd vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın hükme esas alınan rapordaki emsalden daha değerli en kötü ihtimalle eş değerde olduğu hâlde dava konusu taşınmazın emsalden değersiz kabul edildiğini, ana yola erişebilirliğin emsalle kıyasta kriter alınmasının hatalı olduğunu, emsalle dava konusu taşınmazın çok yakın konumlarda olduklarını, m² değerinin en az 300 TL olması gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihaî kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... ile davalılar ... vd vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı ... ile davalılar ... vd. vekilinden peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye irat kaydedilmesine,
21.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.