"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1489 Esas, 2023/1169 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 26. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/651 Esas, 2022/277 Karar
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin Üsküdar ilçesi, ... Mahallesi 52 pafta, 236 ada 126 parsel sayılı taşınmazın malikleri olduğunu, dava konusu taşınmazın bir kısmına davalı tarafından hukuken ve fiilen yol ve tretuvar yapılarak kamulaştırmasız el atıldığını, İstanbul Anadolu 18. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/216 Esas sayılı dosyasında açtıkları davada Mahkemece 182/236 paya ilişkin olarak bedele karar verildiğini, kararın kesinleştiğini ileri sürerek bakiye 54/236 paya ilişkin olarak 40.000 TL'nin el atma tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davacılar tarafından açılan dava sonucunda bedel ödenmesine rağmen halen taşınmazın davacılar adına kayıtlı olduğunu, mahkeme huzurundaki beyanlarda ise davaya konu taşınmazın kadastral parsel olduğunu, davacıların parselde inşaat yapacak olması sebebiyle inşaat ruhsatı verilirken imar planı uyarınca terki gereken alanları 3194 sayılı İmar Kanun'un (3194 sayılı Kanun) 18/8 maddesi uyarınca belediyeye terk ettiklerini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı ... tarafından dava konusu edilen alan için 3194 sayılı Kanun'un 18 inci maddesinin sekizinci fıkrasına istinaden düzenleme ortaklık payı alındığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; bedelsiz terk için idareye hitaben yazılan (inşaat yapımı için) dilekçenin taşınmazda hissesi bulunmayan, inşaatta mühendis olarak görev yapan ve yetkisi olmayan ... tarafından imzalandığını, belgede müvekkillerinin imzasının bulunmadığını ve bu belgeden de haberleri olmadığını, mahkemece talepleri değerlendirilmeden, bilgi ve belgeler toplanmadan eksik inceleme ile karar verildiğini, inşaat ruhsatının getirilmesinin, ...'un inşaat ruhsatı alabilmek için bedelsiz terkin yapmaya zorlanıp zorlanmadığının tespiti açısından son derece önemli olduğunu, kararın gerekçesiz yazıldığını, bunun adil yargılanma ilkesinin ihlali niteliğinde olduğu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosyadaki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının dayandığı gerekçelere göre davanın reddine dair mahkeme kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı, taşınmazın bedelsiz olarak yola terkini için belge imzalayan şahsa davacılar tarafından yetki verildiği anlaşıldığından, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesini tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı tapu malikleri ile davalı idare arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmazın değerinin biçilmesi ve bedelinin idareden tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2290 sayılı Belediye Yapı ve Yollar Kanunu’nun 6 ncı maddesi.
3. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 35 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosyada bulunan bilgi ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre, davacıların açtığı dava sonucunda, İstanbul Anadolu 18. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/216 Esas, 2015/197 Karar sayılı ilamıyla davalının dava konusu taşınmazın 212,16 m²lik bölümüne el attığı kabul edilerek 186/236 hisse için toplam 471.210 TL tazminata karar verildiği, bilahare davacılar tarafından parselde inşaat yapılırken 3194 sayılı Kanun'un 18 inci maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca dava konusu alanla birlikte toplam 403 m² miktarın yola ve parka terk edildiği anlaşılmıştır.
3. 2942 sayılı Kanun'un 35 inci maddesi uyarınca "imar mevzuatı gereğince düzenlemeye tabi tutulan parsellerden düzenleme ortaklık payı karşılığı olarak bir defaya mahsus alınan yol, yeşil saha ve bunun gibi kamu hizmet ve tesislerine ayrılan yerlerde, özel parselasyon sonunda malikinin muvafakatı bulunan yerler için eski malikleri tarafından mülkiyet iddiasında bulunulamaz ve karşılığı istenemez" hükmü uyarınca davanın reddine dair verilen kararda bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
4. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.