"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2107 Esas, 2023/2120 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 27.12.2017 Tarihli ve 2017/1390 Esas Sayılı Ara Kararı
Davanın kambiyo senetlerinin teminat olarak verildiği iddiasıyla takipten önce açılmış menfi tespit davası olduğu, davacının delil olarak davalı ... tarafından imzalanmış 26.07.2017 tarihli daire satış sözleşmesi ve 21.07.2017 tarihli sözleşmeyi ibraz ettiği, 26.07.2017 tarihli daire satış sözleşmesine konu 0023929 ve 0023930 no'lu çeklerle ilgili ihtiyati tedbir talebi olmadığı, 21.07.2017 tarihli sözleşmede ise tarafların birinin senet diğerinin ise çek verdiği yazılı olduğu, çeklerin veriliş nedenine veya çeklerin teminat olarak verildiğine dair bir ibare bulunmadığı, sadece sözleşmede 0023916 no'lu çekin hatır senedi olduğunun yazılı olduğu, bu çekin de ihtiyati tedbire konu edilmediği, senetlerin sahte olduğu iddiasının soyut iddiadan ibaret olduğu, kaldı ki söz konusu senetlerde davalıların hiçbirinin taraf olarak yer almadığı, çeklerin ciro edildiği ileri sürülen davalı ... dışındaki diğer davalıların üçüncü kişi konumunda olduğu, kambiyo senetlerinin mücerretliği ilkesi gereği çek keşidecisinin teminat iddiasını çekleri ciro yoluyla devir alan üçüncü kişilere karşı ileri süremeyeceği, ihtiyati tedbir için gerekli yaklaşık ispatın sağlanmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir.
B. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 11.10.2019 Tarihli ve 2018/910 Esas, 2019/1589 Karar Sayılı Kararı
İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön olmadığı, özellikle ödemeden men yasağı yönündeki talebin iradesi dışında elinden çıkmış poliçeler (çek) yönünden ancak hamilin yetkisinde olduğu, hamilin ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlü olduğu, ayrıca isteme konu edilen çeklerin teminat amaçlı olarak verildiğinin ihtiyati tedbir talep edenin haklılığını yaklaşık olarak ispat edecek nitelikte bu aşamada delil sunulmamış olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
C. Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 04.05.2023 Tarihli ve 2017/1390 Esas, 2023/396 Karar Sayılı Kararı
Davanın davalı ... yönünden kabulüne karar verilmiş, karar davacı vekilince istinaf edilmiştir.
D. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 05.10.2023 Tarihli ve 2023/1330 Esas, 2023/1270 Karar Sayılı Kararı
5235 sayılı Kanun'un Ek Madde 1 ile kanun koyucunun amacının ilk derece mahkemesinin esas ya da usul yönünden vermiş olduğu kararlar bakımından karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemesinin yetkisinin yeni kurulan bölge adliye mahkemesi ile değişmesinin önlenmesi olduğu, 28.06.2019 tarihli ve 30815 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 26.06.2019 gün ve 230 sayılı kararı uyarınca Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 02.09.2019 tarihinde faaliyete geçtiği dikkate alındığında, yerel mahkemece verilen 04.05.2023 tarihli kararın istinaf incelemesinin Kayseri Bölge Adliye Mahkemelerince yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
E. Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 29.11.2023 Tarihli ve 2023/2107 Esas, 2023/2120 Karar Sayılı Kararı
İstinaf incelemesinden geçen dosyaların, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesince sonuçlandırılması gerektiği, Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin verdiği nihai kararın tarihi her ne kadar 04.05.2023 ise de, iş bu nihai karardan önce, davanın açıldığı Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesince verilmiş ara karar bulunduğu, söz konusu bu kararın ilgili tarafca istinaf edildiği, dosyanın karar tarihi itibariyle yetkili/görevli Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesine gönderildiği, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin yapılan istinaf incelemesi sonunda istinaf başvurusunun esastan reddine karar verdiği, bu nedenle uyuşmazlığın Ankara Bölge Adliye Mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, menfi tespit davasında istinaf incelemesini yapacak olan yetkili bölge adliye mahkemesinin belirlenmesi istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 694 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin (694 sayılı KHK) 136. maddesi ile 5235 sayılı Kanun'a eklenen "Yargı çevresinin değişmesi" başlıklı Ek madde 1 şöyledir:
“Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25 inci madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğin uygulanması için Resmî Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelemesinde, karar tarihi itibarıyla yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.”
C. Değerlendirme
Somut olayda, Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 27.12.2017 Tarihli ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin ara kararının istinaf edilmesi üzerine, incelemenin Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesince yapılarak, 11.10.2019 tarihli ve 2018/910 Esas, 2019/1589 Karar sayılı kararıyla davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
01.04.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.