"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2107 E., 2022/258 K.
DAVA TARİHİ : 27.10.2017
HÜKÜM/KARAR : Esastan Red
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/423 E., 2020/121 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin dava konusu taşınmazın 1/3 hissesine sahip iken davalı şirketle kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladığını, sözleşme kapsamında yüklenicinin müvekkilinin 1/3 payına malik olduğu arsanın 2/3 payını ilgili belediyeden satın almayı, satın alma tarihinden itibaren taşınmaz üzerine dört katlı, her katta üç daire olacak şekilde bina yapmayı ve müvekkiline dört adet daire vermeyi kabul ve taahhüt ettiğini, müvekkilinin sözleşme uyarınca 28.11.2012 tarihinde 1/9 payını yüklenici şirkete devrettiğini ancak yüklenicinin edimini yerine getirmediğini, müvekkilinin kendi çabaları ile ilgili belediyeden 1/3 payı satın aldığını ve toplam payının 19.06.2013 tarihinde 5/9 paya ulaştığını, devir işleminin ardından davalı şirket yetkililerinin müvekkiline karşı baskı ve tehditleriyle 25 Haziran 2014 tarihinde kalan payını da devretmek zorunda kaldığını, ayrıca müvekkilinden kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine dair bir sözleşme ile birlikte yeri boşaltacağına dair bir tahliye taahhüdü alındığını, kendilerinin belirlediği bedel olan 550.000,00 TL'lık çekin müvekkiline verildiğini ileri sürerek; dava konusu taşınmazda davalılar adına olan 6/9 oranındaki payın iptali ile müvekkili adına tescilini talep etmiştir.
Davacı vekili 05/03/2020 tarihli ıslah dilekçesi ile; dava konusunu ve talep sonucu ıslah ederek, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin feshi ile sözleşme nedeniyle başlangıçta devredilen 1/9 payın iptalini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının irade fesadına ilişkin iddiaları yerinde olmamakla birlikte bir yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini, davacıya ait payların bedel karşılığında davacıdan satın alındığını, müvekkili ...'nun, davacı ile hiçbir şekilde muhatap olmadığını ve bir araya gelmediğini, sadece davalı şirketten hisse satın aldığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; taraflar arasındaki sözleşmenin davacının özgür iradesi ile imzalandığı ve yine özgür iradeleriyle feshettikleri, tehdit korkutma iddiaları ispatlanamamakla TBK'nın 39. maddesi hükmü gereği bir yıl içerisinde davanın da açılmadığı, taraflar arasında 25/06/2014 tarihinde sözleşmenin feshine ilişkin belge düzenlendiği, davalı şirket tarafından davacıya sözleşmenin feshi tarihi olan 25/06/2014 tarihinde 550.000,00 TL tutarında bloke çek verildiği ve tahsil edildiği, öncesinde de sözleşmede yazılı bedelin kendisine ödendiği, dolayısıyla devirlerin bedel mukabili yapıldığı belirlenerek; davacının sözleşmenin iptali ve 1/9 payın adına tescili talebi, sözleşmenin dava tarihinden önce feshedilmiş olması, 1/9 payın da bedeli alınmak suretiyle davalıya devredilmiş olması nedeniyle yerinde görülmeyerek, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemenin ıslah gereği dosyayı yeniden ele alıp bu hususları incelemesi gerekirken ıslah olmamış gibi yargılamaya devam ettiğini; ıslah neticesinde davanın kat karşılığı inşaat sözleşmesine istinaden müvekkili tarafından aynı tarihte yükleniciye tapuda devredilen 1/9 payın iptali talebi olduğunu, 5/9 payın devrinin dava konusu olmaktan çıktığını, mahkeme tarafından satış işlemlerinin karıştırıldığını, 25/06/2014 tarihli satışa ilişkin olan bir takım belgelerin sanki 28/11/2012 tarihli satışa ilişkinmiş gibi anlaşıldığını, kaldı ki 25/06/2014 tarihli fesih sözleşmesi başlıklı belgenin geçersiz olduğunu, feshin noterde düzenlenecek belge ya da mahkeme kararı ile mümkün olduğunu ileri sürerek, kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 25/06/2014 tarihli ibraname niteliğinde olan fesihnamede, sözleşmeye konu taşınmazın yükleniciye satıldığı, tarafların karşılıklı olarak sözleşmeyi feshettikleri ve sözleşmeden dolayı birbirlerine karşı hak ve borçlarının kalmadığı yazılı olup dosya içeriği, tanık anlatımları ve tüm dosya kapsamından davacının taşınmazdaki paylarını davalıya bedeli karşılığında sattığı, fesih sonrası davacıya bedel ödendiğinin tarafların kabulünde olduğu, bu durumda başlangıçta sözleşmenin ifa edileceği maksadı ile yükleniciye devredilen 1/9 paya yönelik olarak tapu kaydının eski hale getirilmesi mümkün görülmediğinden davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığından ,başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri temyiz nedeni olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshinden kaynaklanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 470 ve devamı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Dosya kapsamında; davacı ile davalı şirket arasında Üsküdar 9. Noterliğinin 28/11/2012 tarih 38646 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi akdedildiği, 1904 ada 10 parsel sayılı taşınmazda davacı adına olan 1/3 pay ile birlikte belediyeye ait 2/3 payın davacı adına, bedeli yüklenici tarafından ödenmek suretiyle satın alınmasından sonra taşınmaz üzerine arsa üzerine 12 bağımsız bölümlü bina yapılmasının kararlaştırıldığı, sözleşme kapsamında davacıya ait 1/3 payın 2/9'u davacıda kalmak üzere 1/9 payın 28/11/2012 tarihinde davacı tarafından yüklenici şirkete 32.000,00 TL bedelle temlik edildiği anlaşılmaktadır.
3. 25/06/2014 tarihli fesih sözleşmesi başlıklı belgede ise davacı ile davalı şirketin anılan sözleşmeyi feshettiklerinin ve 25/06/2014 tarihi itibarıyla sözleşmeye konu taşınmazın davacı tarafından davalı şirkete satıldığı ve sözleşmeden kaynaklı tarafların birbirlerine karşı hak ve borçları bulunmayıp birbirlerini ibra ettiklerinin yazılı olduğu; aynı tarihte davacının 10 parselde kayıtlı 5/9 payını 550.000,00 TL bedelle davalı şirkete sattığı anlaşılmaktadır.
4. 25/06/2014 tarihli ibraname niteliğinde olan fesihnamede, sözleşmeye konu taşınmazın yükleniciye satıldığı, tarafların karşılıklı olarak sözleşmeyi feshettikleri ve sözleşmeden dolayı birbirlerine karşı hak ve borçlarının kalmadığı yazılı olduğundan, mahkemece verilen kararda isabetsizlik görülmemiştir.
5.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı harcın temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.