"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki asıl ve birleşen davada alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hüküm asıl ve birleşen davada davalı vekilince duruşmasız, asıl ve birleşen davada davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde asıl ve birleşen davada davacı vekili Avukat ... ile asıl ve birleşen davada davalı vekili Avukat ...'in gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkili ile davalı arasında düzenlenen 09.06.2008 tarihli sözleşme gereği verilmesi gereken ek sürenin verilmediğini ileri sürerek, ek süre talep etme hakkı olduğunun tespitine ve hakedişlerden kesilen gecikme cezası için 20.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline, birleşen davada ise ihale konusu iş dışında yapılan ilave imalât bedeli alacağı için 250.000,00 TL ve gecikilen dönemler için müşavir firma nam ve hesabına hakedişlerden kesilen 50.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 26.11.2013 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini asıl dava yönünden 1.427.791,73 TL’ye, birleşen davada ilave iş bedelini 2.082.158,16 TL’ye, müşavir firma kesintisi bedelini ise 276.906,67 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı-birleşen dosyada davalı vekili cevap dilekçesinde, hakedişlerden yapılan kesintilerin haklı olduğunu, davacı yüklenicinin hakedişlere usule uygun itiraz etmediğini, yükleniciye ilave süre verilmesini gerektiren nedenlerin bulunmadığını, sözleşme harici ilave iş yapılmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonucunda; asıl dava yönünden gecikme cezasını içeren hakedişlere sözleşme eki YİGŞ hükümlerine uygun şekilde itiraz edilmediği, birleşen dava yönünden ise, davacının 1.761.275,00 TL ilâve iş bedeli ile 234.666,67 TL müşavir firma kesintisi alacağı bulunduğu gerekçesiyle asıl davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmanın şümulü dışında kalarak kesinleşen cihetlere ait temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmamasına göre taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Taraflar arasında 09.06.2008 tarihinde TUBİTAK–UEKAE Gebze ek hizmet binası inşaatı yapımına ilişkin eser sözleşmesi düzenlenmiştir. Davacı yüklenici, davalı iş sahibidir.
Davacı yüklenicinin birleşen davasında sözleşme harici ilâve iş bedeli ve müşavir firma kesinti bedeli alacağının tahsili talebine ilişkin olarak Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 08.06.2018 tarih, 2018/281 Esas ve 2018/2440 Karar sayılı bozma ilâmında mahkemece yapılacak iş açıkça gösterilmiştir. Mahkemece bozma ilâmına uyulmuştur. Bozma ilâmına uyulduğuna göre bozmada belirtilen hususlar lehine olan taraf için usulü kazanılmış hak oluşturacağından mahkemece hükmüne uyulan bozma ilâmı uyarınca inceleme ve araştırma yapılması ve karar verilmesi zorunludur.
Eldeki birleşen davada ise; hükme esas alınan 24.01.2020 tarihli bilirkişi kurulu raporu ve ek rapor ilave iş bedeli hesabı, ilave işler nedeniyle yükleniciye verilmesi gereken ek süre, verilecek ek süreye göre yükleniciye iade edilmesi gereken müşavir firma kesintisi konularında bozma ilâmı öncesi alınan raporlar arasındaki çelişkileri gidermediği gibi, kendi içinde de çelişkili olduğu dikkate alınmadan, yeterli inceleme taşımayan ve çelişkili raporlara dayanılarak hüküm kurulmuştur.
O halde mahkemece yapılacak iş; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 281/3. maddesi uyarınca maddi gerçeğin ortaya çıkması için HMK’nın 266. maddesi hükmüne göre yeniden oluşturulacak uyuşmazlık konusunda uzman, aralarında makine mühendisi ve elektrik mühendisi bilirkişinin de bulunduğu teknik bilirkişi kurulundan dosyadaki tüm bilirkişi raporları da değerlendirilerek ve aralarındaki çelişki de giderilerek hazırlanacak gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınıp, hükmüne uyulan bozma ilâmında açıklandığı üzere ilave iş bedelini hesaplamak, hesaplanan ilave işler nedeniyle yükleniciye verilmesi gereken ek süreyi tespit ederek, ek süreye göre iade edilmesi gereken müşavir firma kesintisini hesaplamak ve birleşen davada hüküm altına almaktan ibarettir.
Mahkemece bu hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ve yanlış değerlendirme sonucu karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün taraflar yararına BOZULMASINA, 8.400,00 TL duruşma vekalet ücretinin taraflardan karşılıklı alınarak Yargıtaydaki duruşmada vekille temsil olunan taraflara verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 ... içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine, 15.11.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.