"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/138 Esas, 2020/163 Karar
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında görülen kamulaştırmasız el atılan taşınmazın bedelinin tahsili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
Taraf vekillerince Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kayyım vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul ili, ..., ... 239 ada 90 parsel sayılı taşınmaza davalı idare tarafından el atıldığını, tespit edilen kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat bedelinin davalı idareden tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın hak düşürücü süre, zamanaşımı ve husumet yönünden reddine karar verilmesini, taşınmazın el atıldığı tarihteki niteliğine göre değerinin tespit edilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 23.10.2018 tarihli ve 2007/249 Esas, 2008/258 Karar sayılı kararı ile davanın zamanaşımı yönünden reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 23.10.2018 tarihli ve 2007/249 Esas, 2008/258 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı kayyım vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece yapılan inceleme sonucunda, dava konusu taşınmaza hangi tarihte el atıldığı belirlenerek; 09.10.1956-04.11.1983 tarihleri arasında el konulduğunun tespiti halinde; 30.06.2010 tarihinde yürürlüğe giren 5999 sayılı Kanun ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’na (2942 sayılı Kanun) eklenen geçici 6 ncı maddesi doğrultusunda işlem yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Birinci Karar
Mahkemenin 05.12.2013 tarihli ve 2010/363 Esas, 2013/316 Karar sayılı kararı ile davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 05.12.2013 tarihli ve 2010/363 Esas, 2013/316 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı kayyım vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece yapılan inceleme sonucunda, dava konusu taşınmazın tamamının ana arter olan ... üzerinde kaldığı ve taşınmaza davalı idarece hangi tarihte el atıldığının tespit edilemediğinin anlaşıldığı, bu nedenle;mahkemece ... Genel Müdürlüğünden dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgeden geçen tramvay hattına dair plan, harita ve bu konu ile ilgili tüm evrakın getirtilerek ve dava konusu taşınmazın 1956 ve 1982 tarihli hava fotoğrafları da temin edilerek, taşınmazın başında yeniden keşif yapılarak ve tarafların dava konusu taşınmaza el atma ile ilgili her türlü delil de sorulup toplanarak, taşınmaza hangi tarihte ve ne şekilde el atıldığı tespit edilip, sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen İkinci Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 05.12.2022 tarihli ve 2022/9176 Esas, 2022/17528 Karar sayılı kararıyla, arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmediği gerekçesiyle kararın onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekilleri karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
1. Davacı kayyım vekili karar düzeltme dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın değerinin düşük belirlendiğini, emsal taşınmazın hatalı olduğunu, ayrıca İstanbul Anadolu 32. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/149 Esas, 2021/203 Karar sayılı kararı ile dava konusu taşınmazın hissedarı ... kızı ...’nin gaipliğine ve adına olan hissenin iptali ile Hazine adına tesciline karar verildiğini ileri sürerek Dairemiz ilamına karşı karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
2. Davalı idare vekili karar düzeltme dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaz yargılama sırasında Hazine adına tescil edildiğinden öncelikle davanın taraf ehliyetinden reddine karar verilmesini, diğer taraftan 221 sayılı Kanun uyarınca davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmesini, taşınmaz için tespit edilen bedelin yüksek olduğunu, emsal mukayesesinin hatalı olduğunu ileri sürerek Dairemiz ilamına karşı karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 440 ıncı maddesi.
2. 2942 sayılı Kanun’un geçici 6 ncı maddesi.
3. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun’un (6100 sayılı Kanun) 125 inci maddesinin ikinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Yargıtay kararının düzeltilmesi 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosyadaki belgelerin incelenmesinde; İstanbul Anadolu 32. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/149 Esas ve 2021/203 Karar sayılı gaiplik ve tescil kararı ile davacı ... kızı ...’nin gaipliğine ve dava konusu taşınmazdaki hissesinin iptali ile Hazine adına tesciline karar verildiği ve bu kararın 15.06.2021 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
3. Dava konusu taşınmazın mülkiyetinin yukarıda sözü edilen mahkeme kararı ile el değiştirdiği anlaşıldığından ve 6100 sayılı Kanun'un 125 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre davanın açılmasından sonra, dava konusunun davacı tarafından devredilecek olması halinde, devralmış olan kişinin, görülmekte olan davada davacı yerine geçeceği ve davanın kaldığı yerden itibaren devam edeceği düzenlendiğinden, mahkemece davacı sıfatıyla yeni malik/malikler davaya dahil edilip sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden taraf vekillerinin karar düzeltme isteminin kabulü ile kararın bozulması gerekmiştir.
KARAR
Açıklanan sebeple;
1.Taraf vekillerinin karar düzeltme talebinin KABULÜNE,
2. Dairemizin 05.12.2022 tarihli ve 2022/9176 Esas, 2022/17528 Karar sayılı ilâmının kaldırılmasına karar verildikten sonra yapılan incelemede;
3. Mahkeme kararının, değerlendirme kısmının (2) ve (3) numaralı bentlerinde açıklanan sebeplerle BOZULMASINA,
Taraflardan peşin alınan karar düzeltme ve temyiz harçlarının istek halinde ilgilisine iadesine,
26.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.