"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/893 Esas, 2024/1099 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Silivri 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/527 Esas, 2024/48 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak hakkı karşılığının ve pilon yeri bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul ili, ..., ... Mahallesi, ... Mevkii 4567 ada 193 parsel sayılı taşınmazlarda kamulaştırma konusu irtifak hakkı karşılığı ve pilon yeri bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın hukuki nedeni olarak davacı idare tarafından sunulan acele el koyma kararının dayanağı olan acele kamulaştırma kararının iptal edildiğini, iptal kararının onanarak kesinleştiğini, kesin olarak iptal edilen acele kamulaştırma kararına dayanarak alınan acele el koyma kararı kapsamında kamulaştırma bedel tespiti talebinin hukuki dayanağının kalmadığından bahisle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; davaya konu taşınmazın tarımsal niteliği korunacak mutlak tarım arazisi niteliğinde olduğunu, taşınmazın acele kamulaştırılması ve akabinde tespit ve tescil davası açılmasının taşınmazın tarım arazisi vasfını değiştirmediğinden tarım dışı kullanımın söz konusu olmadığını, kıymet takdiri dışındaki işlemlerin sonradan tamamlanmasının mümkün olduğunu, tarım dışı amaca tahsis sürecinin devam ettiğini, davacı idarenin Yönetim Kurulunca 23.06.2021 tarihinde acele kamulaştırma yapılmasına ilişkin kamu yararı kararı alındığını, taşınmazların acele kamulaştırılmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığının 04.02.2022 tarihli ve 5177 sayılı kararının 05.02.2022 tarihli ve 3741 sayılı Resmî Gazete'de yayımlandığını, tarım dışı amaca tahsis sürecinin Yönetim Kurulu tarafından alınan kamu yararı kararından hemen sonra 28.07.2021 tarihinde Cumhurbaşkanlığı tarafından daha acelelik kararı alınmadan ve Resmî Gazete'de yayımlanmadan önce başlatıldığını, İlk Derece Mahkemesince tarım dışı amaca tahsis sürecinin akıbetinin İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğünden sorulması gerektiğinden bahisle kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmaz için alınan acele kamulaştırma kararının, Danıştay 6. Dairesi tarafından 2022/1742 Esas sayılı dosyası üzerinden verilen 26.04.2023 tarihli karar ile iptal edildiği ve bu iptal kararının 06.12.2023 tarihli karar ile de İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından onanarak kesinleştiği, Mahkemece verilen kararın usul ve esas yönünden doğru olduğundan davacı idare vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiş ve 28.07.2021 tarihinde başlatılan tarım dışı amaca tahsis sürecinin İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğünden sorulmasını ve bekletici mesele yapılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı idare ile davalı tapu maliki arasındaki kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Yönetim Kurulu tarafından 10.11.2021 tarihli ve 32-6 sayılı kararı ile ''154 Kv Ömerli RES TM-Brş. (Çanta RES TM- Silivri TM)'' enerji iletim hattı güzergahında yer alan taşınmazların kamulaştırılmasında kamu yararı bulunduğuna dair karar alındığı, bu karara 25.11.2021 tarihinde Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı tarafından olur verildiği, daha sonra Cumhurbaşkanlığınca 04.02.2022 tarihinde alınan 5177 sayılı acele kamulaştırma kararının Danıştay 6. Daire Başkanlığının 26.04.2023 tarihli ve 2022/1742 Esas, 2023/4098 Karar sayılı kararı ile iptaline karar verildiği ve karara karşı yapılan temyiz başvurusu üzerine onanarak kesinleştiği anlaşılmış ise de davaya konu kamulaştırma işleminin Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Yönetim Kurulunun kamu yararı kararı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının oluru olduğu ve bu kararların iptaline yönelik herhangi bir mahkeme kararı bulunmadığı hususları gözönünde bulundurulduğunda işin esasına girilerek sonuca göre karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Davacı idareden peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.