"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1884 Esas, 2023/1692 Karar
KARAR : Yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Burhaniye Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/212 Esas, 2022/282 Karar
Taraflar arasındaki ortak alana müdahalenin önlenmesi ve eski hâle getirilmesi istemine ilişkin dava ve karşı davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl ve karşı davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı-karşı davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle asıl ve karşı davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) öngördüğü yargılama sistemine göre ilk derece mahkemesinin kesin olmayan kararına karşı önce istinaf yoluna başvurulabilmektedir. İstinaf başvurusu üzerine bölge adliye mahkemesince, başvuran tarafın istinaf başvurusunun usulden ya da esastan reddine karar verilebilir veya ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulabilir. Bu durumda bölge adliye mahkemesi kararına karşı, istinaf başvurusu reddedilen tarafın ya da istinaf incelemesi sonucunda ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeni hüküm kurulması hâlinde aleyhine karar verilen tarafın temyiz hakkı bulunmaktadır. Başka bir deyişle istinaf başvurusunun reddi hâlinde bölge adliye mahkemesi kararına karşı temyiz hakkı sadece istinaf başvurusu reddedilen tarafa ait olup bu hâlde ilk derece mahkemesi kararını istinaf etmeyen tarafın temyiz hakkı bulunmamaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın kabulüne dair karara karşı davacı-karşı davalı istinaf yoluna başvurmuştur. Davacının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle asıl ve birleştirilen davanın kabulüne karar verilmiştir. Davalı-karşı davacı taraf istinaf başvurusunda bulunmamıştır. Hâl böyle iken İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yoluna başvurmayan davalının, davacının istinaf başvurusunun esastan reddine dair Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı temyiz hakkı bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle; davalı-karşı davacının temyiz isteminin reddine karar vermek gerekir.
Davacı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-karşı davalı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının Balıkesir ili, Burhaniye ilçesi, ... Mahallesi 222 ada 21 parsel sayılı taşınmazda ikamet ettiğini ve aynı taşınmazın üst katında davalının 2 No.lu dairede ikamet ettiğini, taşınmazın iki kattan oluştuğu ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'na (634 sayılı Kanun) tabi olduğunu, davalının kendi dairesi olan üst kata çıkan ve daire giriş kapısının önü olan merdiven noktasına camekan yapı inşa ettiği, bu nedenle davacının ortak alan olan ve ortak kullanıma mahsus olarak kanun tarafından belirtilen çatı, baca, teras ve merdivenleri kullanamadığını, davacının taşınmazda baca temizliği yapılmasını talep ettiğini; ancak söz konusu camekan yapının kapısının kilitli olması nedeniyle baca temizliğinin yapılamadığını ve davacı ile beraberinde yaşayanların hayati tehlikesinin mevcut olduğunu, davacı ile davalının husumetli olduklarını ve Burhaniye Cumhuriyet Başsavcılığında haklarında bir soruşturma dosyası bulunduğunu, davalı tarafından yapılan söz konusu yapının kaldırılmasına, kat maliki davacının çatıya ve bacaya erişiminin sağlanmasına, davanın kabulü ile yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesi talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-karşı davacı vekili davaya cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin dava konusu taşınmaz üzerindeki yapının 51/2 No.lu 1. kattaki dairenin maliki olduğu, davacı-karşı davalının ise 51/1 No.lu dairede oturduğunu, davacı-karşı davalının açmış olduğu iş bu davanın haksız ve mesnetsiz olduğunu, tarafların kullandığı bacanın temizliğinin düzenli olarak yapıldığını, can güvenliklerini tehlikeye atan durumun baca temizliği değil davacının çatıya koyduğu tiner ve plastik boru gibi malzemelerin oluşturduğunu, ayrıca davacı taraf terası kullanmadıklarını beyan etmiş iseler de binada kullanılabilecek bir teras bulunmadığını, davacı-karşı davalının müvekkiline ait balkonu örtecek şekilde, kendi balkonu ve pergolenin üzerine görüntü kirliliği yaratacak şekilde tahtalar çaktığı, bu pergolenin müvekkilinin evine hırsız girişini kolaylaştıracağını, bu nedenlerle davacı-karşı davalının tamamen hırsıyla kötü niyetli olarak mahkemeleri meşgul ettiğini, hukuki bir yarar ihtiva etmeyen hukuki sebep ve gerekçelerden yoksun olan iş bu davanın reddine karar verilerek karşı davalarında izah ettikleri hususlarda gözönünde bulundurularak davalarının hukuki yarar ve hukuki sebep ve gerekçeler ihtiva etmesi sebebiyle kabulüne, karşı davalıya ait kanuna aykırı pergole ve kanuna aykırı açılmaz pimapen pencerelerin yıkımına veya eski hale getirilmesine, karşı davalının ortak yerlere (bahçe, çatı, depo) müdahalesinin önlenmesine ve eski hale getirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile asıl ve karşı davaların kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı -karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı- karşı davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin ortak alanda kendi kısmına kalan yerler hariç hiçbir şekilde karşı tarafın alanına müdahale etmediğini, bu durumun dosya kapsamından da anlaşıldığını, bu nedenle karşı davanın kabulüne ilişkin yerel mahkeme kararına itiraz ettiklerini ve davanın kabulüne yönelik verilen kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Mahkemece yapılan keşif ve bilirkişi incelemesinde karşı dava yönünden; keşifte bina zemini arka bahçesinde ve çatı arasında yapılan incelemelerde arka bahçede beton kilit parke taşlar konulduğu, izlenen cd'de odun yığını, taş yığını, hurda makineler, bisikletler, tahtalar kovalar, kasalar ve muşambalar gibi çeşitli mazlemelerin konulmuş olduğunun görüldüğü, zemin katta onaylı mimari projede açık olarak görülen teras kısmın camekan biçiminde kapalı olduğu, şikayete konu imalatlardan olduğu, projeye aykırı olduğu ve yine zemin kat arka cephe balkonun pvc pen ile kapatılmış olduğu ve şikayete tabi imalatlardan olduğu, mimari projesine aykırı olduğu, bu kısmın açık teras olarak görüldüğü ve yine zemin kat merdiven sahanlığının pvc pen ile kapatılmış olduğu, bu imalatın onaylı mimari projesinde görülmediği, bu kısmın açık teras olarak görüldüğü, projeye aykırı olduğu, deponun içinin malzemelerle doldurulmuş olduğundan davacı-karşı davalı istinaf isteminin kabulü ile asıl dava yönünden herhangi bir istinaf talebi olmadığından asıl davaya ilişkin kısmın aynen korunarak, karşı dava yönünden davanın kabulü ile keşif anında mevcut aykırılıklar yönünden el atmanın önlenmesine, projeye uygun hale getirilmesine karar verilerek İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle asıl ve karşı davaların kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı-karşı davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf iddialarını tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı- karşı davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; davacı iddialarının asılsız olduğunu, davanın reddi gerektiğini, ayrıca karşı davanın kabulü yönünden verilen kararın tümüyle hukuka uygun olduğunu, istinaf mercii tarafından çatı yönünden hüküm kurulmayıp bahçedeki parke taşların kaldırılmasına yönelik vermiş olduğu kararın hukuka aykırı olduğundan kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tarafların kat maliki ve sürekli faydalanan oldukları ana gayrimenkulde mimari projeye aykırı imalatların eski hale getirilmesi ve müdahalenin önlenmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 634 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dava konusu ana gayrimenkulde davalının mimari projeye aykırı imalatlar dolayısı ile ortak alana müdahalede bulunduğu, yapılan müdahaleye ilişkin herhangi bir tadilat projesi yahut kat maliklerinin muvafakat verdiğine ilişkin belgenin dosyaya sunulamadığı anlaşılmaktadır.
3. 634 sayılı Kanun'un 19 ncu maddesi uyarınca her kat maliki ana gayrimenkulün mimari durum ve güzelliğini korumaya mecbur olup, dosya kapsamı ile aksinin ispatlanamadığı ve yapılan müdahalenin ortak alanlardaki kat maliklerinin mülkiyet hakkı aleyhine olduğu gözetildiğinde mahkemesince davanın kabulüne karar verilmesi yerindedir.
4. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı-karşı davalı ve davalı-karşı davacı vekillerinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı-karşı davalı ve davalı-karşı davacı vekillerinden peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.