"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/1016 Esas, 2023/481 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 19 uncu maddesine dayanan zemini Hazineye ait taşınmaz üzerinde bulunan muhdesat bedelinin tespiti davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare ve asli müdahil Hazine vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Antalya ili, Muratpaşa ilçesi, Güzeloba Mahallesi 27941 ada (eski 525 parsel) sayılı taşınmaz üzerindeki davalılara ait olan yapı ve muhdesatların asgari levazım bedeli ile ağaç bedellerinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; yapıların kaim değerinin hak sahiplerine ödenmesi gerektiğini, enkazı almak istemediklerini, enkaz bedellerinin düşülemeyeceğini, tüm yapı birim fiyatlarının dava tarihi itibarıyla eskale edilmesi gerektiğini, seralar için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yapı yaklaşık birim fiyatlarının uygulanması gerektiğini, kamulaştırma bedeline dava tarihi itibarıyla faiz uygulanması gerektiğini, ölçü tutanakları ve uyuşmazlık tutanaklarında yer almayan muhdesatların yargılama sırasında yapılacak keşif ve bilirkişi incelemesinde dikkate alınmasını talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 29.11.2012 tarihli ve 2011/455 Esas, 2012/536 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 29.11.2012 tarihli ve 2011/455 Esas, 2012/536 Karar sayılı kararı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonucunda, plastik örtülü seraların 1/A, cam örtülü seraların 1/B sınıfında olduklarının kabulü ile yıpranma payları düşülerek değerlerinin tespiti, enkazın davalılara bırakılıp bırakılmadığının araştırılması gerektiğinden bahisle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen İkinci Karar
Mahkemenin 12.04.2016 tarihli ve 2014/184 Esas, 2016/114 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 12.04.2016 tarihli ve 2014/184 Esas, 2016/114 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare ve asli müdahil Hazine vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; davalılardan ...'e ait olduğu belirtilen seraların Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda belirtilen yaşları itibarıyla yıpranma oranının %35 alınması gerekirken, yıpranma oranını düşük alarak yüksek bedel tespit eden bilirkişi kurulu raporunun hükme esas alınmasının hatalı olduğundan bahisle karar bozulmuştur.
3. Taraf vekillerinin karar düzeltme talebi üzerine Dairemizce bozma kararına 7139 sayılı Kanun ile getirilen değişikliklerin gözetilmesi gerektiği hususunun işlenmesine karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Üçüncü Karar
Mahkemenin 13.10.2020 tarihli ve 2019/10 Esas, 2020/383 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
E. Üçüncü Bozma Kararı
1. Mahkemenin 13.10.2020 tarihli ve 2019/10 Esas, 2020/383 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; seraların yıpranma payının %15 olarak alınması, bloke edilen faizin iade edilmesi, idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi gerektiğinden ve ödeme hükmünde hata yapıldığından bahisle karar bozulmuştur.
F. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Son Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve asli müdahil Hazine vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; ağaçların değerinin hatalı hesaplandığını, yapıların yapı sınıflarının, birim bedellerinin ve yıpranma oranlarının hatalı alındığını, davacı idare yararına vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirtmiştir.
2. Asli müdahil Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; asli müdahil olmalarına rağmen ihbar edilen olarak hüküm kurulmasının hatalı olduğunu, 4706 sayılı Kanun gereği Hazine lehine tazminata hükmedilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazda bulunan muhdesat kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesi ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Kamulaştırmaya konu yapılara, plastik ve cam seralara resmî birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek; ağaçlara ise yaş, cins ve verim durumu dikkate alınmak suretiyle değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacı idare vekilinin tüm, asli müdahil Hazine vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
4. Hazinenin asli müdahil olmasına karar verildiğinden karar başlığından ihbar olunan sıfatı ile yer alması bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 Kanun'nun geçici 3 üncü maddesi gereği yürürlükte bulunan 1086 sayılı Kanun'un 438 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı idare vekilinin tüm, asli müdahil Hazine vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2.Asli müdahil Hazine vekilinin temyiz istemlerinin kısmen kabulü ile gerekçeli karar başlığından "İHBAR OLUNAN" ibaresinin çıkarılmasına, yerine "ASLİ MÜDAHİL" ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davacı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
02.07.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.